جستاری در روابط و گفتمان سیاسی امام موسی صدر و امام خمینی رضوان الله تعالی علیه
محورهای موضوعی : اندیشه سیاسی رهبران انقلاب اسلامی
1 - دانشیار گروه معارف، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
کلید واژه: امام خمینی, امام موسی صدر, ارتباطات, انقلاب اسلامی, گفتمان سیاسی,
چکیده مقاله :
بررسی ادعای اختلاف بین امام موسی صدر و امام خمینی و همچنین ادعای عدم پیگیری سرنوشت امام موسی صدر از سوی امام خمینی مساله این تحقیق است در این پژوهش کوشش شده است پیوند و روابط امام خمینی و امام موسی صدر با استناد به سخنان و نوشتههای شخصی و اسناد ساواک و نظرات دوستان و دشمنان توصیف و تحلیل گردد. مطالعات تاریخی و بررسی اسناد نشان میدهد امام موسی صدر از آغاز نهضت امام خمینی همراه ایشان حرکت کرده و در دوران مبارزات امام و جریان انقلاب اسلامی پشتوانهای نیرومند و مبلغی توانا برای انقلاب در ایران و فراسوی مرزها بوده است. سخنان و نوشتار امام خمینی در توصیف امام موسی صدر نیز گویای منزلت و جایگاه عالی وی در نزد امام خمینی است. امام خمینی پس از توطئه ربایش امام موسی صدر از هر فرصت استفاده کرده و همه راههای حمایت از صدر در پیگیری سرنوشت او را پیمودهاند. این سطح از اقدامات نیز نشانه علاقه زیاد امام خمینی به امام موسی صدر و تلاش همه جانبه در حل معمای صدر بوده است.
The study of the alleged differences between Imam Musa Sadr and Imam Khomeini, as well as the claim that Imam Khomeini did not follow up on the fate of Imam Musa Sadr, is the subject of this study. In this study, an attempt has been made to describe and analyze the connection and relations between Imam Khomeini and Imam Musa Sadr, citing personal speeches and writings, SAVAK documents, and the opinions of friends and enemies. Historical studies and examination of documents show that Imam Musa Sadr has been with Imam Khomeini since the beginning of his movement and has been a strong support and a capable propagandist for the revolution in Iran and beyond the borders during the Imam's struggles and the course of the Islamic Revolution. Imam Khomeini's speeches and writings describing Imam Musa Sadr also indicate his high status and position in the eyes of Imam Khomeini. After the plot to kidnap Imam Musa Sadr, Imam Khomeini took advantage of every opportunity and pursued all means to support Sadr in pursuing his fate. This level of action also indicated Imam Khomeini's great interest in Imam Musa Sadr and his all-out effort to solve the mystery of Sadr.
1. اباذری، عبدالرحیم (1381) امام موسی صدر امید محرومان، تهران، جوانه رشد.
2. امام خمینی (1363) تحریر الوسیله، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
3. امام خمینی (1393) صحیفه امام مجموعه آثار امام خمینی (بیانات، پیام ها، مصاحبه ها، اجازات شرعی و نامه ها) قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ ششم.
4. چمران، مصطفی (1362) لبنان، تهران، بنیاد شهید چمران.
5. حجتی کرمانی، علی (1388) لبنان به روایت امام موسی صدر و شهید چمران، تهران، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر.
6. دوانی، علی (بی تا) نهضت روحانیون ایران، تهران، بنیاد فرهنگی امام رضا علیه السلام.
7. رضوی، مسعود (1392) لحظه ای و سخنی: دیدار با سید محمدعلی جمال زاده، تهران، همشهری.
8. روحانی، حمید (1385) بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، قم، دارالعلم و دارالفکر، چاپ چهارم.
9. فرخیان، مهدی (1385) اندیشه ربوده شده (گفتارهای صاحب نظران ایرانی و غیرایرانی درباره امام موسی صدر) تهران، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر.
10. فیض کاشانی، محسن (بی تا) المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ دوّم.
11. قمی، عباس (1414) سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، قم، اسوه.
12. کبیر مدنی شیرازی، سیدعلی خان بن احمد (1409) ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
13. گزارش کمیته و پیگیری سرنوشت امام موسی صدر (از ربودن تا به امروز) کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی (1387) تهران، مجلس شورای اسلامی
14. مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی (1403) بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمة الاطهار علیهم السلام، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
15. مرادی، فرشته (1382) سید موسی صدر نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر، تهران، بامداد کتاب.
16. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات (1378) شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران، یاران امام به روایت اسناد ساواک کتاب یازدهم، تهران، وزارت اطلاعات، چاپ اوّل، جلد دوّم.
17. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات (1379) آن سفر کرده: آیت الله امام موسی صدر، یاران امام به روایت اسناد ساواک کتاب هفدهم، تهران، وزارت اطلاعات، چاپ اوّل، جلد اوّل.
18. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات (1380) آن سفر کرده:آیت الله امام موسی صدر،یاران امام به روایت اسناد ساواک کتاب هفدهم، تهران، وزارت اطلاعات، چاپ اوّل، جلد سوّم.
19. نوری، حسین بن محمد تقی (1408) مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام.