شناسایی عوامل مؤثر بر صادرات غیرمستقیم پوشاک ایران با رویکرد آمیخته

محورهای موضوعی : بازاریابی

فرشاد عالی داعی ¹ , مصطفی هاشمی تیله نوئی ² , حسین وظیفه دوست ³

1 - دانشجوی دکترا، گروه مدیریت بازرگانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - گروه مدیریت، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استاد گروه مدیریت بازرگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1403/07/07 تاریخ پذیرش : 1403/08/27 تاریخ انتشار : 1404/07/04

کلید واژه: صادرات غیر‌مستقیم, کاهش تحریم‌ها, توان مالی, تئوری داده بنیاد, معادلات ساختاری ,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل مؤثر بر صادرات غیرمستقیم پوشاک ایران با رویکرد آمیخته حاصل گشته است. این پژوهش با روش آمیخته در دو فاز کیفی و کمی انجام‌شده است. استراتژی این پژوهش تئوری داده بنیاد در بخش کیفی میباشد. بخش کمی آن نیز با استفاده از تحلیل عامل تأییدی بدست آمده است. جامعه آماری در مرحله کیفی شامل مدیران شرکت‌های تولیدکننده و صادرکننده پوشاک بودند که نمونه 15 نفرِ از آنان با روش در دسترس انتخاب شد. در بخش کمی جامعه آماری 3290 نفر است که ازاین‌بین با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی 344 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری دادهها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه می‌باشد. در نخستین گام پژوهش با استفاده از استراتژی داده بنیاد پس از انجام مراحل کدگذاری (کدگذاری اولیه، مقوله‌بندی و مشخص نمودن مقولات محوری)، سازه این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار مکسکیودا ورژن 2020 بدست آمد و در گام دوم، نتایج حاصله با استفاده از تحلیل عامل تأییدی با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس ورژن 3 مورد تجزیه‌وتحلیل و راستی آزمایی قرارگرفته است. براساس نتایج بدست آمده عوامل موثر صادرات غیر‌مستقیم شامل کاهش تحریم‌ها، توان مالی می‌شوند. نتایج حاصل از بخش کمی که با استفاده از معادلات ساختاری نشان می‌دهد که کاهش تحریم‌ها و افزایش توان مالی در صادرات غیرمستقیم پوشاک ایران مؤثر بوده و کاهش تحریم‌ها می‌تواند منجر به افزایش توان مالی شرکت‌های فعال در این حوزه شود. 

چکیده انگلیسی:

The current research aims to identify the factors affecting the indirect export of Iranian clothing with a mixed approach. This research was conducted with a mixed method in two qualitative and quantitative phases. The strategy of this research is ground theory in the qualitative part. Its quantitative part has also been obtained using confirmatory factor analysis. The statistical population in the qualitative phase included the managers of companies that produce and export clothes, and a sample of 15 of them was selected using the available method. In the quantitative part of the statistical population, there are 3290 people, out of which 344 people were selected using the random sampling method. The data collection tool in the qualitative part is a semi-structured interview and in the quantitative part, a questionnaire. In the first step of the research, using the foundation's data strategy, after performing the coding steps, the structure of this research was obtained using Maxquida version 2020 software, and in the second step, the results obtained using analysis The verification factor has been analyzed and verified using SmartPLS version 3 software. Based on the obtained results, the effective factors of indirect export include the reduction of sanctions, financial ability. The results of the quantitative section using structural equations show that the reduction of sanctions and the increase of financial power are effective in the indirect export of Iranian clothing, and the reduction of sanctions can lead to the increase of the financial power of companies active in this field.

منابع و مأخذ:

