شناسایی متغیرهای کلیدی مؤثر بر توسعة میان‌افزا در بافت‌های ناکارآمد مرکزی شهر با بهره‌گیری از آینده‌پژوهی(مطالعة موردی: محلة شهشهان شهر اصفهان)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مریم عرب لودریچه ¹ (کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.)
احمد شاهیوندی ² (استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران)
داریوش مرادی چادگانی ³ (استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/06/09 تاریخ پذیرش : 1400/10/20 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: واژههای کلیدی: "توسعة میان‌افزا", "بافت ناکارآمد", "آینده‌پژوهی", "متغیرهای کلیدی", "محلة شهشهان",

چکیده مقاله :

یکی از معضلات بزرگ شهرهای معاصر، رشد ناموزون وگسترش افقی آنهاست که حاصل عدم توجه به توسعة فضاهای درونی شهر می‌باشد. به همین دلیل، رویکردهایی چون توسعة میان‌افزا با هدف توسعة مجدد بافت‌های ناکارآمد مرکزی شهر بیش از پیش اهمیت یافته است. از طرفی، گذر زمان ناکارآمدی شیوه‌های برنامه‌ریزی سنتی در تحقق این توسعه را به ما نشان می‌دهد. از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی متغیرهای کلیدی مؤثر بر تحقق توسعة میان‌افزا در بافت‌های ناکارآمد مرکزشهر و با تأکید برمحلة شهشهان شهر اصفهان با بهره‌‌گیری از رویکرد آینده‌پژوهی به عنوان یکی از رویکردهای نوین برنامه‌ریزی در حل مسائل غیرقابل پیش‌بینی و عدم قطعیت‌ها می‌باشد. نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش برپایة روش‌های نوین علم آینده‌پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که در دو مرحلة شناسایی متغیرهای اولیه از روش دلفی و تعیین متغیرهای کلیدی از روش تحلیل ساختاری به کمک نرم‌افزار MIC MAC بهره گرفته شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که از مجموع 40 متغیر بررسی شده، پنج متغیر بیشترین تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را برکل سیستم دارند و به عنوان متغیرهای کلیدی مؤثر بر وضعیت آیندة توسعة میان‌افزا و کاهش فرسودگی در محله شهشهان قابل معرفی هستند که عبارتند از: تعدیل نقش و عملکرد فرامحلی محله شهشهان، تناسب مشوق‌های نوسازی-بهسازی با توان بهره‌گیری ساکنین از آن، افزایش‌ مشارکت‌ساکنین، رفع مشکلات مالکیت زمین و مسکن و بهبود نظام‌ ارتباطات‌ودسترسی‌ها در سطح محله. این متغیرها بیشترین نقش را در وضعیت آیندة تحقق توسعة میان‌افزا در محله شهشهان ایفا می‌کنند و زمینه‌ساز تدوین سناریوهای توسعة آتی این محله محسوب می‌شوند.

چکیده انگلیسی:

One of the major problems in cities is urban sprawl that is result of inattention to development of inner city’s spaces. For this reason, approaches such as infill development with the aim of redeveloping the inefficient city central texture have become increasingly crucial. On the other hand, the passing of time shows us the inefficiency of traditional planning methods in achieving this kind of development. Therefore, the main purpose of this study is identifying the key variables affecting on infill development in inefficient areas with emphasis on Shahshahan neighborhood of Isfahan by using futures study approach as one of the new planning approaches in solving unpredictable problems and uncertainties.  The type of research based on purpose is practical and based on the nature and method is according to futures study’s methods, is analytical and exploratory which in two stages of identifying the primary variables and determining the key variables used Delphi and Structural Analysis method by MIC MAC software respectively. The research findings showed that out of 40 variables studied, five have the most impact on the system and can be introduced as key variables affecting the future status of infill development in Shahshahan neighborhood including: Adjusting the  trans locality of function of Shahshahan neighborhood, Coordinating the renovation-rehabilitation incentives with resident’s financial abilities, Increasing resident’s participation, Resolving the problems with land and housing ownership, and  Improving the communication and access systems. These variables play the most important role in the future status of infill development and considered as a basis for scenarios in in Shahshahan neighborhood future development.

منابع و مأخذ:

1.APA (American Planning Association))2006): Planning and Urban Design Standards, Emina Sendich: Graphics Editor, published by Wiley and Sons, Inc.

