تدوین مدل احساس تنهایی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای، بهزیستی معنوی، افسردگی و رضایت از زندگی دختران جانباز

محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی

مینا زرنقاش ¹ (دانشجوی دکترا، بخش روان‌شناسی، دانشگاه لرستان)
سیمین غلامرضایی ² (استادیار، بخش روان‌شناسی، دانشگاه لرستان)
مسعود صادقی ³ (استادیار، بخش روان‌شناسی، دانشگاه لرستان)

تاریخ دریافت : 1395/05/05 تاریخ پذیرش : 1395/09/03 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه: افسردگی, رضایت از زندگی, راهبردهای مقابله‌ای, احساس تنهایی, بهزیستی معنوی,

چکیده مقاله :

    هدف از انجام این پژوهش، تدوین مدل احساس تنهایی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای، بهزیستی معنوی و افسردگی رضایت از زندگی دختران جانبازان جنگ تحمیلی بود. از بین فرزندان جانباز شهر شیراز350 فرزند دختر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به مقیاس احساس تنهایی، رضایت از زندگی، بهزیستی معنوی، راهبردهای مقابله‌ای و افسردگی پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش معادله‌های ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بهزیستی معنوی بر احساس تنهایی اثر مستقیم منفی معنادار و از راه تاثیر بر رضایت از زندگی اثر غیر مستقیم منفی معنادار دارد. راهبردهای مقابله‌ای بر احساس تنهایی اثر منفی مستقیم معنادار و با واسطه رضایت از زندگی اثر علی غیر مستقیم و معناداری دارد و افسردگی هم به گونه مستقیم و هم به گونه غیر مستقیم با تاثیر بر رضایت از زندگی بر احساس تنهایی تاثیر معنا داری دارد. اثر مستقیم رضایت از زندگی بر احساس تنهایی منفی و معنادار است. هم‌چنین، نتیجه بدست آمده از این پژوهش بیانگر برازش مطلوب داده های مدل احساس تنهایی می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

    The propose of this research was to develop a model for loneliness based on the Coping Style, Spiritual wellbeing, Depression and life satisfaction of girls spouses. 350 girls were selected between children’s parents of Shiraz city by using accessible sampling method and were answered to loneliness scale, spiritual well-being scale, coping style s scale, depression scale and life satisfaction scale. Data analysis method was structural equation modeling. The outcomes of the research show that spiritual wellbeing and coping style has significant and direct effect on loneliness. Also it has significant and negative indirect effect on loneliness through its impacts on life satisfaction. Depression not only has significant direct effect on loneliness but also it can have significant indirect effects on loneliness by its impacts on life satisfaction. Direct effect of life satisfaction on loneliness was negative and significant. The model fit indices showed that the model fitted the data.

منابع و مأخذ:

- ابراهیمی، ا.ه. بوالهری، ج. و ذوالفقاری، ف. (1371). مطالعه جنبه های روانشناختی سازگاری پس   از ضایعه نخاعی. پایان نامه ک ارشناسی ارشد رو ان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی تهران.

- اقدسی، ع.ن. و عیدی، ر. (1390). بررسی رابطه سلامت روانی و راهبردهای مقابله‌ای در بین جانبازان قطع نخاع شهر تبریز. فصلنامه علوم تربیتی، سال چهارم، شماره 16.

- امیری، م. بردبار، س. و کاتب، ز. (1384). مقایسه وضعیت روانی همسران شاغل جانبازان قطع نخاع با همسران شاغل افراد عادی. مجله روانشناسی، سال 9، شماره 1.

- بولتون، ر. ( 1999). روان‌شناسی روابط انسانی، حمید رضا سهرابی، ( 1381) ، تهران، انتشارات رشد.

- خوشنویسان، ز. و افروز، غ.ع. ( 1390). رابطه ی خودکارآمدی با افسردگی، اضطراب و استرس. اندیشه  و رفتار،  دوره ی پنجم، شماره ی 20 ، تابستان90.

- جزایری، ع.ر. جعفری زاده، ذ.ا. و پورشهباز، ع. (1382). بررسی و مقایسه ارتباط بین مولفه های شخصیتی و راهبردهای مقابله  در معتادانبه تریاک 36-30 ساله. فصل نامه اعتیاد پژوهی، 2، (1). ص 17-3 .

