نقش شاخص‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری در رشد سودآوری پایدار
محورهای موضوعی : حسابداری و مسئولیت پاسخگویی
یونس امجدیان
1
,
سید عباس برهانی
2
1 - گروه حسابداری، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی ، قم، ایران
کلید واژه: حاکمیت شرکتی, رشد پایدار سود, سودآوری پایدار, شاخص‌های زیست‌محیطی, اجتماعی و راهبری,
چکیده مقاله :
هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش شاخص‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری در رشد سودآوری پایدار شرکت‌ها انجام شده است.
روش‌شناسی: این مطالعه از داده‌های مالی ۱۲۹ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲ بهره برده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای ایویوز و اکسل مورد تحلیل قرار گرفته‌اند و شاخص‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری به‌عنوان متغیر مستقل در رابطه با رشد سودآوری پایدار شرکت‌ها بررسی شده‌اند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که شاخص‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری تأثیر مثبت و معناداری بر رشد سودآوری پایدار شرکت‌ها دارند. به‌طور خاص، حاکمیت شرکتی قوی با شفافیت اطلاعاتی و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، تأثیر مهمی بر رشد سودآوری پایدار داشته است. همچنین، توجه به مسائل زیست‌محیطی و مسئولیت‌های اجتماعی به تقویت اعتماد سهامداران شرکت کمک کرده است.
دانش افزایی: یافته‌های این پژوهش به مدیران و سیاست‌گذاران پیشنهاد می‌دهد که ادغام ملاحظات زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری در استراتژی‌های سازمانی می‌تواند نه تنها به ارتقای سودآوری مالی کمک کند، بلکه ارزش‌آفرینی بلندمدت و پایداری را نیز تقویت کند.
Purpose: This study aims to investigate the role of Environmental, Social, and Governance (ESG) indicators in driving sustainable profitability growth in companies.
Methodology: The research utilizes financial data from 129 firms listed on the Tehran Stock Exchange during the period 2016 to 2023. Data analysis was conducted using EViews and Excel software, examining ESG indicators as independent variables in relation to the sustainable profitability growth of firms.
Findings: Results reveal that ESG indicators have a positive and statistically significant impact on the sustainable profitability growth of companies. Specifically, robust corporate governance, through enhanced information transparency and reduced information asymmetry, plays a critical role in boosting sustainable profitability. Additionally, attention to environmental issues and social responsibilities contributes to strengthening shareholder trust.
Originality: The findings suggest that integrating ESG considerations into organizational strategies not only facilitates financial performance enhancement but also promotes long-term value creation and sustainability. This insight is valuable for managers and policymakers aiming to foster sustainable business practices.
اخترشناس، داریوش، خدامی پور، احمد، و پورحیدری، امید (1399). تدوین مدل عوامل مؤثر بر پایداری شرکتی در ایران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(65)، 175-201. doi: 10.22054/qjma.2019.47002.2061
اسماعیلی کیا، غریبه، و ناصری، مهدیس (1404). مسئولیت اجتماعی شرکت و راهبردهای رقابتی: نقش تعدیل‌کنندگی عملکرد راهبری و عملکرد شرکت. پژوهش های تجربی حسابداری، 15(1)، 145-۱۸۴.doi: 10.22051/jera.2025.48850.3319
ایمانی، پدرام، حاجی‌ها، زهره، و امیرحسینی، زهرا (۱۳۹۶). آزمون تأثیر پایداری سود و سودآوری بر سطح افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، ۱۰(۳۳)، ۷۳-۸۸. https://sanad.iau.ir/Journal/jma/Article/816622/FullText