آذرلی، آرمان. (1399). الگوی راهبردی توسعه صادرات تسلیحات در سطح ملی. فصلنامه اقتصاد دفاع و توسعه پایدار, (17)5، 47-9. DOI: 20.1001.1.25382454.1399.5.17.1.9.
اسماعیل‌زاده ‌قندهاری، محمدرضا، خجسته، محمدرضا. (1398). بررسی تأثیر هم‌افزایی بین‌سازمانی فدراسیون‌های ورزشی با رویکرد بهبود عملکرد ورزش کشور براساس مدل داشبورد. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، (45)18، 240-225 https://faslname.msy.gov.ir/article_335.html .
. اصغرخانی، تارا، محترم، رحیم. (1399). بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت‌های صادرکننده، ویژگی‌های معاملات صادراتی و تجربه در دعاوی تجاری از طریق متغیر میانجی مدیریت ریسک تجاری بر عملکرد صادرات (مورد مطالعه: شرکت‌های صادرکننده دارو در ایران). مدیریت بازرگانی، (3)12، 774-799. DOI: 10.22059/jibm.2020.295657.3745.
امیدی، زهرا، فرازمند، حسن، انواری، ابراهیم، آرمن، سید عزیز. (1400). بررسی رابطه نرخ ارز و قیمت نفت بر صادرات فولاد ایران به چین با تاکید بر تحریم‌ها: رویکرد موجک و گارچ چند متغیره. مجله بین‌المللی انجمن آهن و فولاد ایران، (1)18، 98-105. DOI: 10.22034/ijissi.2021.540392.1209.
. امینی، محمدتقی، ظریف، فائزه، مشایخ، محمدرضا، خادمی، سید موسی. (1403). طراحی الگوی سیاست‌گذاری سازمان‌های تجاری برای انطباق با شرایط نامطمئن محیطی در صنعت لوازم‌خانگی ایران. مطالعات میان‌رشته‌ای مدیریت بازرگانی، (2)3، 79-60. .
. https://sanad.iau.ir/Journal/gism/Article/1001608 ترابی، حسن، طهوری، حمیدرضا. (1402). بیان چالش ها و ارائه بسته های سیاستی برای گسترش تولید و توزیع دانش بنیان پوشاک در ایران. بهبود مدیریت، 17(4)،1-3 DOI: 10.22034/jmi.2023.398378.2964.
حسنوند، علی اکبر، حسنوند، داریوش، نادمی، یونس. (1397). تأثیر تحریم‌ها بر صادرات غیرنفتی ایران. سیاست‌های راهبردی و کلان، (24)6، 666-687. https://www.sid.ir/paper/411627/fa.
رحیم‌زاده، محسن، ذاکری، امیر، پارسانژاد، محمدرضا. (1402). ارزیابی اثر برنامه‌های توسعه صادرات در ورود به بازارهای بین‌المللی و افزایش صادرات شرکت-های دانش‌بنیان. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، (48)13، 104-140DOI: 10.22034/sspp.2023.1995961.3401 .
. رضوانی، مهران، امین شکروی، نگار، رضائی، مرضیه. (1400). شناسایی تأثیر قابلیت‌های پویا بر اتخاذ و موفقیت استراتژی‌های بین المللی‌سازی (مورد مطالعه: شرکت کاشی مرجان). نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب و کارهای بین المللی، (1)4، 43-.65
. 65. DOI: 10.22034/jiba.2021.42036.1529 زنگنه، امید، محمود زاده واشان، مهدی، حکیم پور ، حسین، محمدی، محمد. (1403). طراحی مدل توسعه نگرش به برند ایرانی در صنعت لوازم‌خانگی با تأکید بر ارزش‌های ملی و باورهای دینی. مطالعات میان‌رشته‌ای مدیریت بازرگانی، (2)3، 161-141. https://sanad.iau.ir/Journal/gism/Article/1001576.
سپهوند، رضا، باقرزاده خداشهری، راضیه. (1400). سیاست‌های ارتقای صادرات دولت و عملکرد صادراتی: تحلیل نقش میانجی مزیت‌های ویژه (مورد مطالعه: شرکت‌های معدنی تابع وزارت صنعت، معدن و تجارت). دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی, (1)8، 179-200 DOI: 10.22096/esp.2021.128042.1350.
سیف اللهی انار، ناصر، ابراهیمی خراجو، وحیده. (1401). شناسایی عوامل تعیین‌کننده عملکرد صادراتی شرکت‌های کوچک و متوسط: مطالعه‌ای با رویکرد ترکیبی. نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب و کارهای بین المللی, (4)5، 91- 115.
DOI: 10.22034/jiba.2023.52089.1903 شبابی، هومن، جعفری صمیمی، احمد، رضایی دونچالی، فاطمه. (1398). بررسی اثر تنوع فرهنگی بر پیچیدگی اقتصادی و پیچیدگی صادرات. ترویج علم, 10(2), 141-167. DOI: 20.1001.1.22519033.1398.10.2.6.0.
جعفری، حمید رضا، وظیفه دوست، حسین، سعیدنیا, حمیدرضا، حیدرزاده، کامبیز. (1402). ارائه مدل توسعه صادرات فرآورده‌های نفتی در بازار بین المللی. بررسی‌های بازرگانی, (118)21، 101-114.
. DOI: 10.22034/bs.2022.556225.2574 جیحونی، الهام، محمدی، نصرالله، دوستی، مرتضی، امیرنژاد، سعید. (1401). شناسایی عوامل موثر در موفقیت بسکتبال ایران با رویکرد داده بنیاد. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، (58)21. 128-109. .
