تبیین فقهی مبانی سلوک در سیر توحیدی انسان از دیدگاه علامه طهرانی
محورهای موضوعی : جامع الفقهیهابوذر فلاح زاده 1 , مهدی عبدالهی 2 , هادی واسعی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
2 - دانشیار، گروه فلسفه علوم انسانی، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
3 - استادیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
کلید واژه: سلوک, توحید, سیر توحیدی, علامه طهرانی,
چکیده مقاله :
مسئله‌ی توحید و یگانگی خداوند فراتر از وحدت عددی، از‌جمله مهم‌ترین مسائل مطرح شده در رویکرد‌های فلسفی و عرفانی است. بررسی و تبیین این مسئله از منظر حکمت متعالیه که از‌جمله مهم‌ترین سیستم‌های فکری و فلسفی در حوزه‌ی اندیشه‌ی اسلامی است و متأثر از عرفان، قرآن و اندیشه‌های ناب معصومین علیهم السلام قرار گرفته است، از اهميت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا هدف تحقیق حاضر بررسی مبانی فلسفی سیرتوحیدی انسان از دیدگاه علامه طهرانی است. روش تحقیق کتابخانه ای و اسنادی می باشد. یافته ها نشان داد از نظر علامه طهرانی منظور از سیر توحیدی تحوّل وجودی صیرورت و حرکت استعلایی وجود انسان به سوی خداگونگی در قوس صعود و عروج نفس انسان از سلسله مراتب عالم برای دستیابی به مقام فنای فی الله و بقای بالله می باشد. تحوّل وجودی ناظر بر استکمال وجود آدمی و احسن شدن نظام بینشی، گرایشی و کنشی اوست.تحوّل وجودی ناظر بر استکمال وجود آدمی و احسن شدن نظام بینشی، گرایشی و کنشی اوست.
The issue of monotheism and the oneness of God beyond numerical unity is one of the most important issues raised in philosophical and mystical approaches. Investigating and explaining this issue from the perspective of transcendental wisdom, which is one of the most important intellectual and philosophical systems in the field of Islamic thought and is influenced by mysticism, the Quran, and the pure thoughts of the infallibles, peace be upon them, is of particular importance. In this regard, the aim of the present study is to examine the philosophical foundations of the monotheistic path of man from the perspective of Allameh Tehrani. The research method is library and documentary. The findings showed that, according to Allameh Tehrani, the monotheistic path refers to the existential transformation of becoming and the transcendental movement of the human being towards godhood in the arc of the ascension and ascension of the human soul from the hierarchy of the world to achieve the status of annihilation in God and survival in God. Existential transformation refers to the perfection of human existence and the improvement of his system of vision, tendency, and action.
القرآن الكريم، مصحف المدينه النبويه، به خط عثمان طه.
دهخدا، علی اکبر لغتنامه، جلد 5، انتشارات سمت. 1360.
حافظ، شمس‌الدین محمد. دیوان. به کوشش محمد قزوینی و قاسم غنی. تهران: زوار. 1374.
حسيني طهراني، ، روح مجرد، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ سوم، 1420ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، توحيد علمي و عيني، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ هفتم، 1428ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، رساله سير و سلوك منسوب به بحر العلوم ، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ هشتم، 1428ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، رساله لب اللباب در سير و سلوك اولي الالباب، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ سيزدهم، 1426ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، روح مجرد ، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ دوم، 1423ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، معاد شناسي ، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ هشتم، 1428ق،10جلد.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، مهرتابان(ياد نامه علامه طباطبايي)، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ پنجم، 1422ق.
حسيني طهراني، علامه آيت الله سيد محمد حسين، وظيفه فرد مسلمان در احياي حكومت اسلام، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ دوم، 1436 ق.
حسيني طهراني، آيت الله سيد محمد صادق، نور مجرد ، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ اول، 1433ق، سه جلد.
جمعي از فضلا، آيت نور(يادنامه علامه طهراني) ، انتشارات علامه طباطبايي، مشهد، چاپ اول، 1427ق، چهار جلد.
مجلسي، علامه سيد محمد باقر، بحارالانوار ، مؤسسه الوفاء، بيروت، 1404ق، 110ج
مولوی، جلال‌‌الدین محمد (1363)، مثنوی معنوی، به‌تصحیح رینولد ا. نیکلسون، به‌اهتمام نصرالله پورجوادی، تهران: امیرکبیر.