بزرگ‌اصل، موسی، و صالح‌زاده، بیستون (۱۳۹۴). رابطه توانایی مدیریت و پایداری سود با تأکید بر اجزای تعهدی و جریان‌های نقدی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابرسی، ۱۴(۵۸)، ۱۵۳–۱۷۰. doi: 20.1001.1.20088914.1396.8.2.7.2
بهارلو، روح‌الله (۱۴۰۳). بررسی تأثیر عوامل زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی بر عملکرد مالی شرکت با نقش تعدیل‌کننده کیفیت حسابرسی. حسابداری و شفافیت مالی، ۴(۲)، ۶۵-۸۶. doi: 10.71965/aft.2025.1191949
پارسافرد، بهرنگ، استا، سهراب، و شیخی، هادی (1402). بررسی رابطۀ بین نظارت نهادی و انواع ارتباطات سیاسی با پایداری سود. نشریه پژوهش‌های حسابداری مالی، 15(4)، 109-130.doi: 10.22108/far.2024.140493.2033
تحریری، آرش، و افسای، اکرم (1400). تأثیر افشای زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی بر تلاش حسابرس و کیفیت حسابرسی. مجله دانش حسابداری، 12(3)، 69-88. doi: 10.22103/jak.2021.16637.3349
خوشکار، فرزین، دودران، امین، پناهی، و احدیان، سعید رضا (۱۳۹۹). بررسی رابطه بین محتوای اطلاعاتی سود و پایداری سود در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، ۴۶ (۱)، ۶۹-۸۲. https://www.majournal.ir/index.php/ma/article/view/571
دارابی، رویا، شفیعی، مهرداد، و یزدانی، محمد (1401). بررسی تاثیر دستکاری جریان نقد عملیاتی بر پایداری رشد مبتنی بر سود در بازارهای مالی. چشم انداز حسابداری و مدیریت، 5(76)، 157-168. https://www.jamv.ir/article_169441.html
داروغه حضرتی، فاطمه، و رحیمی، زهرا (۱۴۰۳). تأثیر مسئولیت اجتماعی بر بازده سهام در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره کووید ۱۹. حسابداری و شفافیت مالی، ۳(۲)، ۱۱۶-۱۳۳. https://doi.org/10.71965/aft.2024.1126964
رحیمیان، نظام‌الدین؛ توکل نیا، اسماعیل، و اسدی، زینب (۱۳۹۱). مسئولیت اجتماعی و پایداری شرکت. فصلنامه حسابدار رسمی، 9(17). https://www.magiran.com/p1002266
عسگری آلوج، حسین (۱۴۰۲). تأثیر عملکرد اجتماعی شرکت بر عملکرد بازار شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با نقش تعدیلی راهبرد تجاری. حسابداری و شفافیت مالی، ۱(۱)، ۹۹-۱۲۱. https://doi.org/10.71965/AFT.2023.783593
علی خانی، راضیه، و مران جوری، مهدی (1393). کاربرد تئوریهای افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 3(9)، 36-۵۳. doi: 10.22034/iaas.2014.103576
فائق عباس سیفاوی، یسر، چالاکی، پری، و پیری، پرویز (1403). اثر بیمه‌ای مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر عملکرد شرکت در مقابل خروج از برجام: رویکرد تفاوت - در- تفاوت. نشریه پژوهش های حسابداری مالی، 16(2)، 1-24. doi: 10.22108/far.2025.142312.2064
فخاری، حسین، ملکیان، اسفندیار، و جفایی رهنی، منیر (۱۳۹۶). تبیین و رتبه‌بندی مؤلفه‌ها و شاخص‌های گزارشگری زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری شرکتی به روش تحلیل سلسله مراتبی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار. دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، ۲(۴)، ۱۵۳-۱۸۷ http://dx.doi.org/10.29252/aapc.2.4.153
منیشداوی، الهه، و موسوی، سیدنجم‌الدین (۱۴۰۰). بررسی ارتباط میان مسئولیت اجتماعی شرکت و عملکرد پایدار، با نقش واسطه‌ای مدیریت منابع انسانی سبز. اولین کنفرانس بین‌المللی جهش علوم مدیریت، اقتصاد و حسابداری، ساری.https://civilica.com/doc/1463708
نمازی، نویدرضا، اسماعیل پور، حسن، و کاظمی هفدانی، بشیر (1402). تأثیر کیفیت ابعاد زیست‌محیطی بر عملکرد واحدهای تجاری با توجه به نقش میانجی راهبری شرکتی. نشریه پژوهش های حسابداری مالی، 15(4)، 85-108. doi: 10.22108/far.2024.137584.1968
نورانی، حسین، و عادلی، رویا (1401). تأثیر کیفیت حسابرسی بر عملکرد شرکت بر مبنای نرخ رشد پایدار با تأکید بر نقش رقابت در بازار محصول. چشم انداز حسابداری و مدیریت، 5(68)، 32-46. https://www.jamv.ir/article_160328.html
هاشمی، سید عباس، قاسمی، محمدرضا، و رفیعی شهرکی، احمدرضا (1398). تاثیر عملکرد پایداری شرکت بر مازاد بازده سهام و سودآوری. حسابداری و منافع اجتماعی، 9(2)، 119-138. doi: 10.22051/ijar.2018.22009.1430
