تبیین الگوی مفهومی نقش‌آفرینی مدیران در تحقق تمدن نوین اسلامی مبتنی بر خط‌مشی‌های مقام معظم رهبری
محورهای موضوعی : اندیشه سیاسی رهبران انقلاب اسلامی
عباس حسین زاده صفاری
1
,
محمدحسن شکی
2
,
عین الله دیری
3
,
اسدالله مهرارا
4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
2 - استادیار علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائم شهر، قائم شهر، ایران
3 - استادیار، گروه ریاضیات و آمار، دانشکده فنی مهندسی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران
4 - استادیارگروه مدیریت دولتی ، واحد قائمشهر ،دانشگاه آزاد اسلامی ،قائم شهر، ایران
کلید واژه: مدیریت اسلامی, تمدن نوین اسلامی, خط‌مشی مقام معظم رهبری, ویژگی‌های مدیران.,
چکیده مقاله :
این مقاله به تحلیل نقش مدیران در تحقق تمدن نوین اسلامی بر اساس خط‌مشی‌های مقام معظم رهبری پرداخته است. مسئله اصلی تحقیق عبارت است از: الگوی مفهومی نقش‌آفرینی مدیران در این زمینه چگونه است؟ با وجود اهمیت موضوع، تاکنون پژوهش‌های جامع در خصوص نقش مدیران در حوزه مدیریت اسلامی و تمدن نوین اسلامی صورت نگرفته و تحقیقات موجود عمدتاً بر ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متمرکز بوده‌اند. این تحقیق با استفاده از روش ترکیبی (کیفی و کمی) و در پارادایم تفسیری انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 25 نفر از اساتید حوزه علمیه و دانشگاه در بخش کیفی و 170 نفر در بخش کمی بوده است. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و پرسش‌نامه گردآوری و با استفاده از تحلیل محتوا و مدل معادلات ساختاری تحلیل شده‌اند.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تمدن نوین اسلامی از دو بعد «حقیقی» (تعالی دینی و فرهنگی) و «ابزاری» (تعالی علمی، اقتصادی و سیاسی) تشکیل می‌شود. ویژگی‌های کلیدی مدیران شامل «اطاعت از خداوند»، «اخلاق‌مداری»، «عدالت‌محوری» و «تخصص‌محوری» شناسایی شده‌اند. این ویژگی‌ها می‌توانند به تحقق اهداف تمدن نوین اسلامی کمک کرده و بستر مناسبی برای پیشرفت و توسعه کشور فراهم سازند. نتایج این پژوهش، گامی مهم در شناسایی و تقویت نقش مدیران در تحقق آرمان‌های تمدن نوین اسلامی و بهبود سیاست‌گذاری‌های مدیریتی کشور است.
This study analyzes the role of managers in achieving the New Islamic Civilization based on the policies of the Supreme Leader. The main research question is: What is the conceptual model of managers’ role in this context? Despite the significance of the topic, comprehensive studies on the role of managers within the framework of Islamic management and the New Islamic Civilization are scarce. Existing research predominantly focuses on cultural, social, and economic dimensions. This study adopts a mixed-methods approach (qualitative and quantitative) within an interpretive paradigm. The statistical population consists of 25 experts from seminaries and universities in the qualitative phase and 170 participants in the quantitative phase. Data were collected through semi-structured interviews and questionnaires, and analyzed using content analysis and structural equation modeling.
The findings indicate that the New Islamic Civilization comprises two dimensions: “Intrinsic” (religious and cultural advancement) and “Instrumental” (scientific, economic, and political advancement). Key managerial traits identified include “obedience to God,” “ethical conduct,” “justice orientation,” and “expertise.” These traits can facilitate the achievement of the goals of the New Islamic Civilization and provide a solid foundation for the progress and development of the nation. This study contributes significantly to identifying and enhancing the role of managers in realizing the aspirations of the New Islamic Civilization and improving the country’s managerial policymaking.
قرآن کریم
سایت مقام معظم رهبری (www.khamenei.ir)
احمدی، م (۱۳۹۲). "مبانی سازمان و مدیریت - مدیریت عمومی." ساری: انتشارات پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول.
احمدی، م (۱۳۹۵). "مدیریت اسلامی."، ساری: انتشارات پژوهش‌های فرهنگی، چاپ هشتم.
اسلام پورکریمی، ح و سالاری، ژ (۱۳۹۹). "نقش خودسازی در تحقق تمدن نوین اسلامی با رویکردی به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
بیگدلو، س (۱۳۹۶). "سبک زندگی اسلامی ایرانی، بخش نرم‌افزاری تمدن نوین اسلامی." تهران: مجموعه مقالات یازدهمین کنگره پیش‌گامان پیشرفت.
پهلوان شریف، م و کاظمی شورئی، م (۱۳۹۹). "تبیین الگوی شایستگی مدیران جهادی تمدن‌ساز."نشریه مدیریت اسلامی، زمستان ۱۳۹۹، سال ۲۸، ش ۴، ۱۴۴-۱۶۸.
ترابی، ی و مؤمنی، ع (۱۳۹۷). "بررسی نقش پیشرانی نیروی انتظامی در تحقق نوین اسلامی." فصلنامه پژوهش‌های دانش انتظامی، سال بیستم، شماره ۲، صص ۸۵ -۱۱۸.