2.Azizi, Mohammadmehdi,Arasteh,Mojtaba(2012): Strategic planning for development of brown fields  in historical zone of Yazd City with Fuzzy SWOT analysis ,Journal of urban management,Number28,pp314-330

3.Bavand consultants engineers (2008): Review report of detailed plan for 1th and 3th district of Isfahan, Isfahan,Iran.

4.Farris, j )2001(: The Barriers to using urban infill development to achieve smart growth, Journal of Housing policy debate, Vol.12, No.1, pp 1-30

5.Firuz, Tofigh (2011): Urban Planning in Iran and its future vision, Education and Research institute of planning and management,Tehran,Iran.

6.Future studies Depatment of Bonyad tosee farda (2005): Methods of technologic foresight, Bonyad tosee farad,Tehran,Iran.

7.Godet, M (2012): Reflections on the Field and Differences between Foresight and La Prospective-To Predict or Build the Future, Journal of Futurist, No.46.

8.Godet, M (2006): Creating Futures: Scenario Planning as a Strategic Management Tool, Economic Press,First edition,Paris,France.

9.Godet, M, Meunier, M,Roubelat,F(2003):Structural analysis with the MICMAC method & actors’ strategy with MACTOR method, Journal of  Futures Research Methodology,NO.2.

10.Gordon, T)1994): Trend Impact Analysis, Journal of Futures Research Methodology.

11.Hashemi, Mehdi,Mahmudzadeh,Amir and Yousefi,Fariba(2014):Scenario-writing in natural disasters management, Elm afarin Press, Third edition, Tehran.

12.Hataminezhad, Hosein,Pourahmad,Ahmad and Nostarti heshi,Morteza (2017): Future studies in inefficient texture of city(case study:1th area in 9thdistrict of Tehran),Journal of geographical data,Volume 28,Number 109,pp37-55

13.Hudnut, William H, III (2001), The barriers to using urban infill development to achieve smart growth, Journal of Housing Policy Debate, Volume 12, No.1, PP 31-40

14.Kazemi, Laleh,Fanni,Zohreh,(2016):Future studies and Scenario-writing for neighborhood development’s planning based on systematic analysis(case study:Sanglaj neighborhood in Tehran),Journal of strategic studies of public policy,Volume 6,Number 21,pp15-29

15.Keeney.S, Hasson.F, McKenna, A, (2001): A critical review of the Delphi technique as a research methodology for nursing, Journal of nurse study, No.2, PP 195-200.

16.Lang. T (2005): Insights in British Study about Urban Decline and Urban Regeneration, Institute for Regional development and Structural Planning. Available at http://www.irs-net.de

17.Lehner, A, Krans, V and Steinnocher,K (2016):Urban growth scenarios of a future mega city: case study: Ahmedabad, ISPRS Annals of the photogrammetry, Remote sensing and spatial information scenarios, XX lll ISPRS congress, Vol.lll-2

18. Naghibzadeh,Ahmadreza(2002):Management of abandoned land: case study:Shiraz city, Master thesis, Faculty of Urbanism, University of Shiraz ,Shiraz,Iran

19.Nasr, Tahereh(2019):Identification of key factors affecting on tourism in Shiraz city with a  futures study approach, Journal of research and urban planning , Volume10,Issue37,pp55-66

20.Rafeeian, Mojtaba,Barati,Naser and Aram,Marzieh(2010):Assessing the potentials of  brown field’s  development in Qazvin city center with emphasizing on infill development approach, Journal of Architecture and Urbanism, Number 5,pp 45-61

21. Rahnama,Mohammadrahim,Hoseni,Mostafa(2016):Application of futures study soft wares in urban studies, research center of Mashhad Islamic council press, first edition, Mashhad.

22.Roberts, P (2005): The Evolution, Definition and Purpose of Urban Regeneration: A handbook; London: Sage publication.

23.Sharifian, Ehsan (2010): Infill development: using the city’s internal capacity, Journal of landscape, Number10, pp 37-50

24.Studies Center of science Academy, Foresight department of science and technology (2014): An introduction of future studies, Isfahan, Iran.

25.Ziari, Keramatollah, Rabbani, Taha and Saeedi mocheshi, Amin (2017): Future studies: New paradigm in planning by emphasis on urban and regional planning (definitions, approaches and methods), Tehran university publication, First edition, Tehran.