ولی زاده لاریجانی، اعظم، و مفاخری باشماق، سارینا (1403). گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و تأمین مالی (تسهیلات بانکی و اوراق بدهی). مدیریت دارایی و تامین مالی، 12(3)، 103-118. doi: 10.22108/amf.2024.139579.1833
Acciarini, C., Borelli, F., Capo, F., Cappa, F., & Sarrocco, C. (2022). Can digitalization favour the emergence of innovative and sustainable business models? A qualitative exploration in the automotive sector. Journal of Strategy and Management, 15(3), 335-352.doi: 10.1108/JSMA-02-2021-0033
Agnese, P., Carè, R., Cerciello, M., & Taddeo, S. (2025). Reconsidering the impact of environmental, social and governance practices on firm profitability. Management Decision, 63(1), 25-48. doi: 10.1108/MD-10-2023-1943
Akhtarshenas, D., Khodamipour, A. and pourheidari, O. (2020). Developing of effective factors model on corporate sustainability in Iran. Empirical Studies in Financial Accounting, 17(65), 175-201. doi: 10.22054/qjma.2019.47002.2061 [In Persian]
Alikhani, R. and Maran Jori, M. (2014). Application of social and environmental information disclosure Theories. Accounting and Auditing Studies, 3(9), 36-53. doi: 10.22034/iaas.2014.103576 [In Persian]
Artiach, T., Lee, D., Nelson, D., & Walker, J. (2010). The determinants of corporate sustainability performance. Accounting & Finance, 50(1), 31-51.doi: 10.1111/j.1467-629X.2009.00315.x
Asgari Aloj, H. (2023). The effect of corporate social performance on market performance of firms listed on Tehran Stock Exchange with the moderating role of business strategy. Accounting and Financial Transparency, 1(1), 99–121. doi: 10.71965/AFT.2023.783593 [In Persian]
Athari, S. A., Saliba, C., Abboud, E., & El-Bayaa, N. (2024). Examining the quadratic impact of sovereign environmental, social, and governance practices on firms’ profitability: new insights from the financial industry in gulf cooperation council countries. Sustainability, 16(7), 2783. doi: 10.3390/su16072783
Baharloo, R. (2024). Examining the impact of environmental, social, and governance factors on firm financial performance with the moderating role of audit quality. Accounting and Financial Transparency, 4(2), 65–86. doi: 10.71965/aft.2025.1191949 [In Persian]
Bodhanwala, S., & Bodhanwala, R. (2018). Does corporate sustainability impact firm profitability? Evidence from India. Management decision, 56(8), 1734-1747. doi: 10.1108/MD-04-2017-0381
Bozorg Asl, M., & Salehzadeh, B. (2015). The relationship between managerial ability and earnings sustainability with emphasis on accrual and cash flow components in companies listed on Tehran Stock Exchange. Audit Knowledge, 14(58), 153–170. doi: 20.1001.1.20088914.1396.8.2.7.2 [In Persian]
Brunella, A., Federico, D., Roberto, F., Pietro, P., & Madau, F. A. (2024). Role of environmental, social and governance disclosure in business profitability and cost of debt: An analysis of small Southern Italian agri‐food businesses. Agribusiness, 41(3)-856-895. doi: 10.1002/agr.21933
Cho, S. J., Chung, C. Y., & Young, J. (2019). Study on the relationship between CSR and financial performance. Sustainability, 11(2), 343. doi: 10.3390/su11020343
Darabi, R., Shafiee, M. & Yazdani, M. (2023). Investigating the impact of operating cash flow manipulation on the sustainability of profit-based growth in financial markets. Journal of Accounting and Management Vision, 5(76), 157-168. https://www.jamv.ir/article_169441.html [In Persian]
