طراحی مدل رهبری بصیر بر اساس تجارب زیسته مدیران

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

الهام برنجی ¹ (دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران)
علیرضا قاسمی زاد ² (استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران)
پری مشایخ ³ (استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران)
حمیدرضا معتمد ⁴ (استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/08/24 تاریخ پذیرش : 1402/02/31 تاریخ انتشار : 1403/06/01

کلید واژه: تجارب زیسته, چشم انداز, رهبری بصیر,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف: از اساسی ترین عوامل موثر در ارتقاء عملکرد سازمان های صنعتی، رهبری بصیر است. هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدل رهبری بصیر بر اساس تجارب زیسته مدیران آموزش و پرورش در استان خوزستان بود.

روش شناسی پژوهش: تحقیق حاضر بر اساس هدف از نوع اکتشافی، بر حسب ماهیت داده ها از نوع کیفی و بر اساس گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی است. با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد به صورت کیفی اجرا شده است. جمع آوری داده ها، با استفاده از مصاحبه های عمیق با مشارکت 30 نفر از خبرگانی بود که به صورت هدفمند بر اساس روش سهمیه ای انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام گرفت و بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان‌دهنده استخراج بالغ بر 242 گزاره مفهومی اولیه، 43 مقوله فرعی و 15 مقوله اصلی است که در قالب مدل سبک رهبری بصیر بر اساس تجارب زیسته مدیران صنعت آموزش و پرورش، در 6 دسته به صورت عوامل علی (چالش های تولید، عدم انعطاف پذیری، عوامل فنی و سیاسی حوزه مدیریت)؛ عوامل زمینه‌ای (اقتدارگرایی، تفاوت های شخصیتی کارکنان، ارزیابی ورودی و خروجی سازمان)؛ راهبرد (مدیریت روابط انسانی، ارائه چشم انداز، نظارت، مدیریت نیروی انسانی)؛ عوامل مداخله‌گر (عدم یکپارچگی درون سازمانی ، ضعف در پایش و کنترل، نواقص امر مدیریتی و عدم رعایت پروتکل های ایمنی) و پیامد (بقاء چرخه تولید)، قرار گرفت.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پارادایم ارائه شده در تحقیق نشان داد که سبک رهبری بصیر، متاثر از شرایط علی، شرایط مداخله گر، استراتژی ها و عوامل زمینه ای است که این عوامل، بر خصوصیات و عملکرد مدیران اثرگذار بوده و سبک رهبری بصیر را شکل می‌دهد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Visionary leadership is one of the most influential factors in improving the performance of industrial organizations. This research primarily aims to design a visionary leadership model based on the experiences of education managers in Khuzestan province.

research methodology: The current research is exploratory, qualitative, and descriptive based on its purpose, its data’s nature, and information collection, respectively. It has been implemented qualitatively using the approach based on foundational data theorizing. The data were collected using in-depth interviews with thirty experts purposefully selected based on the quota method. The data were analyzed in three stages; open, central, and selective coding. A qualitative research model was designed based on this analysis.

Findings: The findings of the present research show the extraction of more than 242 primary conceptual propositions, 43 sub-categories, and 15 main categories, divided into six classes in the form of causal factors (production challenges, lack of flexibility, and technical and political factors in the field of management); contextual factors (authoritarianism, employees’ personality differences, and organization’s input and output assessment); strategy (human relations management, providing vision, and supervision, human resources management); intervening factors (lack of intra-organizational integration, weakness in monitoring and control, managerial deficiencies, and non-compliance with safety protocols) and the outcome (the production cycle’s survival) were identified.

Conclusion: The results of the paradigm presented in the research showed that the causal and intervening conditions, strategies, and background factors affect managers’ characteristics and performance, thus shaping the visionary leadership style.