بررسی آموزش خانواده به شیوه شناختی - رفتاری بر رضایتمندی زناشویی والدین 88- دانش آموزان دختر مدارس ابتدایی ناحیه 2 شیراز در سال تحصیلی 87

محورهای موضوعی : فصلنامه زن و جامعه

پروین غیاثی ¹ (استادیار عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
لادن معین ² (استادیار عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
شهین گوهرگانی ³ (کارشناس ارشد رشته ی راهنمایی و مشاوره ی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)

تاریخ دریافت : 1394/09/25 تاریخ پذیرش : 1394/09/25 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: خانواده, رضایت زناشویی, آموزش های شناختی – رفتاری, کلاس های آموزشی,

چکیده مقاله :

در این پژوهش تاثیر آموزش های شناختی – رفتاری بر میزان رضایت زناشویی زوجین مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش 30 زوج ( 60 زن و مرد ) از بین کلیه ی والدین دانش آموز دختر مدارس ابتدایی ناحیه ی 2 شیراز در سال تحصیلی 87-88 که داوطلب شرکت و دارای شرایط لازم بودند، انتخاب و به روش تصادفی خوشه ای در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. پرسشنامه ی رضایت زناشویی انریچ پیش از شروع آموزش های شناختی و رفتاری در مورد هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش 15 ساعت ( 5 جلسه سه ساعته ) تحت آموزش های شناختی – رفتاری استخراج شده از محتوای پرسشنامه ها قرار گرفتند. در این مدت بمنظور حذف اثر آزماینده، گروه کنترل تحت آموزش های نا مربوط قرار داشت. ( آموزش هایی غیر از آموزش خانواده، مانند روش تربیت درست فرزندان و غیره ) پس از پایان دوره ی آموزشی دوباره پرسشنامه ی رضایت زناشویی در مورد هر دو گروه اجرا شد و با استفاده از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس دو سویه، یافته های بدست آمده از اجرای بار دوم پرسشنامه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش های شناختی – رفتاری موجب افزایش رضایت زناشویی زوجین می گردد و در سطح 05/0 معنی دار است. به بیان دیگر، آموزش خانواده به صورت معنی داری موجب افزایش رضایت زناشویی شده است و معلوم شد که جنسیت زوجین تاثیری بر میزان اثر بخشی آموزش های شناختی ندارد  

چکیده انگلیسی:

The present study investigated the effects of behavioral-cognitive training on the matrimony satisfaction of elementary girl students' parents in the second district of Shiraz in the academic year 2008–2009. 30 couples who possessed the desired qualifications and volunteered to participate in the study were selected randomly from among all girls' parents of one elementary school in second district of Shiraz to comprise the sample of the study. They were, then, assigned to experimental and control groups. All parents from the two groups filled out Enrich questionnaire of matrimony satisfaction and a questionnaire of recitative reactions, cooperation and sexual relations. Then, the experimental group received a 15-hour treatment (training) based on the insights from the questionnaires. At the same time the control group, similarly, received training but on irrelevant issues such as how to educate children. When the education finished both groups took the questionnaires again. Employing independent t-test and tow-way ANOVA the data was analyzed. The findings of this study indicated that the behavioral-cognitive training lead to increasing the matrimony satisfaction of couples. It was also revealed that the gender of spouses had no effect on the rate of effectiveness of behavioral-cognitive training  

منابع و مأخذ:

1 اصغری نژاد، م. و دانش، ع. 1384. رابطه ی سبک های دلبستگی با میزان شادکامی و توافق در مسائل

زناشویی در دانشجویان زن متاهل دانشگاه، مجله ی تازه ها و پژوهش های مشاوره، .)14)4

-2 بشارت، م . گلینژاد، م . و احمدی، ع . 1381. بررسـی رابطـ ه ی سـبک هـای دلبـستگی و مـشکلات بـین

شخصی دانشجویان دانشگاه تهران.