Darughe Hazrati, F., & Rahimi, Z. (2024). The impact of social responsibility on stock returns of companies listed on Tehran Stock Exchange during the COVID-19 pandemic. Accounting and Financial Transparency, 3(2), 116–133. doi: 10.71965/aft.2024.1126964 [In Persian]
Esmailikia, G. and Naseri, M. (2025). Corporate social responsibility and competitive strategies: the moderating role of governance performance and firm's performance. Empirical Research in Accounting, 15(1), 145-184. doi: 10.22051/jera.2025.48850.3319 [In Persian]
Faiq Abbas Sifawy, Y., Chalaki, P., & Piri, P. (2024). The insurance-like effect of CSR on corporate performance against JCPOA. a difference-in-difference approach. Financial Accounting Research, 16(2), 1-24. doi: 10.22108/far.2025.142312.2064 [In Persian]
Fakhari, H., Malekian, E., & Jafaei Rahni, M. (2018). Explaining and ranking of the components and indicators of environmental, social and corporate governance reporting by analytic hierarchy process in the companies listed in stock exchange. Journal of Value and Behavioral Accounting, 2(4), 153–187. doi: 10.29252/aapc.2.4.153 [In Persian]
García‐Sánchez, I. M. (2020). The moderating role of board monitoring power in the relationship between environmental conditions and corporate social responsibility. Business Ethics: A European Review, 29(1), 114-129. doi: 10.1111/beer.12242
Gopalan, R., Gormley, T. A., & Kalda, A. (2021). It’s not so bad: Director bankruptcy experience and corporate risk-taking. Journal of Financial Economics, 142(1), 261-292. doi: 10.1016/j.jfineco.2021.04.037
Hashemi, S. A., Ghasemi, M., & Rafiee Shahraki, A. (2019). Effect of corporate sustainability on excess stock returns and profitability. Journal of Accounting and Social Interests, 9(2), 119-138. doi: 10.22051/ijar.2018.22009.1430 [In Persian]
He, F., Ding, C., Yue, W., & Liu, G. (2023). ESG performance and corporate risk-taking: Evidence from China. International Review of Financial Analysis, 87, 102550. doi: 10.1016/j.irfa.2023.102550
Higgins, R. C. (1977). How much growth can a firm afford?. Financial Management,13(6), 7-16. doi: 10.2307/3665251
Imani, P., Hajiha, Z., & Amirhosseyni, Z. (2017). The examination of effect of earnings persistence and profitability on disclosure level of corporate social responsibility listed in stock exchange in Tehran. Management Accounting, 33(10), 73–88. https://sanad.iau.ir/en/Journal/jma/Article/816622/FullText [In Persian]
Khoshkar, F., Panahi Doudran, A., & Ahadian, S. (2020). Investigating the relationship between earnings information content and earnings sustainability in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 4(15), 69–82. Retrieved from https://www.majournal.ir/index.php/ma/article/view/571 [In Persian]
Lee, K., & Lee, H. (2019). How does CSR activity affect sustainable growth and value of corporations? Evidence from Korea. Sustainability, 11(2), 508. doi: 10.3390/su11020508
Li, V. (2019). The effect of real earnings management on the persistence and informativeness of earnings. The British Accounting Review, 51(4), 402-423. https://doi.org/10.1016/j.bar.2019.02.005
Manishdavi, E., & Mousavi, S. N. (2021). Examining the relationship between corporate social responsibility and sustainable performance with the mediating role of green human resource management. In Proceedings of the First International Conference on Advances in Management, Economics, and Accounting, Sari. Retrieved from https://civilica.com/doc/1463708 [In Persian]
