ارزیابی طرح نهضت ملی مسکن کرمانشاه و ارائه استراتژی های مناسب در قالب برنامه ریزی محله محور (مطالعه موردی: سایت دولت آباد کرمانشاه)
علی محمد اسلامپور
1
(
دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنلمه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی،ملایر، ایران
)
مجید شمس
2
(
استاد گروه جغرافیا و برنلمه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی،ملایر، ایران
)
کلید واژه: طرح نهضت ملی مسکن, کرمانشاه, نقاط قوت و ضعف, فرصت و تهدید, تکنیک SWOT, استراتژی های راهبردی,
چکیده مقاله :
افزایش جمعیت کشور و عدم هماهنگی واحدهای مسکونی با جمعیت، کمبود مسکن و افزایش اجاره‌ها را در پی داشت و طرح مسکن مهر با استقبال متقاضیان همراه شد. اجرای این طرح که در برخی از استان‌ها و از جمله استان کرمانشاه بنا به دلایلی با تأخیر آغاز شد، امید اجاره نشینان را برای خانه‌دار شدن با هزینه‌های اندک بالا برد و با ساخت تعدادی از واحدها در هر سال تعداد مستأجران نیز تا حدی کاهش یافت با این وجود پروژه مسکن مهر کرمانشاه نسبت به مکان‌یابی و خدمات زیربنایی دارای ضعف‌های فراوانی هستند. از اینرو در این مقاله مطالعه ای به منظور ارزیابی نقاط قوت و ضعف طرح نهضت ملی مسکن کرمانشاه و ارائه استراتژی های مناسب در قالب برنامه برنامه ریزی محله محور انجام گردید. لذا از تکنیک SWOT و مصاحبه با 10 نفر از خبرگان و فعالان حوزه صنعت ساختمان و مدیریت شهری کرمانشاه تلاش گردید تا نقاط قوت و ضعف و استراتژی مناسب در مسکن ملی در این شهر ارائه شود. نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و محیطی دسته بندی گردید و پس از رتبه بندی، ماتریس عوامل داخلی و خارجی تهیه شد. مجموع نمرات نقاط قوت و ضعف و مجموع امتیازات فرصت ها و تهدیدها به ترتیب 2.117 و 2.921 به دست آمد. بر این اساس مناسب ترین نوع استراتژی برای طرح نهضت ملی مسکن در کرمانشاه، راهبرد WO شناسایی گردید که به منظور کاهش اثرات ناشی از نقاط ضعف و استفاده از فرصت‌های موجود است.
چکیده انگلیسی :
The increase in the country's population and the lack of coordination of residential units with the population resulted in a lack of housing and an increase in rents, and the Mehr housing project was welcomed by applicants. The implementation of this project, which started with delay in some provinces, including Kermanshah province, raised the hopes of renters to own a house with little expenses, and with the construction of a number of units each year, the number of tenants also decreased to some extent. The existence of the Mehr Kermanshah housing project has many weaknesses compared to location and infrastructure services.
Therefore, in this article, a study was conducted in order to evaluate the strengths and weaknesses of the Kermanshah National Housing Movement and provide appropriate strategies in the form of a neighborhood-based planning program. Therefore, using the SWOT technique and interviews with 10 experts and activists in the field of construction industry and urban management of Kermanshah, an effort was made to present the strengths and weaknesses and the appropriate strategy for national housing in this city.
sh. Strengths, weaknesses, opportunities, and threats were categorized in three social, economic, and environmental dimensions, and after ranking, a matrix of internal and external factors was prepared. The total scores of strengths and weaknesses and the total scores of opportunities and threats were 2.117 and 2.921, respectively. Based on this, the most appropriate type of strategy for the national housing movement plan in Kermanshah was identified as the WO strategy
