مدل پارادایمی رهبری اخلاقی در مدارس: یک بازتعریف محلی از شایستگی‌های مدیریتی
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
اعظم عجمی
1
,
مهدی باقری
2
,
کلثوم نامی
3
,
محمود صباحی زاده
4
1 - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد بندرعباس
2 - عضو هیات علمی گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
3 - استادیار دانشگاه ازاد
4 - عضو هیات علمی علوم تربیتی
کلید واژه: شایستگی, رهبری اخلاقی, مدیر, مدارس, مدل پارادایمی, بندر لنگه, داده بنیاد.,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش، طراحی مدل پارادایمی شایستگی رهبری اخلاقی مدیران مدارس بندر لنگه است. این پژوهش با رویکرد داده‌بنیاد انجام شد و نمونه پژوهش 21 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران مدیریت آموزش‌وپرورش بودند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک‌های گلوله‌برفی و گزینش مبتنی بر معیار انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری و شش مقوله، 20 مفهوم و 85 کد اصلی شناسایی و در قالب مدل پارادایمی سازمان‌دهی شد. مدل نوین به نیازهای فرهنگی و اجتماعی نظام آموزشی بندر لنگه توجه دارد و از مدل‌های موجود در ادبیات بین‌المللی متمایز است. نتایج نشان داد که شایستگی رهبری اخلاقی شامل ویژگی‌ها و کارکردهایی است که تقویت آن نیازمند راهبردهایی مانند تقویت اخلاق حرفه‌ای و تدوین قوانین حمایتی است. همچنین، عوامل مداخله‌گر (آموزش‌های تخصصی، سیاست‌های مدیریتی و سازمانی، برنامه‌ریزی مؤثر و سیستم‌های نظارتی مناسب)و زمینه‌ای(زیرساخت‌های مالی، فیزیکی و انسانی) تأثیر زیادی بر پیامدهای چندبعدی(حرفه‌ای، اجتماعی و مدیریتی) این رهبری دارند.
The aim of this research is to design a paradigm model of ethical leadership competencies for school principals in Bandar Lengeh. This study was conducted with a grounded theory approach, and the research sample consisted of 21 experts and scholars in educational management, selected through purposive sampling, snowball techniques, and criterion-based selection. Data were collected through semi-structured interviews, and six categories, 20 concepts, and 85 main codes were identified and organized into a paradigm model. The proposed model addresses the cultural and social needs of the educational system in Bandar Lengeh and distinguishes itself from existing models in the international literature. The findings showed that ethical leadership competencies include characteristics and functions that require strategies. intervening factors (specialized training, managerial and organizational policies, effective planning, and appropriate monitoring systems) and contextual factors (financial, physical, and human resources infrastructure) have a significant impact on the multidimensional consequence of this leadership.
احمدی، ساجده؛ فضل اللهی قمشی، سیف الله (1400). اسلام و پژوهش های مدیریتی، 11(1)، 61- 72.
ادیبی، ملیحه؛ افضل خانی، مریم؛ شفیع زاده، حمید(1402). علوم تربیتی، 30(2)، 143-160.
حسینی، مهدی. (1402). رهبری اخلاقی و توسعه حرفه‌ای معلمان. مجله آموزش و پرورش. 10(4)، 150-165
فتاحی، نازنین (1403). بررسی تأثیر رهبری اخلاقی بر رضایت شغلی معلمان. فصلنامه مدیریت آموزشی. 11(2)، 80-95.
Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership. 2nd ed. Lawrence Erlbaum Associates.
Björk, L. G., & Kowalski, T. J. (2023). The impact of ethical leadership on school equity and diversity. Journal of Educational Leadership, 12(1), 45-63.
Brown, M. E. (2006). The role of ethical leadership in the workplace. Journal of Business Ethics, 66(1), 1-14.
Day, C., & Sammons, P. (2022). The impact of ethical leadership on school climate and student outcomes. Journal of Educational Administration, 60(3), 249-267
Gastil, J. (1994). A Definition and Illustration of Democratic Leadership. The Journal of Political Science, 22(1), 1-20.
Gonzalez, M. A., & Hughes, C. (2021). The role of ethical leadership in fostering positive school climates. International Journal of Educational Leadership, 12(3), 299-315.
Greenleaf, R. K. (1977). Servant Leadership: A Journey into the Nature of Legitimate Power and Greatness. Paulist Pres
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2023). Ethical leadership in education: Effects on teacher retention. Journal of School Leadership, 33(3), 352-370.
Mayer, D. M., Kuenzi, M., Greenbaum, R. L., & Bradley, L. A. (2021). A critical review of ethical leadership research: Moving toward a more integrative perspective. The Leadership Quarterly, 32(5), 101443.
Ritchie, J., & McGhee, J. (2022). Challenges in ethical leadership in educational settings: A qualitative study. Journal of Educational Change, 23(1), 45-67.
Rusch, F. R., & M. M. (2019). Leading for equity in schools: A review of ethical leadership practices. Journal of Educational Change, 20(2), 145-169.
Schmidt, J. A., Follmer, E. H., & Thompson, S. L. (2021). Ethical leadership and organizational culture: Implications for employee behavior and performance. Journal of Business Ethics, 164(3), 567-588.
Schwartz, S. H. (2012). An Overview of the Schwartz Theory of Basic Values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1).
Sweeney, B. (2019). The role of moral leadership in schools. Educational Leadership, 77(1), 34-39
Tschannen-Moran, M., & Hoy, W. K. (2021). Ethical leadership in schools: A framework for practice. Educational Administration Quarterly, 57(2), 321-346.
Williams, K., & DeAngelis, C. (2024). Ethical leadership and its role in crisis management in schools. International Journal of Educational Management, 38(1), 33-49.