Namazi, N. R., Esmaeilpour, H., & Kazemi Hafdani, B. (2024). The effect of the quality of environmental dimensions on the performance of business units according to the mediating role of corporate governance. Financial Accounting Research, 15(4), 85-108. doi: 10.22108/far.2024.137584.1968 [In Persian]
Norani, H., & Adeli, R. (2022). The effect of audit quality on company performance based on sustainable growth rate with emphasis on the role of competition in the product market. Journal of Accounting and Management Vision, 5(68), 32-46. https://www.jamv.ir/article_160328.html [In Persian]
Oprean-Stan, C., Oncioiu, I., Iuga, I. C., & Stan, S. (2020). Impact of sustainability reporting and inadequate management of ESG factors on corporate performance and sustainable growth. Sustainability, 12(20), 8536. doi: 10.3390/su12208536
Parsafard, B., Osta, S., & Sheikhi, H. (2024). Investigating the relationship between earnings persistence, institutional investors monitoring, and types of political connections. Financial Accounting Research, 15(4), 109-130. doi: 10.22108/far.2024.140493.2033 [In Persian]
Rahimian, N., Tavakolnia, E., & Asadi, Z. (2012). Corporate social responsibility and sustainability. Official Accountant Quarterly, 9(17). Retrieved from https://www.magiran.com/p1002266 [In Persian]
Sanoran, K. L. (2023). Corporate sustainability and sustainable growth: The role of industry sensitivity. Finance Research Letters, 53, 103596. doi: 10.1016/j.frl.2022.103596
Škare, M., & Golja, T. (2014). The impact of government CSR supporting policies on economic growth. Journal of Policy Modeling, 36(3), 562-577. doi: 10.1016/j.jpolmod.2014.01.008
Tahriri, A., & Afsay, A. (2021). The impact of environmental, social and governance disclosure on auditor effort and audit quality. Journal of Accounting Knowledge, 12(3), 69-88. doi: 10.22103/jak.2021.16637.3349 [In Persian]
Tian, M., Xu, G., & Zhang, L. (2019). Does environmental inspection led by central government undermine Chinese heavy-polluting firms' stock value? The buffer role of political connection. Journal of Cleaner Production, 237, 117949. doi: 10.1016/j.jclepro.2019.117949
Uhlig, M. R. H., Mainardes, E. W., & Nossa, V. (2017). Corporate social responsibility and consumer’s relationship intention. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 24(3), 215-226. doi: 10.1002/csr.1417
Valizadeh Larijani, A., & Mafakheri Bashmagh, S. (2024). The relationship between corporate social responsibility (CSR) reporting and financing (bank loans and debt securities). Journal of Asset Management and Financing, 12(3), 103-118. doi: 10.22108/amf.2024.139579.1833 [In Persian]
Villagra, N., Lopez, B., & Monfort, A. (2015). The management of intangibles and corporate branding: Has anything changed in the relationship between business and society? Revista Latina de Comunicación Social, 70, 168-185.doi: 10.4185/RLCS-2015-1047en
Visser, W., & Crane, A. (2010). Corporate sustainability and the individual: Understanding what drives sustainability professionals as change agents.1-36. doi: 10.2139/ssrn.1559087
Yang, Y., Yao, C., & Li, Y. (2020). The impact of the amount of environmental information disclosure on financial performance: The moderating effect of corporate internationalization. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27, 2417-2427. doi: 10.1002/csr.1910
Zaman, R., Jain, T., Samara, G., & Jamali, D. (2022). Corporate governance meets corporate social responsibility: Mapping the Interface. Business and Society, 61, 149-202. doi: 10.1177/0007650320976415
