پیش ‏بینی استرس، اضطراب و افسردگی نوجوانی براساس دو بعد از مدل فرایند و محتوای خانواده

محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی

مرضیه صادق‏زاده ¹ (دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز)
فاطمه سامانی ² (دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز)

تاریخ دریافت : 1394/09/24 تاریخ پذیرش : 1394/09/24 تاریخ انتشار : 1389/10/01

کلید واژه: افسردگی, فرایند خانواده, استرس, اضطراب, محتوای خانواده,

چکیده مقاله :

هرکسی از خانواده ی‏ خویش قضاوتی در ذهن دارد که عواطف و هیجانات گوناگونی را در دنیای درونی او برمی‏انگیزد. براساس مدل فرایند و محتوای خانواده فرد به هنگام چنین ارزیابی‏هایی، زندگی خانوادگی خویش را در سه جنبه ی بافت اجتماعی خانواده، محتوای خانواده و فرایند خانواده مورد توجه قرار می‏دهد. این پژوهش در پی یافتن پاسخی برای این پرسش بود که آیا ادراک نوجوان از محتوا و فرایندهای خانواده‏اش، می‏تواند اضطراب، افسردگی و استرس او را پیش‏بینی کند یا نه. نمونه‏ای مشتمل بر 200 نوجوان 15 تا 17 ساله در این پژوهش مشارکت نموده و به پرسش‏های مطرح شده در سه فرایند خانواده، محتوای خانواده و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس پاسخ دادند. نتایج حاکی از آن بود که هر دو بعد خانوادگی مورد بحث، افسردگی این نوجوان‏ها را به گونه ای معنی‏دار پیش‏بینی می‏کردند، اما هیچ یک توان لازم را برای پیش‏بینی میزان استرس وی بدست نیاوردند. هم چنین، داده‏های مطالعه گواه آن است که تنها پیش‏بین معنی‏دار اضطراب نوجوان‏ها متغیر فرایندهای خانوادگی است. در نهایت، از میان خرده‏مقیاس‏های فرایند و محتوا، تنها سه عامل تصمیم‏گیری، هم زمان بودن با هم و تسهیلات تحصیلی جهت پیش‏بینی این سه هیجان منفی برجستگی معنی‏داری یافتند.  

چکیده انگلیسی:

Aim: The purpose of this research was to explore whether the adolescents' evaluation on her/his family content and family process are more likely to be associated with her or his anxiety, stress and depression. Method: The work was conducted on a sample of 200 adolescents ranging in age from 15 to 17 years who completed measures of Family Content, Family Process, and Depression, Anxiety and Stress Scale. Results: The results identified family dimensions as two significant predictors for adolescents' anxiety but, none of them had the enough ability to predict the rate of stress. Also this data showed that the family process was the only significant predictor for adolescents' anxiety. Conclusion: Finally, among the family process and content subscales, just decision making, time for being together, and educational facilities were salient in this research