ارائه الگو و بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی و قابلیت یادگیری سازمانی در دانش آفرینی

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

نوشین محمدی ¹ ([e-mail])
بهمن سعیدی پور ² (ریاست دانشگاه پیام نور کرمانشاه و عضو هیات علمی)
فرامرز ملکیان ³ (عضو هیات علمی)
سوسن لائی ⁴ (استاد یار)

تاریخ دریافت : 1401/01/28 تاریخ پذیرش : 1401/03/28 تاریخ انتشار : 1402/12/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, دانشگاه‌ها, دانش آفرینی, قابلیت یادگیری سازمانی,

چکیده مقاله :

چکیده

پژوهش حاضر با هدف نقش سرمایه اجتماعی و قابلیت یادگیری سازمانی در دانش آفرینی به منظورارائه الگوی متناسب با آن صورت پذیرفت. این پژوهش بر مبنای هدف، کاربردی و از جنبه روش، آمیخته بود. روش پژوهش در بخش کیفی براساس نظریه داده بنیاد و در بخش کمی از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی شامل اساتید و صاحبنظران دانشگاهی در سطح استان کرمانشاه بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 16 نفر انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند و در بخش کمی جامعه آماری شامل 4076 نفر از کارکنان دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی استان کرمانشاه بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 343 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته‌ها نشان داد 4 عامل، شاخص‌های ساختاری (سیاست‌گذاری، اصلاح قوانین و مقررات، اصلاح فرایندها، طراحی ساختار، حاکمیت قانون، استقلال دانشگاه، حمایت‌های سازمانی و ارتباط دانشگاه با محیط)؛ شاخص‌های مدیریتی (توانمندی مدیران، مدیریت مشارکتی، ایجاد محیط کاری سالم، خلق فرصت‌های برابر، شایسته سالاری، پرهیز از ظاهرسازی و پاداش و ارتقای شغلی)؛ شاخص‌های گروهی (مشارکت اجتماعی، کار گروهی، تعامل سازنده اعضاء با یکدگیر، ارتقای کیفیت آموزش، خلق دانش، تشکل‌ها و انجمن‌های دانشگاهی و مشارکت در تصمیم‌گیری) و شاخص‌های فردی (مسئولیت پذیری، انگیزش، تخصص نیروی انسانی، اعتماد و توانمندی های مثبت شخصیتی) بر سرمایه اجتماعی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی تأثیرگذار می‌باشند. نتایج بخش کمی نشان داد که سرمایه اجتماعی بر دانش آفرینی (146/0 = β 017/3 = t) و قابلیت یادگیری سازمانی(706/0 = β و 572/22 = t) تأثیر دارد و قابلیت یادگیری سازمانی نیز در رابطه بین سرمایه اجتماعی با دانش آفرینی نقش میانجی دارد. با توجه به این یافته‌های می‌توان گفت در صورتی که دانشگاه‌ها به عوامل اصلی سرمایه اجتماعی و تقویت آن در میان کارکنان بپردازند می‌توان انتظار داشت قابلیت یادگیری سازمانی و دانش آفرینی در دانشگاه‌ها رشد محسوسی داشته باشد.

کلمات کلیدی: سرمایه اجتماعی، دانش آفرینی، قابلیت یادگیری سازمانی، دانشگاه‌ها.

چکیده انگلیسی:

Abstract

The present study was conducted with the aim of the role of social capital and organizational learning ability in knowledge creation in order to provide an appropriate model. This research was applied based on purpose and methodically. The research method in the qualitative part was based on the data theory of the foundation and in the quantitative part was descriptive-correlation. The statistical population of the present study in the qualitative part included professors and university experts in Kermanshah province who were selected and interviewed by purposive sampling method and in the quantitative part of the statistical population included 4076 employees of universities and institutions There were higher education institutions in Kermanshah province that 343 people were selected as a sample by random sampling method. Findings showed 4 factors, structural indicators (policy-making, reform of laws and regulations, process reform, structure design, rule of law, university independence, organizational support and the university's relationship with the environment); Management characteristics (ability of managers, participatory management, creating a healthy work environment, creating equal opportunities, meritocracy, avoiding pretense and rewards and job promotion); Group indicators (social participation, teamwork, constructive interaction of members with each other, improving the quality of education, knowledge creation, academic organizations and associations and participation in decision-making) and individual indicators (responsibility, motivation, manpower expertise, trust and Positive personality traits affect social capital in universities and higher education institutions. The results of the quantitative section showed that social capital has an effect on knowledge creation (β = 0.146 t = 3.017) and organizational learning ability (β = 0.706 and t = 22.572) and organizational learning ability in the relationship between Social capital plays a mediating role with knowledge creation. According to these findings, it can be said that if universities address the main factors of social capital and strengthen it among employees, we can expect the ability of organizational learning and knowledge creation in universities to grow significantly.

Keywords: social capital, knowledge creation, organizational learning capability, universities.