بررسی ملزومات حکمرانی در جامعه از منظر امام علی (ع) و با استناد بر آموزه های نهج البلاغه
محورهای موضوعی : مهدویت
1 - شیراز
کلید واژه: واژگان کلیدی: حکمرانی, ملزومات, امام علی (ع), آموزه های نهج البلاغه ,
چکیده مقاله :
چکیده: استناد به آموزه های نهج البلاغه، منبعی معتبر برای تمام ادوار زندگی بشر است. اثر بخشی آن برای هر جزئی از جامعه کارآمدی بالای به دنبال دارد. ملزومات چگونگي دست يافتن به حكومتي كه بتواند زمينه ساز توسعه اي عادلانه و مردم سالار باشد با تسلط و اعمال قدرت تفاوت دارد و از نوعي تنظيم گري نشأت مي گيرد. از ديدگاه امام علی (ع) ضرورت حكومت ديني جهت اجراي قوانين سياسي، اجتماعي و... باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و بر پایه‌ی مطالعات کتابخانه ایی در پی تحلیل بررسی ملزومات حکمرانی در جامعه از منظر امام علی (ع) با استناد به آموزه های نهج البلاغه است، پژوهش حاضر می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که ملزومات دین برای حکمرانی در جامعه چه فوایدی به دنبال دارد؟ یافته های این اثر حاکی از آن است، کسانی که بدون شایستگی لازم در جایگاه حکمرانی ( مدیریت جامعه) قرار می گیرند، آنان که مردمان را بد اداره می کنند و به حقوق آنان تجاوز می نمایند، ستم بر آنان می نمایند، خود را در جایگاه جنگ با خداوند قرار می دهند یعنی چنین اموری سرکشی در برابر خدا و اعلام مقابله و جنگ با حقیقت هستی است.
Abstract
Citing the teachings of Nahj al-Balagha is a reliable source for all periods of human life. Its effectiveness leads to high efficiency for every part of the society. The requirements of how to achieve a government that can be a basis for a fair and democratic development are different from dominating and exercising power and originate from a kind of regulation. From the point of view of Imam Ali (AS), the necessity of religious government is to implement political, social and... laws. The present research is based on descriptive and analytical method and on the basis of library studies in order to analyze the requirements of governance in the society from the perspective of Imam Ali (AS) with reference to the teachings of Nahj al-Balagheh, the present research tries to answer the question that the requirements of religion for governance What are the benefits in society? The findings of this work indicate that those who are placed in the position of governance (society management) without the necessary qualifications, those who mismanage the people and violate their rights, oppress them, find themselves in They place war with God, which means that such things are rebellion against God and declaration of confrontation and war with the truth of existence
منابع:
-قرآن کریم. ترجمه حسین انصاریان، تهران: پیروز.
-نهج البلاغه ابن هیثم،( 1375)، ترجمه قربانعلی محمدی مقدم، علی اضغر نواحی یحیی زاده، عبدالعلی صاحبی، محمد سروری مجد، چ اول، مشهد: آستان قدس رضوی.
- ابن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، محمد، ( 1390) ، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ترجمه و شرح امیر خان بلوکی، چاپ هشتم، قم: تهذیب.
-آمدی، عبدالواحد بن محمد، (1385)، غررالحکم و دررالکلم، با شرح و ترجمه ی سید هاشم رسولی محلاتی، ج 1و2، چاپ هشتم، تهران: دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.
-آیت الله خامنه ای، علی، (1399)، شرح نهج البلاغه، (شرح بخش هایی از نهج البلاغه در دیدارهای رمضانی هیئت دولت بارهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ایی)،
چاپ سوم، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
-ثقفی، ابراهیم بن محمد، (1401)،ترجمه الغارات، ( سال های روایت نشده از حکومت امیرالمومنین(ع) با مقدمه ی علی رضا پناهیان، ترجمه، تحقیق و تنظیم، سید محمود زارعی، چاپ دوازدهم، تهران بیان معنوی.
-جعفری تبریزی، محمد تقی،(1387)، حکمت اصول سیاسی اسلام(ترجمه و تفسیر فرمان مالک اشتر)، چاپ سوم، تهران: تدوین و نشر علامه جعفری.
