بررسی تاثیر اقتصاد سایه بر آسیب پذیری اقتصادی
محورهای موضوعی : توسعه اقتصادی، نوآوری، نغییرات تکنولوژیکی و رشد اقتصادی
لوی عادل عبود
1
,
سید جمال الدین محسنی زنوزی
2
,
یوسف محمدزاده
3
1 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. l.adilabbood@urmia.ac.ir
2 - دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول). Sj.mzonouzi@urmia.ac.ir
3 - دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. yo.mohammadzadeh@urmia.ac.ir
کلید واژه: اقتصاد سایه, آسیب پذری اقتصادی, رویکرد PSTR,
چکیده مقاله :
در دهههای اخیر، آسیبپذیری اقتصادی به ویژه برای کشورهای درحالتوسعه بدلیل پدیده جهانی شدن، تغییرات اقلیمی، رشد نابرابر، بدهی خارجی و بیثباتیهای داخلی و خارجی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. از این لحاظ بررسی عوامل موثر بر روی آسیبپذیری اقتصادی در کشورهای درحالتوسعه مورد توجه ویژه قرار گرفته شده است. عامل کلیدی که کمتر در این خصوص مورد توجه قرار گرفته است، اندازه اقتصاد سایه و غیررسمی در این کشورهاست. در این مطالعه به بررسی تاثیر اندازه اقتصاد سایه بر روی آسیبپذیری اقتصادی برای کشورهای نوظهور طی دوره 2007-2021 پرداخته شده است. برای بررسی اثرات غیرخطی متغیرها و تفاوت در برخورداری کشورهای مورد بررسی از منابع طبیعی از رویکرد PSTR استفاده شده است. نتایج نشان داد که اقتصاد سایه تاثیر مثبت و فزاینده بر روی آسیبپذیری اقتصادی در کشورهای نوظهور داشته است. البته این اثرگذاری برای کشورهایی که از منابع غنی طبیعی برخوردار بودهاند، کمتر بوده است. بنابرین محدودکردن اقتصاد غیررسمی و زیرزمینی یکی از سیاستهای موثر در جهت کاهش آسیبپذیری اقتصادی توصیه میشود. همچنین توسعه مالی و حکمرانی خوب تاثیر منفی بر روی آسیبپذیری اقتصادی در کشورهای مورد بررسی داشته است. توسعه بازارهای مالی و بهبود عملکرد موسسات مالی و همچنین بهبود کارآمدی دولتها و کنترل فساد نیز از مهمترین سیاستهای کنترلی آسیبپذیری اقتصادی در این مطالعه مورد تاکید قرار گرفته است.
In recent decades, economic vulnerability has become a pressing concern for developing countries, driven by factors such as globalization and structural instability. Despite its significance, the role of the shadow economy in exacerbating this vulnerability has received limited attention. This study investigates the nonlinear impact of the shadow economy on economic vulnerability in emerging economies from 2007 to 2021, emphasizing the moderating effect of natural resource endowments. Utilizing the Panel Smooth Transition Regression (PSTR) method, which captures threshold-dependent dynamics, the analysis differentiates between resource-rich and resource-poor countries. The results indicate that the shadow economy significantly increases economic vulnerability, but this effect is less severe in countries with abundant natural resources. Additionally, the study finds that financial development and strong governance—particularly government efficiency and control of corruption—can mitigate vulnerability. Policy recommendations include reforming tax systems, improving monitoring of economic transactions, strengthening financial institutions, enhancing governance, and managing natural resources more effectively. By incorporating both the nonlinear effects of informality and the influence of natural resources, the study offers a nuanced framework for policymakers in emerging economies.