1- جهانبخش، عباس ؛ شکوهی بیدهندی، محمدصالح ، (1401). الگوی «زیست شهر»های نوین مولد، پیشران حرکت به سوی شهرسازی اسلامی، نشریه پژوهش های معماری اسلامی، 10(2)، 9. 2- حبیبی، داود ، (1401). سنجش شاخص های موثر بر میزان رضایتمندی ساکنین از مجتمع های مسکن مهر (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر دوگنبدان)، نشریه علوم جغرافیایی، 18(39)، 93-113. 3- حسامی، شاهرخ ؛ صداقتی، عباس ؛ بابازاده اسکوئی، سولماز و شفیع زاده، اسدالله ، (1401). تحلیل تعامل انسان با محیط پیرامون از بعد تاثیرات ادراک و رفتار در حس تعلق به مکان (مورد مطالعه مجتمع مسکن مهر مکریان مهاباد)، نشریه گفتمان طراحی شهری، 3(1)، 39-57. 4- حسین زاده، ضیا ؛ شکوه، سارا و مهربانی گلزار، محمدرضا ، (1401). راهبردهای ارتقای سرزندگی در مجتمع های مسکونی مسکن مهر از طریق تحلیل تجربه زیسته ساکنان و آراء صاحب نظران، نشریه باغ نظر، 19(110)، 79-92. 5- حکمت نيا، حسن ، افشاني ، عليرضا، (1388)، حاشيه نشيني و اتکاب جرايم اجتماعي ، مطالعه موردي : شهر يزد، پژوهش هاي جغرافياي انساني ، شماره ٧٢، صص : ١٥٧-١٦٦، . 6- رخشانی نسب، حمیدرضا و شیران، حسنیه ، (1401). ارزیابی تطبیقی میزان سنجش رضایت ساکنان از مسکن مهر (مورد مطالعه: مسکن مهر شرق و مسکن مهر غرب زاهدان)، فصلنامه برنامه ریزی توسعه کالبدی، 7(25)، 53-66. 7- رشید نهال، مجتبی ؛ خندان، مینا و ذبیحی، حسین ، (1401). تحلیل اثرات رضایتمندی بر تحرک مسکونی در گروه اقشار کم درآمد شهر جدید پردیس، فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 12(3)، 335-350. 8- سالاری پور، علی اکبر ؛ غیاثوند محمدخانی، سعید و شعبانی کلاچاهی، سجاد ، (1401). ارزیابی کیفیت زندگی ساکنین مسکن مهر (مطالعه موردی : شهر رشت)، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی شهری، 13(48)، 87-102. 9- صفری شالی، رضا ، (1401). گفتمان عدالت در حوزه مسکن در برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران، نشریه مطالعات جامعه شناختی، 29(60)، 195-226. 10- فرزانه سادات زارنجی، ژیلا و یزدانی، محمد حسن،1403،ارزیابی کیفیت مجتمع های مسکن مهر شهر اردبیل گامی جهت برنامه ریزی مطلوب طرح ملی مسکن 11- عبادی، محسن و کریم زندی، مسعود و عابدی، حسین و علی مرادی، داریوش،1402،شناسایی و بررسی نقاط قوت و ضعف تعاونی های مسکن مهر به منظور بهره گیری در پروژه مسکن ملی ( با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی و دلفی-فازی)،دومین کنفرانس ملی تحقیقات کاربردی در علوم مدیریت و حسابداری نوین،قزوین 12- ذوالفقاری، محمد ابراهیم،1402،بررسی نظرسنجی از وضعیت مسکن ملی در استان خراسان شمالی و شهر اسفراین،ششمین کنفرانس بین المللی ایده های راهبردی در معماری، عمران و شهرسازی ایران،مشهد، 13- ظهوری، فرشید و شمس، مجید و ملک حسینی، عباس،1402،انطباق پذیری راهبرد طرح نهضت ملی مسکن با نظام برنامه ریزی محله محور (نمونه موردی: شهر سنندج) 14- ورمحمدی محمدرضا، اسدی احمد. ارزیابی پروژه های مسکن مهر شهر زنجان. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. ۱۳۹۳; ۱۴ (۳۳) :۱۷۱-۱۹۲ 15- ناظمی، الهام، و درودی، محمدرضا. (1392). بررسی شاخص های کیفیت مسکن مناسب, در طرح مسکن مهر (نمونه موردی: استان اصفهان). همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر زمان. 16- رضایی، م.ر.، و کمائی زاده، ی.. (1391). ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان از مجتمع های مسکونی مهر (سایت مسکن مهر فاطمیه شهر یزد). مطالعات شهری، -(5)، 13-26. 17- پورمحمدی محمدرضا، اسدی احمد. ارزیابی سیاست‌های دولتی تامین مسکن در مورد گروه‌های کم‌درآمد شهری (مطالعه موردی شهر زنجان). فضای جغرافیایی. ۱۳۹۳; ۱۴ (۴۵) :۱۱۱-۱۲۸ 18- رفیعیان, دکتر مجتبی, مسعودی راد, ماندانا, رضائی, مریم, & مسعودی راد, مونا. (1393). سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر مورد شناسی: مهرشهر زاهدان. جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای, 4(12), 135-150 19- Sajadi, J., & Parsipour, H. (2013). Investigating Housing Cite and Its Effect on Urban Development Models Case Study: Borojerd Mehr Housing. Geographical Planning of Space, 3(7), 87-101. 20- Kazemi F , Abolhassani L , Rahmati EA , Sayyad-Amin P . 2018. Strategic planning for cultivation of fruit trees and shrubs in urban landscapes using the SWOT method: a case study for the city of Mashhad. Iran Land Use Policy. 70:1–9. 21- Reihanian A , Mahmood B , Zalina N , Kahrom E , Wan Hin T . 2012. Sustainable tourism development strategy by SWOT analysis: boujagh National Park. Iran Tourism Manage Perspect. 4:223–228 22- Dyson RG . 2004. Strategic development and SWOT analysis at the University of Warwick. Eur J Oper Res. 152(3):631–640.
