رابطه خودکارآمدی تحصیلی و تنیدگی تحصیلی با خوش بینی تحصیلی در دانشجویان
محورهای موضوعی : علوم رفتاریعاطفه عباسی 1 , زهره القاصی 2 , ریحانه عابد 3
1 - کارشناسی ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی المهدی (عج) مهر، اصفهان، ایران.
2 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر، اصفهان، ایران.
3 - کارشناسی مشاوره، گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دولت آباد، اصفهان، ایران.
کلید واژه: خودکارآمدی تحصیلی, تنیدگی تحصیلی, خوش بینی تحصیلی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی و تنیدگی تحصیلی با خوش بینی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان که در سال 1403-1402 در حال تحصیل بودند شامل است. بدین منظور 108 نفر از دانشجویان به شیوه دردسترس، انتخاب شدند و به پرسش نامه های خودکارآمدی تحصیلی شر و حسین چاری، تنیدگی تحصیلی ادراک شده زاژاکووا و همکاران و خوش بینی تحصیلی شییر و کارور، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین خودکارآمدی تحصیلی با خوش بینی تحصیلی (226/0=r، 018/0p=) یک همبستگی مثبت و معنادار وجود داشت و بین تنیدگی تحصیلی با خوش بینی تحصیلی (309/0-r=، 001/0p=) یک هبستگی منفی و معنادار وجود داشت. بین خودکارآمدی تحصیلی و تنیدگی تحصیلی (379/0-r=، 000/0p=) یک رابطه منفی و معنادار وجود داشت و همچنین بین میانگین خودکارآمدی تحصیلی، تنیدگی تحصیلی و خوش بینی تحصیلی دانشجویان دختر با پسر تفاوت معناداری وجود نداشت. بنابر یافته های پژوهش می توان با ایجاد امکانات لازم جهت افزایش خودکارآمدی تحصیلی، که منجر به افزایش خودکارآمدی تحصیلی و کاهش تنیدگی تحصیلی دانشجویان می شود و به تبع آن باعث پیشرفت تحصیلی و در نهایت پیشرفت شغلی آنان در آینده می شود، گام های بلندی به سوی پیشرفت جامعه برداشت.
The aim of this study was to investigate the relationship between academic self-efficacy and academic stress with academic optimism in students of Islamic Azad University, Isfahan Branch. The method of this study was descriptive and correlational. The statistical population includes all students of Islamic Azad University, Isfahan Branch, who were studying in 2024-2025. For this purpose, 108 students were selected through convenience sampling and responded to the academic self-efficacy questionnaires of Sher and Hossein Chari, perceived academic stress questionnaires of Zajakova et al., and academic optimism questionnaires of Sheer and Carver. Data were analyzed using Pearson's correlation coefficient and independent t-test. The findings of the study indicated that there was a positive and significant correlation between academic self-efficacy and academic optimism (r=0.226, p=0.018). And there was a negative and significant correlation between academic stress and academic optimism (r=-0.309, p=0.001). There was a negative and significant correlation between academic self-efficacy and academic stress (r=-0.379, p=0.000), and there was no significant difference between the average academic self-efficacy, academic stress, and academic optimism of female and male students. According to the research findings, great strides can be made towards the progress of society by creating the necessary facilities to increase academic self-efficacy, which will lead to increased academic self-efficacy and reduced academic stress among students, and consequently, to their academic progress and ultimately their future career advancement.
اسعدی، زیبا، رضوی، ویدا، منظری توکلی، علیرضا، و تجربه کار، مهشید. (1400). تاثیر بسته آموزشی خوش بینی به روش قصه گویی بر تنیدگی تحصیلی کودکان دختر. پرستاری کودکان، 8(2 )، 45-52)
بیان فر، فاطمه، وفائی نژاد، سیمین. (1400). پیش بینی بهزیستی مدرسه بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و خودکارآمدی با نقش میانجی تنیدگی تحصیلی در دانش آموزان، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 15(2)، 49-72.
توان، بهمن، قمی، مهین، مسلمی، زهرا، جعفری پور، حسن، محمودی، سیدعبداله، و مسلمی، اعظم. (1398). رابطه هوش معنوی با اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اراک. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 19(82 )، 239-249..
جعفری، لعیا، حجازی، مسعود، جلیلی، اکبر، و صبحی، افسانه. (1400). تعیین نقش میانجی معنای تحصیلی در رابطه بین خوش بینی تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان. سلامت روان کودک (روان کودک)، 8(1 )، 14-26.
