الگوی رفتاری مدیریت سود مبتنی بر عوامل محیطی و دانش ضمنی مدیران
محورهای موضوعی : حسابداری و مسئولیت پاسخگوییعباس عالی زاده 1 , عسگر پاک مرام 2 , سعید جبارزاده کنگرلویی 3 , جمال بحری ثالث 4
1 - دانشجوی دکتری گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران
3 - دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
4 - دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
کلید واژه: دانش ضمنی و تجربه مدیران, رفتار مدیریت سود, سازه‌های محیطی, نظارت و حسابرسی ویژگی‌های اخلاقی.,
چکیده مقاله :
هدف: هدف این پژوهش ارائه الگوی رفتاری مدیریت سود مبتنی بر عوامل محیطی و دانش ضمنی مدیران که با استفاده از رویکرد کیفی و به کمک نظریه داده بنیاد می‌باشد.
روش‌شناسی: ابزار گردآوري اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان بوده و به این منظور در سال 1400 با استفاده از نمونه‌گیری هدفمندگلوله برفی با 12 نفر از خبرگان که در زمینه رفتار مدیریت سود صاحب نظر و دارای تجربه بوده‌اند، مصاحبه‌‌های عمیق تا مرحله اشباع صورت گرفت. سپس داده‌‌‌‌های پژوهش با استفاده از روش کدگذاری و با بهره‌گیری از نرم افزار مکس کیودا مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که که مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار مدیریت سود شامل محیط نهادی، عدم اطمینان محیطی، واکنش بازار، فرصت های استراتژیکی، پیچیدگی محیط، دانش ضمنی و تجربه مدیران می‌باشد.
دانش افزایی: مقوله‌های رفتار غیراخلاقی، ضوابط رفتاری و اخلاقی، عدم پایبندی به اصول اخلاقی، فرهنگ و ارزش های اخلاقی، رکود اخلاقی، موازین اخلاقی، عقاید، اخلاقیات و احکام دینی، ویژگی های شخصیتی، ادراک اخلاقی و رهبری اخلاقی شرایط زمینه‌ای را تشکیل دادند. شرایط مداخله‌گر دارای مقوله‌های اصلی نظارت بر قضاوت های شخصی، اطلاعات پایدار و نظارت شده، نظارت بر سود منعکس شده، تعدیل تضاد منافع، اعتباردهی به اطلاعات، کیفیت حسابرسی، مکانیزم های نظارتی، کنترل های داخلی، محدودیت در رفتارهای فرصت طلبانه و کنترل انگیزه های مدیران است. تنها مقوله اصلی راهبردی، شیوه های رفتار مدیریت سود و در نهایت پیامدهای آن نیز شامل کاهش اعتماد اجتماعی، کاهش سلامت اقتصادی کشور، کاهش سلامت صنعت، عدم کارایی بازار شناسایی گردید.
Purpose: The purpose of this study is to present a behavioral model of earnings management based on environmental factors and managers' tacit knowledge using a qualitative approach and grounded theory.
Methodology: The data collection tool was semi-structured interviews with experts, and for this purpose, in 2021, in-depth interviews were conducted with 12 experts who were experts and experienced in the field of earnings management behavior using purposeful snowball sampling until saturation. Then, the research data was analyzed using the coding method and using MAXQDA.
Findings: The results showed that the most important factors affecting earnings management behavior include institutional environment, environmental uncertainty, market reaction, strategic opportunities, environmental complexity, tacit knowledge, and managers' experience.
Originality: The categories of unethical behavior, behavioral and ethical standards, lack of adherence to ethical principles, moral culture and values, moral stagnation, moral standards, beliefs, ethics and religious precepts, personality traits, moral perception and moral leadership constituted the background conditions. The intervening conditions have the main categories of monitoring personal judgments, stable and monitored information, monitoring reflected earnings, adjusting conflicts of interest, crediting information, audit quality, supervisory mechanisms, internal controls, limiting opportunistic behaviors and controlling managers' incentives. The only main strategic category, earnings management behavior methods and ultimately its consequences including reduced social trust, reduced economic health of the country, reduced industry health, and market inefficiency, were identified.