- رجبی، غ.ر. و کارجو کسمایی، س. ( 1391). کفایت شاخص های روانسنجی نسخه فارسی پرسش‌نامه افسردگی بک- ویرایش دوم(BDI-II).  فصلنامه اندازه گیری تربیتی شماره 10، سال سوم، زمستان 91.

- رجبی، غ.ر. عطاری، ی.ع. حقیقی، ج. (1380). تحلیل عاملی سئوال های پرسش‌نامه بک  (21 (BDI- بر روی پسران دانشجوی دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران. دورهی سوم، سال هشتم، پاییز و زمستان، شماره های 3 و 4، صص66-49.

- رضایی آدریانی، م. آزادی، آ. احمدی، ف.ا. و واحدیان عظیمی، ا. (1386). مقایسه میزان افسردگی، اضطراب ، استرس و کیفیت زندگی دانشجویان پسر و دختر مقیم خوابگاه های دانشجویی. پژوهش پرستاری دوره 7 شماره های 4 و 5.

- سلیمی، ع. (1387). مدل علی پیرامون پیش آیندها و پیامدهای احساس تنهایی.پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.

- صیادی، ی. (1388). رابطه بین سلامت روانی و راهبردهای مقابله ای در دانشجویان دانشگاه تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد.

- ضیقمی محمدی، ش. و تجویدی، م. (1390). ارتباط سلامت معنوی و ناامیدی با مهارت اجتماعی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور، فصل نامه مراقبت های نوین، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دوره 8، شماره 3.

- لطیفیان، م. و شیخ الاسلا می، ر. (1383). بررسی رابطه رضایت از زندگی با سلامت عمومی و مولفه های آن در دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شیراز، دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، اسفندماه، تهران دانشگاه تربیت مدرس.

- قاسم زاده نساجی، س. پیوسته گر، م. حسینیان، س. موتابی، ف. و بنی هاشمی، س. (1389). اثر بخشی مداخله شناختی رفتاری بر پاسخ های مقابله‌ای و راهبردهای تنظیم شناختی هیجانات زنان. مجله علوم رفتاری، دوره 4. شماره 1. صص43- 35.

- هومن، ح.ع. احدی، ح. سپاه منصر، م. و شیخی، م. (1389). مدل‌یابی احساس تنهایی بر پایه ساختار بهزیستی معنوی، خودکارآمدی و رضایت از زندگی .نشریه: تحقیقات روانشناختی، پاییز، دوره، 2، شماره 7.

- مطیعی، گ. آقا یوسفی، ع.ر. چوبسار، ف. و شقاقی، ف. ( 1390). اثربخشی مقابله درمانگری بر احساس تنهایی زنان نابارور. فصلنامه روان شناسی کاربردی، سال 5، شماره 3، پاییز.

- Asher S.R. Paquette, J.A. (2003). Loneliness and peer relations in childhood. Current Directions in Psychological Science.;12(3):75-8.

- Beck, A. T., Steer, R.A., & Brown, G. K. (1996). Beck Depression Inventory –2nd Edition Manual. The Psychological Corporation, San Anton.

- Bulga, S. (2008). Famille et Adolescence: Prévention de conduites à risque. In M. Zabalia & D. Jacquet (Eds.), Adolescences d’aujourd’hui (pp. 17-35). Rennes:Presses Universitaires de France.

- Zabalia & D. Jacquet (Eds.), Adolescences d’aujourd’hui (pp. 17-35). Rennes:Presses Universitaires de France.

- Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.

 

- Ditommaso, E., Brannen, C. & Best, L. A. (2004). "Measurement and validity characteristics of the short version of the social and emotional loneliness scale for adults". Educational and  Psychological Measurement. No. 1, 99-119.

- Ditommaso, E., McNulty, C., Ross, L., & Burgess, M., (2003). Attachment Styles ,Social skills, and Loneliness in young adults. Personality and Individual Differences, 35,303-312.

- Ellison, C.W. (1983). Spiritual well- being: conceptualization and Measurement. J Psych Theol , 11: 330-390

- Folkman, S., & Lazarus, R.S. (1988). Appraisal, coping, health satuse and psychological symptoms.  Journal of Personality and Social Psychology, 50, 571-579.