حسن آبادی، حمیدرضا، علی دوستی، ترمه، کدیور، پروین، و عرب زاده، مهدی. (1400). اثر مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی در بافت آموزشی بر اهمال کاری و خودکارآمدی تحصیلی. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 18(70 )، 15-35.
حسین پناه، مرضیه، طباطبایی یگانه، زهراالسادات، و موسوی، مریم. (1397). بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر خود نظارتی, سلامت معنوی و خوش بینی تحصیلی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(ویژه نامه 1 )، 309-319.
دهرویه، شهربانو، توکلی، نغمه، توکلی، نجمه. (1402). مدل علی در ارتباط با انگیزش پیشرفت با استرس تحصیلی ادراک شده بر اساس نقش میانجی سبک های پردازش اطلاعات و سرگردانی ذهنی در دانشجویان پرستاری، فصلنامه مدیریت پرستاری، 12(2)، 58-73.
زال جارچلو، سپیده، انتصارفومنی، غلامحسین، و کیانی، قمر. (1400). تعیین اثربخشی آموزش حل مسئله گروهی در پذیرش کمک طلبی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دختر اهمال کار پایه دهم شهر ارومیه. مطالعات ناتوانی، 11(1 (پیاپی 19) )، 0-0.
زاهد بابلان، عادل، کریمیان پور، غفار. (1399). رابطه خوش بینی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی با نقش میانجی خودکارامدی تحصیلی دانشجویان. مجله مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، دوره 9، شماره 1. 170-149.
شفیعی، زهره، سجادیان، ایلناز، و نادی، محمدعلی. (1399). اثربخشی طرحواره درمانی بر خودکارآمدی تحصیلی, خودنظم جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان. مجله علوم روانشناختی، 19(93 )، 1175-1184.
صادقی، مسعود، و خلیلی گشنیگانی، زهرا. (1395). نقش ابعاد یادگیری خودراهبر در پیش بینی خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 8(2 )، 9-17
صادقی، مسعود، عباسی، محمد، و بیرانوند، زینب. (1398). اثربخشی آموزش مهارت های مثبت نگری مبتنی بر بسته کوئیلیام بر خوش بینی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان دختر. روانشناسی مدرسه، 8(4 (پیاپی 32) )، 156-175.
صحرایی، سهراب، شکری، امید، خانبانی، مهدی، و حکیمی راد، الهام. (1397). رابطه باورهای خودکارآمدی تحصیلی با بهزیستی تحصیلی: نقش واسطه ای تنیدگی تحصیلی ادراک شده و هیجانات پیشرفت. روان شناسی تربیتی (روانشناسی و علوم تربیتی)، 14(49 )، 53-84.
طاعتی، فاطمه، شکری، امید، و شهیدی، شهریار. (1392). نقش واسطه ای خوش بینی در رابطه بین تجارب تحصیلی استرس زا و واکنش به این تجارب. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 8(1)، 73-90.
غلامی پور، مژگان، توحیدی، افسانه، و عسکرزاده، قاسم. (1398). امید تحصیلی با پیشرفت و انگیزه تحصیلی با نقش واسطه ای خوش بینی تحصیلی دانش آموزان دختر متأهل. آموزش در علوم انتظامی، 6(21 )، 145-172.
فدوی، معصومه، پورشافعی، هادی، و اسدزاده، فرشته. (1400). رابطه الگوهای فرزندپروری و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان متوسطه اول. مطالعات فرهنگی-اجتماعی خراسان، 15(4 )، 111-125.
فخاریان، جمیله، یعقوبی، ابوالقاسم، ضرغام حاجبی، مجید، و محققی، حسین. (1399). پیش بینی خودکارآمدی تحصیلی بر اساس جو عاطفی خانواده, درگیری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 63(2 )، 2391-2401.
فردافشاری، ساره، پورشهریار، حسین، شکری، امید، و فتح آبادی، جلیل. (1396). رابطه خوش بینی و آشفتگی روان شناختی در دانشجویان: نقش میانجی گر کنترل تحصیلی آگاهانه. مطالعات آموزش و یادگیری (علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز)، 9(2 (پیاپی 2-73) )، 1-19.
قدم پور، عزت اله، یوسف وند، مهدی، و رجبی، هومن. (1397). نقش خوش بینی تحصیلی, باورهای فراشناختی, تنظیم شناختی هیجان در پیش بینی خودناتوان سازی تحصیلی. مطالعات روانشناسی تربیتی، 15(30 )، 0-0.