اسدی، نجمه، و کرمی، غلامرضا. (1399). الگوی رفتاری مدیریت سود مبتنی بر دانش ضمنی و تجربه مدیران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(36)، 87-95. https://www.jmaak.ir/article_16932.html
خدادادی، محسن، نونهال نهر، علی اکبر، مشکی، مهدی، و خردیار، سینا. (1399). تاثیر دانش ضمنی مدیران بر مدیریت سود در سطوح مختلف نظارت: یک رویکرد رفتاری. پژوهش های تجربی حسابداری، 10(4)، 253-275. doi: 10.22051/jera.2019.22323.2196
رحمانیان کوشککی، عبدالرسول، و نویدی، انیسه. (1400). رابطه بین صورتهای مالی متقلبانه و کیفیت گزارشگری مالی با تأکید بر اثربخشی تجربه و نفوذ مدیران در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پیشرفت های مالی و سرمایه گذاری، ۱(۱)، 101-118. doi: 10.30495/afi.2021.1928502.1021
کاوه، آرزو، بنی مهد، بهمن، رهنمای رودپشتی، فریدون، و نیکومرام، هاشم. (1403). رابطه میان وجدان اخلاقی و تمایل به بیش نمایی سود (آزمون نظریه مدیریت سود کارا و فرصت طلبانه). فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 19(1)، 212-218. doi: 10.22034/ethicsjournal.19.1.212
معین الدین، محمود، نایب زاده، شهناز، یاوری، الهام، و میرمحمدی، محمد. (1394). رابطه اخلاق با رفتار مدیریت سود و تاثیر ویژگی های جمعیت شناختی بر آن. فصلنامه اخلاق در علوم فناوری، 10(2)، 119-131. doi: 20.1001.1.22517634.1394.10.2.12.5
ملازاده، محمد، لاری دشت بیاض، محمود، و ساعی، محمد جواد. (1395). تأثیر دانش مالی مدیرعامل بر روی مدیریت سود. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 8(30)، 37-60. doi: 20.1001.1.23830379.1395.8.30.3.5
مهرانی، ساسان، و اسکندر، هدی. (1395). تبیین مدل‌سازی پارادایم مذاکرات حسابرس- صاحبکار پیرامون گزارشگری مالی. پژوهش های تجربی حسابداری، 6(4)، 143-170. doi: 10.22051/jera.2017.2623
هاشمی بهرمان، مریم، و پورزمانی، زهرا. (1399). تاثیر سبک‌های تصمیم گیری بر گزارشگری متقلبانه. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، ۴۷(۱۲) ، 77-91. dor: 20.1001.1.23830379.1399.12.47.4.8
Aktas, N., Louca, C., & Petmezas, D. (2019). CEO overconfidence and the value of corporate cash holdings. Journal of Corporate Finance, 54, 85–106. doi: 10.1016/j.jcorpfin.2018.11.006
Asadi, N., & Karami, G. (2020). Earning Management Behavioral Pattern Based on Implicit Knowledge and Experience of Managers. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 9(36), 87-95. https://www.jmaak.ir/article_16932.html [In Persian]
Astami, E. W., & Tower, G. (2006). Accounting-policy choice and firm characteristics in the Asia Pacific region: An international empirical test of Costly Contracting Theory. The International Journal of Accounting, 41(1), 1–21. doi: 10.1016/j.intacc.2005.12.004
Astami, E. W., Rusmin, R., Hartadi, B., & Evans, J. (2017). The role of audit quality and culture influence on earnings management in companies with excessive free cash flow. International Journal of Accounting & Information Management, 25(1), 21–42. doi: 10.1108/ijaim-05-2016-0059
Bamber, L. S., Jiang, J. (Xuefeng), & Wang, I. Y. (2010). What’s My Style? The Influence of Top Managers on Voluntary Corporate Financial Disclosure. The Accounting Review, 85(4), 1131–1162. doi: 10.2308/accr.2010.85.4.1131
Bei, Z., & Wijewardana, W. P. (2012). Financial leverage, firm growth and financial strength in the listed companies in Sri Lanka. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40, 709–715. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.03.253
Chapman, C. J., & Steenburgh, T. J. (2011). An Investigation of Earnings Management Through Marketing Actions. Management Science, 57(1), 72–92. doi: 10.1287/mnsc.1100.1254
Chen, C. W., & Wu, C. (2010). Related party transactions and ownership concentration: theory and evidence. E-Leader Conference Singapore (pp. 1-8). http://www.g-casa.com/conferences/singapore/papers_in_pdf/wed/Chen.pdf
Cohen, D. A., & Zarowin, P. (2010). Accrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offerings. Journal of Accounting and Economics, 50(1), 2–19. doi: 10.1016/j.jacceco.2010.01.002
Gaio, C., & Pinto, I. (2018). The role of state ownership on earnings quality: evidence across public and private European firms. Journal of Applied Accounting Research, 19(2), 312–332. doi: 10.1108/jaar-07-2016-0067
DeFond, M. L., Lim, C. Y., & Zang, Y. (2016). Client conservatism and auditor-client contracting. The Accounting Review, 91(1), 69-98. doi: 10.2308/accr-51150
Habib, A., Uddin Bhuiyan, B., & Islam, A. (2013). Financial distress, earnings management and market pricing of accruals during the global financial crisis. Managerial Finance, 39(2), 155–180. doi: 10.1108/03074351311294007
Habib, A., Hossain, M., & Jiang, H. (2011). Environmental uncertainty and the market pricing of earnings smoothness. Advances in Accounting, 27(2), 256–265. doi: 10.1016/j.adiac.2011.04.003
Lo, H.-C., Wu, R.-S., & Kweh, Q. L. (2017). Do institutional investors reinforce or reduce agency problems? Earnings management and the post-IPO performance. International Review of Financial Analysis, 52, 62–76. doi: 10.1016/j.irfa.2017.04.004
Huang, X. (Sharon), & Sun, L. (2017). Managerial ability and real earnings management. Advances in Accounting, 39, 91–104. doi: 10.1016/j.adiac.2017.08.003
Juliana, L., Johari, R. J., Said, J., & Wondabio, L. S. (2021). The effects of tone at the top and professional skepticism on fraud risk judgment among internal auditors in Indonesia. Management & Accounting Review (MAR), 20(1), 139-154. https://ir.uitm.edu.my/id/eprint/47758/
Kaveh A., Banimahd B., Rahnamaroudposhti F., & Nikumaram H. (2024). The Relationship between Moral Conscience and the Tendency to Earnings Overstatement: A Test of the Theory of Efficient and Opportunistic Earnings Management. Ethics in Science and Technology, 19(1), 212-218. doi: 10.22034/ethicsjournal.19.1.212 [In Persian]
Khodadadi, M. , Nonahal Nahr, A. , Meshki Miavaghi, M. & Kheradyar, S. (2020). Effects of Manager Tacit Knowledge on Earnings Management Behavior at Different Levels of Monitoring: A behavioral approach. Empirical Research in Accounting, 10(4), 253-275. doi: 10.22051/jera.2019.22323.2196 [In Persian]
Li, D., & Ying, X. (2016). Does Stock Market Liquidity Help Deter Earnings Management? Evidence from the SEC Tick Size Pilot Test (July 3, 2019). In 29th Australasian Finance and Banking Conference. doi: 10. 2139/ssrn. 2825789.