.https://faslname.msy.gov.ir/article_557.html حسنوند، علی اکبر، حسنوند، داریوش، نادمی، یونس. (1397). تأثیر تحریم‌ها بر صادرات غیرنفتی ایران. سیاست‌های راهبردی و کلان, 6(24), 666-687. . DOI: 10.32598/JMSP.6.4.666 کمالی زارچ، محمود، شکاری، حمیده. (1399). تاثیر بار کاری ذهنی بر پرسه زنی اینترنتی کارکنان: نقش میانجی سایش اجتماعی. پژوهش های روانشناسی اجتماعی، (39)10, 58-39.
DOI: 10.22034/spr.2020.212813.1367 معصوم، محمد، محمدکاظمی، رضا، زارعی، بهروز. (1399). شناسایی و اولویت بندی روش‌های ورود به بازارهای بین المللی (مورد مطالعه: کودهای ارگانیک). بررسی‌های بازرگانی، (100)18، 77-90.
. DOI: 20.1001.1.26767562.1399.18.100.5.8 میراب آستانه، پیمان، ربیعه، مسعود، مشایخی، علی نقی، و زندیه، مصطفی. (1398). واکاوی افول تولید صنعتی پوشاک کشور با رویکرد سیستمی. پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، 27(89 )، 331-372.
. http://qjerp.ir/article-1-2321-fa.html موسی پور، مهدی، یعقوب نژاد، احمد. (2023). مدل‌سازی عوامل مؤثر بر تشکیل شرکت‌های فاقد اعتبار (کاغذی) در نظام مالیاتی ایران. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 15(58), 165-188.
. DOI: 10.30495/faar.2023.702109 نبی زاده، طاهره، حقیقی نسب، منیژه، مهمان نوازان، سهیلا. (1401). طراحی مدل استراتژی بازاریابی صادرات زعفران با رویکرد سبز. پژوهش های مدیریت در ایران، (2)26، 170-193.
. https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/1889391 وظیفه دوست، حسین، سعیدنیا، حمید رضا، عظیمی، فروزنده. (2022). عوامل زیرساختی موثر در مدیریت آینده و توسعه صنعت پوشاک ایران. آینده پژوهی مدیریت (3)33، 148-130.
. DOI: 10.30495/jmfr.2022.21095 هاشمی، حمیدرضا، ذاکری، امیر. (1403). شناسایی و ارزیابی ارتباط میان عوامل مؤثر بر صادرات از طریق استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال در شرکت‌های ایرانی. بررسی‌های بازرگانی, (124)22, 89-112
. DOI: 10.22034/bs.2024.2008293.2827 Besedeš, T., Goldbach, S., & Nitsch, V. (2021). Cheap talk? Financial sanctions and non-financial firms. European Economic Review, 134, 103688.‏ https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2021.103688.
Crozet, M., & Hinz, J. (2020). Friendly fire: The trade impact of the Russia sanctions and counter-sanctions. Economic Policy, 35(101), 97-146.‏ https://doi.org/10.1093/epolic/eiaa006.
Davali, M. M., Masoumzadeh Jouzdani, R., & Rasouli, N. (2022). The Effects of Brand Anxiety on Brand Obsession Mediated by Brand Hatred and Moderation of Brand affection (Case Study: SAIPA Brand). New Marketing Research Journal, 12(2), 217.
Elvis, B. W. W., Arsene, M., Theophile, N. M., Bruno, K. M. E., & Olivier, O. A. (2022). Integration of shannon entropy (SE), frequency ratio (FR) and analytical hierarchy process (AHP) in GIS for suitable groundwater potential zones targeting in the Yoyo river basin, Méiganga area, Adamawa Cameroon. Journal of Hydrology: Regional Studies, 39, 100997.‏238. DOI: 10.22108/nmrj.2022.133505.2693. https://doi.org/10.1016/j.ejrh.2022.100997.
Ghasseminejad, S., & Jahan-Parvar, M. R. (2021). The impact of financial sanctions: The case of Iran. Journal of Policy Modeling, 43(3), 601-621. https://doi.org/10.1016/j.jpolmod.2021.03.001.
González-Prieto, Á., Perez, J., Diaz, J., & López-Fernández, D. (2023). Reliability in software engineering qualitative research through inter-coder agreement. Journal of Systems and Software, 202, 111707. https://doi.org/10.1016/j.jss.2023.111707.
Ghauri, P., Strange, R., & Cooke, F. L. (2021). Research on international business: The new realities. International Business Review, 30(2), 101794.‏ .
Hausmann, R., Schetter, U., & Yildirim, M. A. (2024). On the design of effective sanctions: The case of bans on exports to Russia. Economic Policy, 39(117), 109-153.‏ https://doi.org/10.1093/epolic/eiad043.