حسینی، م و علوی علی‌آبادی، ف (۱۳۹۹). "نقش بصیرت دینی در تحقق تمدن نوین اسلامی با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
خدابنده بایگی، ع و خدابنده بایگی، س و حامد ابریشم‌باف، م (۱۳۹۹). "لزوم استفاده از توانمندی‌های جوانان نخبه در مسئولیت‌های مدیریتی کشور در جهت توسعه و پویایی تمدن نوین اسلامی." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
دارا، ج و کریمی، ف (۱۳۹۹)، "تحقق تمدن نوین اسلامی و نقش‌آفرینی شهید سلیمانی به‌عنوان کارگزار تمدن‌ساز." دومین همایش بین‌المللی گام دوم انقلاب اسلامی: مکتب شهید سلیمانی، شماره دوم.
دانایی‌فرد، ح (۱۳۹۵). "چالش‌های مدیریت دولتی در ایران." تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم‌انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ دهم.
ا دانش کیا، م (۱۳۹۶). "اعمال شرایط احراز شغل، گامی به‌سوی تمدن نوین اسلامی." دوفصلنامه پژوهش‌نامه علوی، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هشتم، ش دوم، پاییز و زمستان ۱۳۹۶، ۹۹-۱۲۲.
دیبایی صابر، م و کارآمد، ح و طهماسب زاده شیخلار، د (۱۳۹۹). "تبیین مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش‌وپرورش ایران." پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره ۲۸، ش ۴۷، ۸۷-۱۰۵.
رجبی، ع (۱۴۰۰). "تمدن نوین اسلامی، چالش‌ها و راهبردها." تهران: انتشارات معارف، چاپ دوم.
ردادی، م (۱۴۰۰). "منش اعتمادساز کارگزاران دولت در تراز تمدن اسلامی بر اساس آموزه‌های نهج‌البلاغه." دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره ۴، ش ۲، شماره پیاپی ۸، مهر ۱۴۰۰، ۲۱۷-۲۴۰.
رضایی آدریانی، ا و قربانی، م (۱۳۹۸)، "اصول حاکم بر سیاست خارجی از منظر آموزه‌های دینی و نقش آن‌ها در پیشبرد تمدن نوین اسلامی." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
سعیدی فاضل، ر (۱۳۹۸). "تمدن نوین اسلامی با محوریت آرای حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای." مشهد: انتشارات حوزه علمیه خراسان، چاپ اول.
شرعیاتی، ف (۱۳۹۹). "تحلیل مستندات قرآنی - حدیثی توصیه‌های رهبر برای تحقق تمدن نوین اسلامی." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
عارفی گوروان، ا (۱۳۹۷). "زمینه‌های تحقق تمدن نوین اسلامی در جامعه اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری." مجله پانزده خرداد، سال ۱۵، ش ۵۵، ۴۹-۶۸.
عزتی، ا و چهاردولی، ع و ترابی، م (۱۳۹۹). "مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی و الزامات شکل‌گیری و ثمرات آن مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری." فصلنامه علمی‌پژوهشی، مدیریت اسلامی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، سال بیست و هشتم، ش ۱، ۱۲-۳۲.
غفاری، ز و ناصر خاکی، ح (۱۳۹۵). "زمینه‌ها و بایسته‌های تحقق تمدن نوین اسلامی از منظر تمدن‌گرایان." علوم سیاسی، سال نوزدهم، ش 75، ۱۲۳-۱۵۰.
غلامی، ر (۱۳۹۶). "فلسفه تمدن نوین اسلامی." تهران: انتشارات سوره مهر، چاپ اول.
قلندری، م (۱۳۹۸). "آینده‌پژوهی با رویکرد تولید دانش و گذار بر ساحت‌های بسترسازی تمدن نوین اسلامی." کیش: دومین کنفرانس بین‌المللی صلح‌پژوهی.
گل محمدی، ح (۱۳۹۹). "بررسی چیستی و فرایند تحقق تمدن نوین اسلامی در منظومه فکری مقام معظم رهبری." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
لاجوردی، ش و معینی‌پور، م (۱۳۹۹). "جایگاه عقلانیت در شکل‌گیری مراحل رسیدن به تمدن نوین اسلامی از دیدگاه امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای." سیاست متعالیه، سال ۸، ش ۲۸، بهار ۱۳۹۹، ۵۳-۷۰.
محسنی، م و عرب‌نژاد، ح و ایران‌منش، ج (۱۳۹۹). "جایگاه علم و فناوری در تحقق تمدن نوین اسلامی." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
محمدی مزرعی، خ و نادری، م (۱۳۹۷). "علل ضرورت شکل‌گیری دولت اسلامی در فرایند تحقق تمدن نوین اسلامی بر اساس دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای." تهران: چهارمین همایش ملی تمدن نوین اسلامی، ۲۴۳-۲۶۶.
محمدی، م و خسروی، غ (۱۳۹۹). "عدالت و تمدن نوین اسلامی با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری." مشهد: کنفرانس ملی مؤلفه‌های تمدن‌ساز در بیانیه گام دوم انقلاب.
محمودی، ن (۱۴۰۰). "سبک زندگی تمدن نوین اسلامی." تهران: دومین همایش ملی بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی مبتنی بر بیانیه گام دوم.
موسی‌پور، ح و تردست، ع (۱۳۹۹). "نقش اقتصاد مقاومتی در تمدن نوین اسلامی." تهران: سومین همایش ملی پژوهش‌های قرآنی.
یاقوتی، ا (۱۳۹۸) "مؤلفه‌ها و راهکارهای تمدن نوین اسلامی در اندیشه‌های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری." فصلنامه علمی شاهد اندیشه، دوره ۱، ش ۱، ۱۰۷-۱۳۸.
یوسفی، ب (۱۳۹۷). "درآمدی بر تمدن اسلامی: رهیافتی پیرامون ماهیت ظرفیت و امکانات تمدن نوین اسلامی." اصفهان: آرما، چاپ اول.