-علامه جعفری، ( 1379 )، امام علی در کلام خالق و مخلوق، گردآوری، تنظیم و تلخیص: محمد رضا جوادی، چاپ اول، تهران ، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.
-جرداق، جرج، (1379) صدای عدالت انسانی، ترجمه سید هادی خسرو شاهی، 5جلد، چاپ دهم، تهران: سوره.
-فاضل لنکرانی، محمد، (1377)، آیین کشور داری از دیدگاه امام علی علیه اسلام، چاپ یازدهم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
- حمیدی، کامبیز؛ رمضان شمس، امیر حسین، مدیریت و حکمرانی در اسلام از منظر نهج البلاغه، فصلنامه‌ی رویکردهای پژوهشی نو در علوم مدیریت، ، شماره11، بهار 1398، 223- 248.
-دانش کیا، محمد حسین، (1386)، جمال کعبه، (شرحی بر تاریخ اسلام به روایت امام علی)، چاپ دوم، قم: نشر معارف.
-دشتی، محمد، (1388). معیارهای گزینش در نهج البلاغه، جلد1، تهران: انتشارات امیر المومنین.
-دلشاد تهرانی، مصطفی،( 1397)، حکمرانی حکیمانه حکومت امام علی(ع)، حکومت موفق تاریخ، چاپ سوم، تهران: دریا.
- -دلشاد تهرانی، مصطفی،( 1389)، دلالت دولت( آیین های حکومت و مدیریت در عهد نامه مالک اشتر)، چاپ چهارم، تهران: دریا.
-زهات، عبدالمجید،(1390)، تعلیم و تربیت در نهج البلاغه، چاپ نجم، قم: بوستان کتاب.
-سلیمانی، امیری، جواد، (1391)، عدالت در گرداب: جریان شناسی تحلیلی حکومت علوی(ع) چاپ ششم، قم: اشراق حکمت.
-سروش، عبدالکریم، (1392)، اوصاف پارسایان (شرح خطبه ی امام علی علیه السلام در باره ی متقین)، چاپ یازدهم، تهران موسسه ی فرهنگی.
-سروش، عبدالکریم، (1388) ، حکمت و معیشت( شرح نامه ی امام علی به امام حسن علیهماسلام ) (دفتر نخست)، چاپ هشتم، تهران: صراط.
-سید رضی، ابوالحسن محمد بن حسین، (1387)، سخنان، نامه ها و حکمت های امیر المومنین اما علی بن ابی طالب(ع)، ترجمه سید محمد مهدی جعفری.
- طباطبایی، روح الله و همکاران، بررسی و ارزیابی جایگاه حکمرانی مطلوب در نهج البلاغه، فصلنامه علمی تخصصی سپهر سیاست، شماره 27، بهار 1400، 8 تا 29.
-کریمی والا محمد رضا، (1378). مقارنه مشروعیت حاکمیت (در حکومت های علوی و حکومت های غیر دینی) چاپ دوم، تهران: بوستان کتاب.
-مجیدی، اصغر، (1386). حقوق مردم در گفتار و سیره ی امیرالمومنان علی(ع).جاپ اول، قم: میراث ماندگار.
-مطهری، مرتضی، (1389)، جاذبه و دافعه ی علی، چاپ هفتادم، تهران: صدرا.
مصباح، مجتبی، مبانی، اصول و سیاست های حکمرانی اسلامی، پژوهش نامه ی سبک زندگی، بهار و تابستان 1399، شماره 34، 66-70.
-مصباح یزدی، محمدتقی، (1387)، پیام مولا از بستر شهادت، چاپ سوم، قم: موسسه ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
-معینی نیا، مریم، (1379)، سیره ی اداری امام علی(ع)، در دوران خلافت، چاپ دوم، تهران موسسه‌ی انتشارات امیر کبیر.
-مغنیه، محمد جواد، (1387)، در سایه سار نهج البلاغه، به تحقیق و پژوهش سامی الغریری، مترجمان زهرا حسنی،اعظم حیدری عارف، چاپ اول، قم: دارالکتاب اسلامی.
-نظری منفرد، علی، (1388)، قصه ی کوفه( تاریخ زندگی امیرالمومنین(ع) از هجرت به کوفه تا شهادت)، چاپ پنجم، قم.
