اثربخشی تدریس معکوس بر اضطراب ریاضی، انگیزش تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوم

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

سیده الهه رفیعی طباء زواره ¹ , نسرین باقری ² , مهرداد ثابت ³

1 - گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، تهران، ایران
2 - استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
3 - استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/05/29 تاریخ پذیرش : 1401/06/30 تاریخ انتشار : 1403/03/01

کلید واژه: انگیزش تحصیلی, سرزندگی تحصیلی, اضطراب ریاضی, مقطع متوسطه دوم,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر روش کلاس معکوس بر اضطراب ریاضی، انگیزش تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بود. امروزه نقش پایه‌ای و اهمیت دانش ریاضیات در تاریخ توسعۀ علوم و حتی سیر تحولات صنعتی و فنی بر همگان آشکار شده است. عاملی که می‌تواند روند یادگیری ریاضی و عوامل مثبت مرتبط با آن را با اشکال مواجه کند، اضطراب ریاضی است. وجود اضطراب ریاضی، می‌تواند موجب کاهش انگیزش تحصیلی در دانش‌آموزان شود. سرزندگی تحصیلی میزان غیبت از مدرسه (به صورت منفی)، انجام تکالیف، اهداف و مقاصد مثبت تحصیلی را که حاکی از اشتیاق به تحصیل است، پیش‌بینی می‌کند. با توجه به اینکه تحقیقات مختلف نشان داده که وجود اضطراب ریاضی و نبود انگیزه و سرزندگی تحصیلی آسیب جدی به پیشرفت فرد و ترقی آموزش و پرورش وارد می‌کند و با توجه به اینکه به نظر می‌رسد بیشترین آسیب پذیری در دوره نوجوانی و جوانی صورت می‌گیرد، این ضرورت پیش می‌آید که به دنبال نظریات علمی نوین و راهکارهای لازم در جهت تقویت خودکارآمدی ریاضی، انگیزش و سرزندگی تحصیلی سهیم باشیم. مواد و روش ها:روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون -پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می‌دادند. نمونه آماری پژوهش شامل 30 دانش‌آموز مقطع متوسطه دوم رشته ریاضی بودند که از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش نیز پرسشنامه های استاندارد اضطراب ریاضی پلیک و پارکر (1982)، انگیزش تحصیلی هارتر (1980) و سرزندگی تحصیلی حسینچاری و دهقانیزاده (1391) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده گردید. یافته ها:یافته‌های پژوهش نشان داد که روش کلاس معکوس موجب افزایش انگیزش تحصیلی و سرزندگی تحصیلی و نیز کاهش اضطراب ریاضی نسبت به گروه کنترل می‌شود(P<0.05). نتیجه گیری :با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش، به‌کارگیری روش کلاس معکوس موجب افزایش انگیزش و سرزندگی تحصیلی و کاهش اضطراب ریاضی می‌شود. افزایش اطلاعات معلمان در زمینه تدریس معکوس و برگزاری دوره های ضمن خدمت برای معلمان، فراهم کردن اطلاعات تدریس معکوس از توصیه های اصلی این پژوهش است.

چکیده انگلیسی:

Background: Today, importance of mathematical knowledge in the history of science development and even the course of industrial and technical developments has been revealed to everyone. One factor that can impair the learning process of math and its associated positive factors is mathematical anxiety. Presence of mathematical anxiety can reduce students' academic motivation. Academic vitality refers to the student's ability to overcome the problems typically occurring in the daily academic life of most students and predicts the extent of absenteeism (negatively), homework, positive academic goals and objectives indicating desire to study. According to most studies existence of mathematical anxiety and lack of motivation and academic vitality seriously damage the development of the individual and the advancement of education. Given that the most vulnerability seems to occur in adolescence, it is necessary to seek new scientific theories and strategies to enhance mathematical self-efficacy, motivation and academic vitality. The aim of this study was to investigate the effectivness of reverse class method on mathematical anxiety, academic motivation and students' academic vitality. Methods: It was a quasi-experimental with a pretest-posttest design with a control and follow-up group for one month. Population of the study consisted of all female second grade of high school students in Tehran in 1399-1400 academic year. The statistical sample of the study included 30 high school students in mathematics who were selected through cluster sampling. Research instruments were standard questionnaires of Plick and Parker mathematical anxiety (1982), Harter academic motivation (1980) and Hosseinchari and Dehghani Zadeh academic vitality (2012). In order to analyze the data, repeated measures analysis of variance was used.Results: Findings showed that the reverse class method increases academic motivation and academic vitality and also reduces mathematical anxiety compared to the control group (P<0.05). Conclusion: According to the results obtained from the research, applying the reverse class method increases academic motivation and vitality and reduces mathematical anxiety. Increasing teachers' information in the field of reverse teaching and holding in-service courses for teachers, providing reverse teaching information is one of the main recommendations of this research.