- 3 بشارت، م . 1378. بررسی رابطه ی سبکهـای دلبـستگی بـا مـشکلات زناشـویی در زوجـین نابـارور،

فصلنامه ی تازههای روان درمانی، سال پنجم، شماره ی و20. 19

-4 بنی جمالی، ش. نفیسی .، غ یزدی، سید منوره (1383 . ، ) ریشه یابی علل از هم پاشیدگی خانواده هـا در

رابطه با ویژگیهای روانی – اجتماعی دختران و پسران قبل از ازدواج ، فصلنامه علمـی – پژوهـشی دانـشگاه

شهید چمران اهواز ، 2 11و1 ( ) .

-5 بیرشک، ب. ستیر، و. 1378. آدمسازی در روانشناسی خانواده .

-6 جوادی، خ. 1385. مقایسه ی رضایت زناشویی در زنان متاهل شاغل و خانه دار 30 الی 40 ساله، تهران

-7 ثنایی، ب . 1380. آسیب شناسی خانواده . پژوهش های تربیتی : فـصلنامه ی علمـی – پژهـشی دانـشگاه

تربیت معلم، .3،1

-8 حافظ شعرباف، ر . 1379. مقایسه ی ویژگی های شخـصیتی زنـان متاهـل شـاغل و خانـه دار شهرسـتان

مشهد و ارتباط آن با رضامندی زناشویی . مقطع کارشناسی ارشد ، دانـشگاه الزهـرا (س)، دانـشکده ی علـوم

تربیتی و روانشناسی .

-9 حسینی . ز ، 1379. بررسی درمان شناختی – رفتاری به شیوه گروهی برای افـزایش رضـامندی زناشـویی

زنان . پایان نامه کارشناسی ارشد .دانشگاه علامه طباطبایی .

-10 حسینی ز ، .( 1382 ) . بررسی درمان شناختی – رفتاری به شیوه ی گروهی بـرای افـزایش رضـامندی

زناشویی زنان. پایان نامه ی کارشناسی ارشد . دانشگاه علامه طباطبایی .

-11 ذوالفقار .م، 1380 . بررسی رابطه ی بین ساختار قدرت در خانواده با رضایت مندی زناشویی زنان کارمند

و خانه دار، پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشکده ی علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س .)

- 12 رضازاده، م . 1381. مهارت های ارتباطی و همسازی زناشـویی . پایـان نامـه ی دکتـرای روان شناسـی .

دانشگاه تربیت مدرس .

-13 رسولی، م . 1381. بررسی رابط ه ی استرس شغلی با رضـایت زناشـویی و سـلامت روان افـسران پلـیس .

پایاننامه ی کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشکده ی روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران .

-14 ریتزر ، ج . 1374. بنیان های جامعه شناسی، خاستگاههای ایده ی اساسی در جامعه شناسی، ترجمه ی

تقی آزاد ارمکی، تهران، انتشارات نشر سیمرغ .

-15 سادات، س. 1384. بررسی روابط عاشقانه زوجین ایرانی و رابطه ی آن با رضایت زناشویی و متغیرهـای

دموگرافیک، دومین کنگره ی خانواده و مشکلات جنسی2 و 3 آذر ماه ، تهران ، دانشگاه شاهد .

-16 ساروخانی م . 1385 مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده. چاپ هفتم، تهران، انتشارات سروش .

- 17 سپاه منصور، م . مظاهری، م . 1385. مقایسه ی مؤلفـه هـای سـبک هـای عـشق بـین افـراد متأهـل

دارای رضایت و عدم رضایت زناشویی . چکیـده ی مقـالات دومـین کنگـره ی سراسـری آسـیب شناسـی

خانواده در ایران .

- 18 سلیمانیان، ع . 1376 . بررسی تفک رات غیر منطقی بر نارضایتی زناشویی . پایـان نامـه ی کارشناسـی

ارشد، تهران، دانشگاه تربیت معلم .

-19 شفیع آبادی . ع، ناصری . ر.غ، 1376 . نظریه های مشاوره و روان درمانی. مرکز نشر دانشگاهی .