قمری، محمد. (1401). پیش بینی خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانشجویان براساس سبک زندگی اسلامی. روان شناسی فرهنگی، 6(1 )، 179-198.
کریمی کیان، ابراهیم، دانشمندی، سلماز، رستمی، محمود، و فانی، حجت اله. (1401). نقش واسطه ای خوش بینی تحصیلی در رابطه بین ذهن آگاهی و رفتار غیرمولد تحصیلی. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 18(71 )، 205-219.
کدخدایی، محبوبة السادات، کرمی، زهرا. (1395). بررسی رابطه خوش بینی و معنای تحصیل با انگیزش تحصیلی دانشجویان. سالنامه آموزش عالی، دوره جدید، شماره 36. 159-.143.کد گذاشتم از 21 شروع کن
مرادی، کیوان، واعظی، مظفرالدین، فرزانه، محمد، و میرزایی، محمد. (1393). رابطه خوش بینی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان مدارس متوسطه پسرانه مناطق 6 و 9 شهر تهران. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(5 )، 69-80.
ملاحسینی، امیرهوشنگ، نادی، محمدعلی، و سجادیان، ایلناز. (1399). اثربخشی آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی بر خودناتوان سازی و تنیدگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 63(6 )، 2197-2209.
مهریان، عصمت، جناآبادی، حسین، و پورقاز، عبدالوهاب. (1398). رابطه معنای تحصیلی با استرس ادراک شده و خوش بینی تحصیلی در دانش آموزان شهر نیشابور. مطالعات روانشناسی تربیتی، 16(33 )، 137-156.
-Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S. L., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., … Devins, G. (2004). Mindfulness: a proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11, 230-241.
-Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 125-143.
-Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice,10, 144–156. doi:10.1093/clipsy/bpg016
-Jennifer G.Lyons, Jane A.Cauley, Lisa Fredman.(2015). The effect of transitions in caregiving status and Intensity on perceived stress among 992 female caregiving and non caregivers , the journal of gerontology: series A , volume 70, issue 8,1 August 2015, pages 1018-1023
-Nasrin Zamani Forushani* Mohammad Ali Besharat.(2011). Relation between Emotional intelligence and Perceived Stress among female Students, procedia- social and behavioral scince30 P1109-1112
- Hanies J, Spadaro KC, Choi J, Hoffman LA, Blazeck AM. Med (2014). Reducing stress and anxiety in caregivers of lung transplant patient: benefits of mindfulness meditation, Int J organ transplant med.(2011), 5 (2): 50-60
- M.A Fernandes- Blazquez, M.Avila- Villanueva, J.A. Lopez- Pina, M.A. Zea- Sevilla, B.Frades- Payo.(2015). Psychometric properties of a new short version of the State- Trait Anexiety Inventory (STAI) for the Assessment of Anexiety in the elderly, neurologia. 2015., C..352-358
- Catrina Calderon, PHD, lilianne Gomez- Lopez, MD, PHD, Saraya Borraz, MD, Jose Manuel Mereno - Villares, MD, Consuelo Pedron- Giner, MD, PHD. (2011). Feeling of Burden, Psychological Distress, and anexiety among primary caregivers of children with home enternal Nutrition, Journal of pediatric published: 18 August 2016
- Santiago Barajas and luis Garra.(2014). Mindfulness and Psychopathology: adaptation of the Mindful Attention Awareness scale (MAAS) in a Spanish sample slinica salud 25(2014) 49-56
-Katherine C. Johnson .2016.Effects Of Mind and Body Interventions on Family DementiaCaregivers:ASystematicReview
-Shives L, Isaacs A, Editors. Psychiatric mental health nursing. 10 th edition . North American: Lippincott Williams &Wilkins, 2007.p.702
-Brown Kw, Ryan RM. The benefits of being present: Mind fullness and its role in psychological well-being. J Pers Soc Psychol 2003 , 84: 822-48.
-Kabat-Zinn, J .(1990).Full Catastrophe living: using the wisdom of your body and mind to face stress, Pain and Illness. New York:Delacorte.
-Wells A. Gad, Metacognition and mindfulness: An information processing analysis. Clin Psychol : Sci and Prac . 2002:9(1):95-100
-Hovey, J.K. (2005). Fathers parenting chronically ill children: concerns and coping strategies. Issuses compr pediatr Nurs, 83-95.