Hufbauer, G. C., & Jung, E. (2020). What's new in economic sanctions?. European economic review, 130, 103572.‏ DOI: 10.1016/j.euroecorev.2020.103572.
Jokandan, A. D., Hoseini, M., Ghaffari, R., & Doostar, M. (2021). Interpretive structural model (ISM) for factors affecting the development of the export of dairy products.‏13, 29-47. Doi: 10.22004/ag.econ.342859.
Kadim, A., Sunardi, N., & Husain, T. (2020). The modeling firm's value based on financial ratios, intellectual capital and dividend policy. Accounting, 6(5), 859-870. DOI: 10.5267/j.ac.2020.5.008.
Khaledi, K., & Ardestani, M. (2022). The Impact of Sanctions on Economic Growth of Iran's Agricultural Sector. Agricultural Economics and Development, 29(4), 251-284. DOI: 10.30490/aead.2022.354555.1334. .
Kumarasamy, D., & Singh, P. (2018). Access to finance, financial development and firm ability to export: experience from Asia–Pacific countries. Asian Economic Journal, 32(1), 15-38.‏ https://doi.org/10.1111/asej.12140.
Le, H. T., & Hoang, D. P. (2022). Economic sanctions and environmental performance: the moderating roles of financial market development and institutional quality. Environmental Science and Pollution Research, 29(13), 19657-19678.‏ https://doi.org/10.1007/s11356-021-17103-3.
Maroga, J. T., Edoun, E. I., & Pooe, S. (2023). An empirical approach on national exporter development programme (Nedp) on emerging exporters in Gauteng province South Africa. International Journal of Business and Economic Development (IJBED), 11(1).‏..
Morkovina, S. S., Malitskaya, V. V., Panyavina, E. A., & Sibiryatkina, I. V. (2018). Export potential and measures to support small and medium-sized enterprises. European Research Studies Journal, 21(1), 303-314. https://www.um.edu.mt/library/oar//handle/123456789/33984 .
Mota, J., Moreira, A., & Alves, A. (2021). Impact of export promotion programs on export performance. Economies, 9(3), 127. https://doi.org/10.3390/economies903012. .
Naseri Taheri, M, Ebrahimi, D, Zarei, & Azim, E. (2022). Mapping the export development scenarios of new technological drugs in the horizon of Iran 1414. Public Policy, 8(2), 9-22. DOI: 10.22059/jppolicy.2022.87945.
Nguyen, T. T., & Do, M. H. (2021). Impact of economic sanctions and counter-sanctions on the Russian Federation’s trade. , 71, 267-278.‏Hufbauer, G. C., & Jung, E. (2020). What's new in economic sanctions?. European economic review, 130, 103572. https://doi.org/10.1016/j.eap.2021.05.004.
Ratnawati, R., Rokhman, M., Rochayatun, S., Meldona, M., & Rahayu, Y. N. (2023). Financial attitude and financial performance of export MSMEs: Financial well-being as a mediating. International Journal of Applied Economics, Finance and Accounting, 16(1), 77-85.‏ https://doi.org/10.33094/ijaefa.v16i1.901.
Type, I., Young, A., Paz, M., Deza, G., & Nicole, J. L. (2021). Factores que influyen en las exportaciones de prendas y complementos de vestir de punto para bebés de las MIPYMES de Lima Metropolitana : Formalización, capacitación, innovación y financiamiento, Durante el periodo 2015-2019. Universidad Peruana de Ciencias Aplicadas (UPC). http://doi.org/10.19083/tesis/653367.
Usha, M., Nandhini, M., & Palanivelu, P. (2021). Determinant and Pattern Classification of Knitted Garment Exports in Certain Demographics. 2021 7th International Conference on Advanced Computing and Communication Systems, ICACCS 2021, 1, 1877–1880. https://doi.org/10.1109/ICACCS51430.2021.9441932.
Zhang, Y., Liu, C., & Wang, T. (2020). Direct or indirect? The impact of political connections on export mode of Chinese private enterprises. China Economic Review, 61, 101434.‏ .