-20 بنی جمالی، ش. نفیسی، . غ یزدی، . م 1383 . ریشه یابی علل از هم پاشیدگی خـانواد ه هـا در رابطـه بـا

ویژگی های روانی- اجتماعی دختران و پسران قبل از ازدواج، مجله ی علـوم تربیتـی و روانـشناسی، بهـار و

تابستان

گ-21 رمرودی، .ع علی اکبر . 1379 . رابطه ی بین اشتغال زنان و رضایت زناشویی - کارشناسی ارشـد رشـته

ی مشاوره و راهنمایی واحد رودهن .

-22 فاتحی زاده، م . احمدی، ا . 1384 . بررسی رابطه ی الگوهای ارتباط زناشویی و میـزان - رضـایت منـدی

زناشویی در شهر اصفهان در شهر اصفهان . نخستین کنگره ی سراسـری آسـیب شناسـی خـانواده در ایـران،

دانشگاه شهید بهشتی، -28 30 اردیبهشت .

-23 فلاحی، ف . فاتحی زاده، م . 1386 . معرفی مدل ع ملکـرد سیـستمی خـانواده بیـورز ، دهمـین هفتـه ی

پژوهش دانشگاه اصفهان ، آذر ماه .86

-24 کارلسون . ج ، لن ولوین ، و جودیت . 1379 . خانواده درمانی تضمین در مان کارآمد . ترجمه ی شکوه نوابی

. ادنژ انتشارات سازمان انمن اولیاء ومربیان .

-25 گلدنبرگ، و گلدنبرگ، ه . 1382 . خانواده درمانی ترجمه ح ، برواتی و همکاران ، تهران : روان .

-26 جی بیورز ، سعیده احمدی ( مترجم ) ناشر : سپهر اندیشه – 18 دی ، 1384 .

-27 موسوی، . ف 1379 . بررسی عوامل موثر بـر رضـامندی زناشـویی در سـه گـروه پزشـکان ، کارمنـدان و

کارگران شهر تهران. پایان نامه ی کارشناسی ارش . د دانشگاه تربیت معلم .

-28 مهدویان .ف، 1376 . بررسی تاثیر آموزش ارتباط بر رضامندی زناشویی بر سلامت روان ، پایـان نامـه ی

کارشناسی ارشد. انیستیتو روان پزشکی .

-29 مینوچین ،س . 1380 . خانواده و خانواده درمانی. ترجمه ی باقر ثنایی. تهران : امیرکبیر .

نشریه ی وقایع اتفاقیه

30- Beach, S.H, Smith. D.A. & Fincham, F.D. 1994. Marital interventions

for depression Journal of Applied Preventive Psychology, 4. 233-250.

31- Beck AT, Ward CH, Mendelson M, et al. 1961. An inventory for

measuring depression. Arch Gen Psychiatry : 4 : 561-71 .

32-Feeney, J. A., Noller, P. & Callan, V. J. 1994 ."Attachment Style,

Communication, and satisfaction in the Early Years of Marriage. Advanced in

Personal Relationship, 5, 269- 308 

33- Feeney. J.A. 1999. Adult Romantic Attachment and Couple Relationship.

In J. Cassidy & P.R. Shaver (Eds) .Handbook of Attachment Theory, Research

and Clinical Applications. London. The Guilford Press.

34- Hurly, J.P. 1996. Correlates of Life Satisfaction in Traditional Women

in Long-Term Marriages. Dissertation Abstracts international, Section B:

The Sciences and Engineering, Vol, 5 :( 10-B) 5835.

35- Olson, D. 1983 .Circumflex Model of Marital and Family Systems: VI.

Theoretical Update. Family Process, 22, 69-83.

36- Olson, DH. 1994 .The relationships between communication skils and

marital satisfaction, J Marriage Family, vol. 59, 884-919.

37-Simpson, J.A. Rholes, W.S. & Nelligan, J.S. 1992. Support seeking and

support giving with in coples in an axiety provoking situation: The Role of

attachment styles. Journal of personality and Social Psychology. Vol. 62,

No.3, 434-446.

38- Simpson, L.E., Gattis, K, Christensen, A. Bakermans, K., Berg-Cross,

L.I., & Marian, J. 2007 . Therapist-couples relationship, family relationship,

Parent-child relationships [On-Line]. Available: //www.family.jrank.org.