مفهوم شناسی هوش مصنوعی به مثابه مبداء تصوری فقه و حقوق هوش مصنوعی

محورهای موضوعی : پژوهشهای زبان شناختی و معنا شناسی در سطح واژگان

سید امیر سخاوتیان ¹

1 - هیئت علمی

تاریخ دریافت : 1403/07/22 تاریخ پذیرش : 1403/08/27 تاریخ انتشار : 1403/10/23

کلید واژه: هوش, هوش مصنوعی, فقه هوش مصنوعی, هوش پیشرفته, مبداء تصوری.,

چکیده مقاله :

موضوعات و مسائل فقهی و حقوقی تنها در صورتی می­توانند به پاسخ صحیح برسند که مبداء تصوری و تصدیقی آن به درستی شناخته شوند. یکی از موضوعات نو پدید، هوش مصنوعی است و در هوش مصنوعی به مثابه مبداء تصوری فقه و حقوق آن، محقق به تعریف واژه هوش مصنوعی به عنوان یکی از اجزاء دانشی فقه و حقوق هوش مصنوعی پرداخته و حدود و صغور آن را مشخص می­نماید. زیرا با روشن شدن دقیق مبداء تصوری، محمولات احکام و شناخت مسائل وارد بر آن نیز دقیقترخواهد شد. پس از مشخص شدن مبداء تصوری، نوبت به مبداء تصدیقی هوش مصنوعی خواهد رسید. به عبارتی، تعریف هوش مصنوعی از مبادی تصوری و مجموعه قضایایی که مسائل دانش هوش مصنوعی بر آن متوقف است، مبداء تصدیقی می­نامیم. هوش مصنوعی مرکب از دو واژه هوش و مصنوعی است که مصنوعی موصوف برای هوش می­باشد. این دو واژه در لاتین و در بستر زمان، تحولات بسیاری را طی نموده تا اینکه امروزه بر فناوری خاص با این نام اطلاق گشته است که این فناوری دارای پیامدهای فقهی و حقوقی فراوان است. لذا ضرورت دارد که این اصطلاح به عنوان مبداء تصوری در فقه و حقوق بررسی گردد. پژوهش حاضر اطلاعات را به صورت کتابخانه­ای جمع آوری و به صورت توصیفی-تحلیلی بررسی می­نماید.

 

چکیده انگلیسی:

Jurisprudential and legal issues and issues can only be answered correctly if their conceptual and affirmative origins are correctly known. One of the emerging topics is artificial intelligence, and in artificial intelligence as the imaginary origin of jurisprudence and its rights, the researcher defines the term artificial intelligence as one of the scientific components of jurisprudence and artificial intelligence law and specifies its limits and limitations. . Because with the precise clarification of the imaginary origin, the predicates of the rulings and the knowledge of the issues related to it will also be more precise. After the imaginary origin is determined, the turn will come to confirm the origin of artificial intelligence. In other words, we call the definition of artificial intelligence from the conceptual foundations and the set of theorems on which the problems of artificial intelligence knowledge are based. Artificial intelligence is composed of two words, intelligence and artificial, and artificial is described for intelligence. These two words in Latin and in the context of time, have gone through many developments until today it is applied to a special technology with this name, which has many jurisprudential and legal consequences. Therefore, it is necessary to examine this term as an imaginary origin in jurisprudence and law. The current research collects information in a library form and examines it in a descriptive-analytical form.

 

 

 

 

 

منابع و مأخذ:

1. بیاتانی محمدمحسن ، درآمدی تاریخی بر علوم شناختی، ج۱، وزرات علوم تحقیقات و فن‌آوری دانشگاه تفرش،۱۳۹۷ .
2. بیژن زاده آشتیانی محمدحسین ، آشنایی با فلسفه ریاضی، دانشگاه پیام نور تهران، ۱۳۸۳.
3. تگمارک مکس،زندگی ۰/۳ انسان بودن در عصر هوش مصنوعی، ترجمه میثم محمد امینی،تهران،چاپ سوم، ۱۳۹۷ش.
4. علامه حسن زاده آملی، هزار ویک کلمه، ج۲، قم، ناشربوستان کتاب، ۱۳۸۱.
5. سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامى، تهران، دانشگاه تهران، چاپ سوم، 1373ش.
6. طباطبایی، زهرا، مروری بر مفهوم تیزهوشی از چشم انداز نظریه های هوش، پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش‌ و پرورش آذر 1400، شماره 42.
7. طوسی، خواجه نصیرالدین اساس الاقتباس، تعلیقه سید عبدالله انوار، نشر مرکز، تهران، چاپ اول، 1375 ه.ش.
8. محمدی خراسانی، علی، شرح کفایۀ الاصول، الامام الحسن ابن علی (ع)، قم. چاپ سوم، 1394 ه.ش.
9. هادوى تهرانى، مهدى، باورها و پرسشها (جستارهایی در کلام جدید)، خانه خرد، قم، چاپ سوم، 1382 ه.ش.
10. هادوى تهرانى، مهدى، مبانى کلامى اجتهاد (در برداشت از قرآن کریم)، خانه خرد، قم، چاپ سوم، 1377 ه.ش.
11. یزدى، ملا عبدالله بن شهاب الدین حسین، الحاشیة على تهذیب المنطق، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، 1412ق.
Stuart Russell, Peter Norvig - Artificial Intelligence_ A Modern Approach, , Second Edition,۲۰۰۳. منابع مکتوب غیر فارسی و غیر عربی پایگاه¬های اطلاع رسانی 1.
https://www.etymonline.com/word/intelligence 2.
https://www.merriam-webster.com/dictionary/intelligence 3.
http://file.fouladi.ir/courses/ai/videos/