بازتاب تعهدگرایی در اشعار مهدی اخوان ثالث
حسین پارسایی
1
(
گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران
)
مهرعلی یزدانپناه
2
(
گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی قایهمشهر ایران
)
ستاره نژادپرور
3
(
دانشجوی ادبیات فارسی
)
کلید واژه: مهدی اخوان ثالث, شعر, تعهد, اجتماعی ـ سیاسی, ملی ـ میهنی, دینی ,
چکیده مقاله :
دیر زمانی است که تعهد در ادبیات فارسی از مهمترین مضمون‌های شعری به شمار می‌آید این مقوله در ادبیات شامل بخش‌های گوناگونی است. مانند، اخلاق، مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، ملیت و مسائل انسانی. اما همواره محور اصلی آن حول مسائل ملی، اخلاقی و اجتماعی قرار دارد. در حافظة تاریخ هم نام شاعرانی حک شده است که همواره نسبت به این مسائل احساس مسئولیت کرده‌اند و در لابه‌لای اشعار خویش به مشکلات و درد اجتماع پرداخته‌اند. اخوان ثالث یکی از قله‌های رفیع ادبیات معاصر است که قصد داریم در این مقاله عنصر تعهدگرایی را از سه جنبة 1ـ تعهد اجتماعی ـ سیاسی 2ـ تعهد ملی میهنی 3ـ تعهد دینی در اشعارش بررسی کنیم و به این پرسش پاسخ دهیم که او تا چه اندازه به این مسأله در اشعارش پایبند است؟ این نوشتار با تکیه بر داده‌های کتابخانه‌ای و اسنادی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، با تکیه بر ابعاد نظری به واکاوی این مسأله می‌پردازد. اخوان شاعر متعهدی است که با توجه به تمامی مشکلات‌جامعه که در اشعارش منعکس می‌سازد، همواره انسان‌ها را به ظلم‌ستیزی و حق‌طلبی دعوت می‌کند. صداقت در تجربه شعری و اهمیت دادن به انسان‌ها و مهارت بی‌نظیر و متعهدانه‌اش، در بیان مصایب و معضلات مردم جامعه، او را از هم‌عصرانش متمایز می‌سازد. نتایج حاکی از آن است که اخوان از شاعران بسیار متعهد می‌باشد و تعهدگرایی در اشعارش جایگاه ویژه‌ای دارد.
چکیده انگلیسی :
Late is the time when commitment is considered one of the most important poetic themes in Persian literature. This category in literature includes various parts. Such as ethics, political, social, economic, nationality and humanitarian issues. But its main axis is always around national, moral and social issues. In the memory of history, the names of poets have been engraved who have always felt responsible for these issues and addressed the problems and pain of society in their poems. The Third Brotherhood is one of the lofty peaks of contemporary literature, and in this article, we intend to examine the commitment element from three aspects: 1- social-political commitment 2- national patriotic commitment 3- religious commitment in his poems and answer the question to what extent he Is the issue consistent in his poems? This article analyzes this issue by relying on library and documentary data and a descriptive-analytical approach, relying on theoretical aspects. Akhwan is a committed poet who, considering all the problems of the society that he reflects in his poems, always invites people to fight oppression and demand rights. Honesty in his poetic experience and giving importance to people and his unique and committed skill in expressing the sufferings and problems of the people of the society make him different from his contemporaries. The results indicate that Akhwan is a very committed poet and commitment has a special place in his poems.
1. قرآن کریم. ترجمة الهی قمشه‌ای.
2. اخوان ثالث، مهدی. (1382). صدای حیرت بیدار. زیر نظر مرتضی کاخی. چاپ دوم، تهران: مروارید، زمستان.
3. ـــــــــــــــــــــ. (1378). آخر شاهنامه. چاپ چهاردهم. تهران: زمستان.
4. ـــــــــــــــــــــ. (1386). سه کتاب. چاپ دوازدهم. تهران: زمستان.
5. ـــــــــــــــــــــ. (1387 الف). ارغنون. چاپ پانزدهم. تهران: زمستان.
6. ـــــــــــــــــــــ. (1387 ب). از این اوستا، چاپ شانزدهم. تهران: زمستان.
7. ـــــــــــــــــــــ. (1387 ج). تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم. چاپ هفتم. تهران: زمستان و مروارید.
8. ـــــــــــــــــــــ. (1383). زمستان. چاپ بیستم. تهران: مروارید، زمستان.
9. تنها، محمدرضا. (1370). زبان حماسه در شعر اخوان. کتاب پاژ 2. یادواره مهدی اخوان ثالث. زیر نظر محمدجعفر یاحقی و محمدرضا خسروی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
10. حریری، ناصر. (1384). درباره هنر و ادبیات. گفت‌و‌شنودی با مهدی اخوان ثالث و علی موسوی گرمارودی. چاپ دوم. بابل: آویشن.
11. شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1390). با چراغ و آینه در جستجوی ریشه های تحول شعر معاصر ایران. تهران: سخن.
12. فولادوند، عزت ا... . (1387). از چهره های شعر معاصر. تهران: سخن.
13. کاخی، مرتضی. (1370). باغ بی برگی. یادنامه مهدی اخوان ثالث. تهران: ناشران.
14. ماسینیون، لویی.(بی‌تا). توس زندگی منصور حلاج. ترجمه روان فرهادی. چاپ دوم، (بی‌جا). کتابخانه منوچهری. ص74.
15. معین، محمد. (1353). فرهنگ فارسی معین. چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
