بررسی فقهی و حقوقی انطباقپذیری قانون کار ایران با مشاغل نوظهور
محورهای موضوعی : جامع الفقهیهبهزاد مرادی 1 , مهدی شعبان نیا منصور 2 , کورش استوار سنگری 3 , کیوان صداقتی 4
1 - دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه حقوق عمومی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
4 - استادیار، گروه حقوق عمومی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: انطباقپذیری, قانون کار , مشاغل نوظهور, فقه و حقوق,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر به بررسی انطباق قانون کار ایران با مشاغل نوظهور، با تأکید بر جنبههای روابط کار عادلانه پرداخته است. این تحقیق به بررسی اجزاء قانونی مربوط به مشاغل نوظهور پرداخته و نقاط قوت و ضعف آنها در ارتباط با اصول عدالت در روابط کار مورد ارزیابی قرار میدهد. همچنین، تأثیر این انطباق بر مظاهر مختلف اشتغال، از جمله حقوق و مزایا، ایمنی و بهداشت کاری و حقوق کارگران، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. یکی از جنبههای کلیدی انطباقپذیری، به رسمیت شناختن و حمایت از حقوق کارگران در مشاغل نوظهور است. از آنجایی که این شرکتها اغلب با ساختارهای غیرسنتی و ترتیبات استخدامی کار میکنند، قوانین کار باید برای تضمین برخورداری کارکنان از حقوق اساسی مانند قرارداد جمعی، حفاظت از اخراج ناعادلانه و دسترسی به مزایای اجتماعی قابل انطباق باشد. انطباقپذیری همچنین به تنظیم کار از راه دور گسترش مییابد، روندی که با پیشرفتهای تکنولوژیکی و جهانی شدن عملیات تجاری شتاب گرفته است. چارچوبهای قانونی باید با چالشهای ناشی از ترتیبات کار مجازی تطبیق داده شود و اطمینان حاصل کند که کارگران از راه دور از رفتار منصفانه برخوردار میشوند، از نظارت بیش از حد محافظت میشوند و حق قطع ارتباط پس از ساعات کاری را دارند. در تعقیب روابط کار منصفانه، انطباقپذیری هنگام پرداختن به ماهیت پویای نقشهای شغلی در مشاغل نوظهور بسیار مهم میشود. چارچوب قانونی باید از توسعه مداوم مهارتها و فرصتهای آموزشی حمایت کند تا اطمینان حاصل شود که نیروی کار برای نیازهای در حال تحول بازار کار مجهز باقی میماند.
This study examines the adaptation of Iranian labor law to emerging occupations, with an emphasis on aspects of fair labor relations. The study examines the legal components related to emerging occupations and assesses their strengths and weaknesses in relation to the principles of justice in labor relations. It also analyzes the impact of this adaptation on various aspects of employment, including wages and benefits, occupational health and safety, and workers’ rights. A key aspect of adaptability is the recognition and protection of workers’ rights in emerging occupations. Since these enterprises often operate with non-traditional structures and employment arrangements, labor laws need to be adaptable to ensure that employees enjoy fundamental rights such as collective bargaining, protection from unfair dismissal, and access to social benefits. Adaptability also extends to the regulation of telework, a trend that has accelerated with technological advances and the globalization of business operations. Legal frameworks need to adapt to the challenges posed by virtual working arrangements and ensure that remote workers are treated fairly, protected from excessive monitoring and have the right to disconnect after working hours. In the pursuit of fair employment relationships, adaptability becomes crucial when addressing the dynamic nature of job roles in emerging occupations. The legal framework should support ongoing skills development and training opportunities to ensure that the workforce remains equipped for the evolving needs of the labour market.
1- آشوری، محمد و همکاران(1383)، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت، تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
2- ارسطو(1381)، اخلاق نیکوماخوس، مترجم سید ابوالقاسم پور حسینی، ج اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
3- امامی، سیدحسن(1368)، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، چ چهارم.
4- پروین، خیرا...(1393)، مبانی حقوق عمومی، تهران، نشر سمت.
5- جعفری لنگرودی، محمدجعفر(1384)، ترمینولوژی حقوق، تهران، کتابخانه گنج دانش، چ پانزدهم.
6- رهامی، روح ا...(1395)، امنیت انسانی و دولت، تهران، نشر میزان.
7- ساعد وکیل، امیر و دیگران(1394)، قانون اساسی در نظم حقوقی کنونی، تهران، انتشارات مجد، چ هفتم.
8- سیدرضی(1389)، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، تهران، موسسه نشر شهر، چ اول.
9- عربی، هادی(1399)، نظریات عدالت توزیعی، تهران، نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چ دوم.
10- عمیدزنجانی، عباسعلی(1377)، فقه سیاسی، تهران، امیر کبیر، ج اول.
11- فاستر، مایکل(1361)، خداوندان اندیشه سیاسی، مترجم محمد جواد شیخ الاسلامی، تهران، انتشارات امیر کبیر، چ دوم، ج اول.
12- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل(1375)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران، نشر دانشگاه تهران.
13- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل(1378)، بایسته های حقوق اساسی، تهران، نشر دادگستر.
14- قاری سید فاطمی، سیدمحمد(1388)، حقوق بشر در جهان معاصر، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی، چ دوم.