Lim, C. Y., Thong, T. Y., & Ding, D. K. (2007). Firm diversification and earnings management: evidence from seasoned equity offerings. Review of Quantitative Finance and Accounting, 30(1), 69–92. doi: 10.1007/s11156-007-0043-x
Mehrani, S. & Eskandar, H. (2017). Explaining of Modeling the Auditor- Client Negotiations Paradigm Concerning Financial Reporting. Empirical Research in Accounting, 6(4), 143-170. doi: 10.22051/jera.2017.2623 [In Persian]
Moeinadin M., Nayebzadeh SH., Yavari E., & Mirmohammadi M. (2015). The Relationship between ethics and earnings management behavior and the investigation of its effect on demographic characteristics. Ethics in Science and Technology, 10 (2), 119-131. doi: 20.1001.1.22517634.1394.10.2.12.5 [In Persian]
Miko, N. U., & Kamardin, H. (2015). Impact of Audit Committee and Audit Quality on Preventing Earnings Management in the Pre- and Post- Nigerian Corporate Governance Code 2011. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 172, 651–657. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.01.415
Mohd Ghazali, N. A., & Weetman, P. (2006). Perpetuating traditional influences: Voluntary disclosure in Malaysia following the economic crisis. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 15(2), 226–248. doi: 10.1016/j.intaccaudtax.2006.08.001
Mollazadeh, M., Lari Dasht Bayaz, M., Saei, M.J. (2016). Impact of CEO financial expertise on earnings management. Financial Accounting and Auditing Research, 8 (30), 37-60. doi: 20.1001.1.23830379.1395.8.30.3.5 [In Persian]
Oyewobi, L. O., Windapo, A., & Rotimi, J. O. B. (2016). Relationship between decision-making style, competitive strategies and organisational performance among construction organisations. Journal of Engineering, Design and Technology, 14(4), 713-738. doi: 10.1108/jedt-04-2015-0025
Paik, Y., Lee, J. M., & Pak, Y. S. (2017). Convergence in International Business Ethics? A Comparative Study of Ethical Philosophies, Thinking Style, and Ethical Decision-Making Between US and Korean Managers. Journal of Business Ethics, 156(3). doi: 10.1007/s10551-017-3629-9
Pourzamani Z., Hashemi Bahraman M. (2020). The impact of decision making methods on fraudulent financial reporting. Financial Accounting and Auditing Research, 12 (47), 91-77. dor: 20.1001.1.23830379.1399.12.47.4.8 [In Persian]
Rahmanian Koushkaki, A., & Navidi, E. (2020). The effect of managers' experience and influence on the relationship between fraudulent financial statements and the quality of financial reporting of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Advances in Finance and Investment, 1(1), 101-118. doi: 10.30495/afi.2021.1928502.1021 [In Persian]
Rina B., & Takiah M. (2009). Surplus Free Cash Flow, Earning Management and Audit Committee. Journal of Economics and Management, 3(1), 204-223.
Rosman, A. J., Biggs, S. F., & Hoskin, R. E. (2011). The Effects of Tacit Knowledge on Earnings Management Behavior in the Presence and Absence of Monitoring at Different Levels of Firm Performance. Behavioral Research in Accounting, 24(1), 109–130. doi: 10.2308/bria-10120
Watts, R. L., Zimmerman, J. L., (1986). Positive accounting theory. Englewood Cliffs, Prentice-Hall: NJ.
West, A. N., & Fleischman, G. M. (2022). The Roles of Cynicism, CFO Pressure, and Moral Disengagement on FIN 48 Earnings Management. Journal of Business Ethics. doi: 10.1007/s10551-022-05210-1
Zagers Mamedoval, I., (2015). The Effect of Leverage Increases on Real Earnings Management Master Thesis, Erasmus University, Netherlands.
