نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه‌ی جهت‌گیری هدف و عملکرد ریاضی

محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی

فاطمه شمس ¹ (کارشناس ارشد مدیریت/دبیر ریاضی مدارس تیز هوشان)
فریبا تابع بردبار ² (دکترای تخصصی روانشناسی /هئیت علمی پیام نور فارس)

تاریخ دریافت : 1394/09/24 تاریخ پذیرش : 1394/09/24 تاریخ انتشار : 1390/01/01

کلید واژه: خودکارآمدی تحصیلی- جهت‌گیری هدف- عملکرد ریاضی,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه‌ی جهت‌گیری هدف و خودکارآمدی تحصیلی با عملکرد ریاضی دانش‌آموزان نواحی چهارگانه‌ی شهر شیراز بود. آزمودنی‌های پژوهش 297 نفر (149 دختر و 148 پسر) از دانش‌آموزان سوم دبیرستان‌های شیراز بود. ابزارهای پژوهش نیز مقیاس جهت‌گیری هدف (الیوت و مک‌گریگور، 2001) و خودکارآمدی تحصیلی (گرین، میلر، کراوسون، داک و اکی، 2004) بود. همچنین نمره‌ی ریاضی ترم اول دانش‌آموزان به عنوان ملاک عملکرد ریاضی آنان مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تعیین روایی ابزارهای پژوهش از روش تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده‌های پژوهش حاضر که با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت، از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و روش‌های آمار استنباطی (همبستگی و رگرسیون چندگانه) استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که هدف تسلط-گرایشی و خودکار‌آمدی تحصیلی پیش‌بینی‌کننده‌های مثبت و معنادار و هدف عملکرد-اجتنابی پیش‌بینی‌کننده‌ی منفی و معناداری برای عملکرد ریاضی بوده و اهداف تسلط-اجتنابی و عملکرد-گرایشی از قدرت پیش‌بینی برای عملکرد ریاضی برخوردار نبودند. همچنین در بررسی نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی با استفاده از روش بارون و کنی مشخص شد که خودکارآمدی تحصیلی از طریق هدف تسلط-گرایشی نقش واسطه‌ای میان جهت‌گیری هدف و عملکرد ریاضی دارد.  

چکیده انگلیسی:

The present study investigated the mediating role of academic self-efficacy in the relationship between goal orientation and math performance. Participants were 297 girls (149) and boys (148), students aged 16-18 were selected from ten high schools in two areas of Shiraz. Participants completed the Goal-orientation Scale & Academic self-efficacy Scale and mathematics' score was used as a mathematics performance. To examine reliability of measures, Cronbach alpha coefficient, and to determine validity, factor analysis was used. The path diagram of hypothetical model was tested by simultaneous regression analysis, according to steps recommended by Baron and Kenny (1986). Results showed that: a) Mastery- Approach goal was positive predictor for mathematics performance, b) Performance-Avoidance goal was negative predictor for mathematics performance, c) The relationship between Mastery-Avoidance goal and performance-approach goal and mathematics performance were not significant in the final model, d) Academic self-efficacy was a mediator between Goal orientation and mathematics performance, and e) Mathematics performance of girls was better than boys