- Gammon, J. & Morgan-Samuel, H. (2005). A study to ascertain the effect of structured student tutorial support on student stress, self-esteem and coping. Nurse Education in Practice; 5:161–171.

- Genia, V. (2001). Evaluation of spiritual well-being scale in sample of college student.   International journal for psychology of religion, 11, 25-30.

- Heads of University Counseling Services of Royal College of Psychiatry. (2003). The mental health of students in higher education. Council report CR12. [Online]. [accessed 2006 Oct 11]; Available from: URL:http://hucs.org.

- Heinrich, L. M., & Gullonea, E. (2006). “The clinical significance of loneliness: A literature review”. Clinical Psychology Review, 26, 695-718

- Horowitz, l. M., & French, R. D. (1979). Interpersonal problems of people who describe themselves as lonely.  Journal of Consulting and Clinical Psychology. 762 -764.

- Johnson, H. D., Lavoie. J. C. Spenceri, M. C., & Mahoney-Wernli, M A. (2001). Peer conflict a voidance: Associations with loneliness, social anxiety, and social a voidance. Psychological Reports, 88, 227-235.

- Kapci, E. G., Uslu, R., Turkcapar, H., & Karaoglan, A. (2008). Beck Depression….

- Kidd, S.A. (2004). ‘‘The wall sareclos ingin,and we were trapped”: A Qualitative analysis of street out suicide. Youth and Society, 36, 30–55.

- Leach, M. M., & Lark, R. (2004). Does spirituality add to personality in the study of trait forgiveness? Personality and Individual Differences, 37, 147-156.

- McWhirter, B T. (1990). Loneliness: A review of current literature, with implications for counseling and research”. Journal of Counseling and Development, 68, 417-422.

- Mellor, D., Hayashi, Y., Firth, L., Stokes, M., Chambers, S., & Cummins, R. (2008). Voluntreering and Well-Being: Do self-Esteem, Optimism, and Perceived Control Mediate the Relationship? Journal of Social Service Research, 34(4):61.

- Musgrare, C. F, & Mafarlane, E.A. (2004). Israeli oncology nurses, religiosity , spiritual well- being , and attitudes to word spiritual care. Ecology nursing forum,   V 31, No2.

- Nangle, D.W. Erdley, C.A. Newman, J.E. Mason, C.A., & Carpenter, E.M. (2003). Popularity, friendship quantity,and Friendship quality:Interactive influences on children’s loneliness And depression. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 32, 546–55.

- Neto, F., & Barros, J. (2000). Psychosocial concomitants of loneliness among students   of Cape Verde and Portugal. Journal of Psychology, 134, 503-514.

- Paloutzian. R. & Ellison, C. (1982). Loneliness, spiritual well – being, and quality of life. In L.A. peplan& D. Pearlman (Eds). Lone lines: A source book fog current theory, research and therapy. New York: Wiley Interscience.

- Russell, D. W. (2007). The UCLA Loneliness Scale (Version 3):  Reliability, validity, and factor structure. Journal of Personality Assessment, 66, 20–40

- Saklofske, D., H., & Yackulic, R. A. (1989). Personality predictors of loneliness. Personality and Individual Differences, Vol. 10. 467-472

- Stravynski, A., & Boyer, R. (2001). Loneliness in relation to suicide ideation and parasuicide: A population-wide study. Suicide and Life-Threatening Behavior, 31, 32−40.

- Weiss, R. S. (1973). Loneliness: The Experience of Emotional and Social isolation. Cambridge, Mass. The Mit Press.

- Woodbury, A.M. (1992).Social support network and adjustment in childhood: Longitudinal analysis. Dissertation Abstract International, 52, 45-46.

- Yaacob, S. N., Juhari, R., Abu Talib. M., & Uba, I. (2009). “Loneliness stress, self esteem and depression among malaysian adolescents”. Journal Kemanusiaan Bil, 14, 85-95.

- Zohour, A.R., & Tavakoli, A., (2002). Religious attitudes of the students of Kerman University of medical sciences. Armaghan Danesh. 2003; 7 (28): 45-52. [Persian]