آزمون نقش واسطه‌گری باورهای اسنادی برای ادراک کودکان از والدین و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی
محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی
محبوبه البرزی
1
(اسنتادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز)
کلید واژه: پیشرفت تحصیلی, ادراک کودک از والدین, باورهای اسنادی,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر تبیین واسطه‌گری باورهای اسنادی برای ادراک از والدین و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بود. در این راستا مدلی سلسله مراتبی ارائه شد که در آن ادراک کودک از والدین به عنوان متغیر برون‌زاد، باورهای اسنادی به عنوان متغیر واسطه‌ای و پیشرفت تحصیلی به عنوان متغیر درون‌زاد در نظر گرفته شدند. مفروضه اصلی مدل وجود نقش واسطه‌گری باورهای اسنادی در رابطه متغیر بروزن‌زاد و درون‌زاد مدل بود. نمونه‌ی پژوهش حاضر256دانش‌آموز پسر و دختر مقطع ابتدایی در پایه پنجم بودند که به شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای از آموزش و پرورش شهر شیراز انتخاب شدند. به منظور بررسی باورهای اسنادی از پرسشنامه‌ی ادراک کنترل دانش‌آموز و برای تعیین ادراک کودک از والدین از مقیاس ادراک از والدین و برای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی از معدل تحصیلی دانش‌آموزان استفاده شد. روایی و پایایی ابزارهای مورد نظر احراز گردید. یافته‌های حاصل از تجزیه وتحلیل رگرسیون چند‌گانه به شیوه‌ی هم‌زمان نشان داد که تأیید خوداستقلالی توسط مادر هم به صورت مستقیم و هم با واسطه‌گری باور ظرفیتی تلاش پیش‌بینی‌کننده مثبت و معنادار پیشرفت تحصیلی می‌باشد. رفتارمراقبه‌ای مادر پیش‌بینی کننده‌ی منفی باور راهبردی شانس بود و رفتارمراقبه‌ای پدر پیش‌بینی‌کننده‌ی مثبت باور راهبردی توانایی بود. همچنین نتایج نشان داد که باور راهبردی شانس به‌صورت منفی و معنادار و باور ظرفیتی تلاش به صورت مثبت و معنادار پیش‌بینی‌کننده‌ی پیشرفت تحصیلی بودند. یافته‌های این پژوهش نشانگر تأیید مدل مورد آزمون بود
This study investigated the role of childrens’ perception of parents (involvement and autonomy supportive) as antecedents of the attributional beliefs and also the mediational role of attributional beliefs between antecedent variables and academic achievement. 256(male and female) elementary students in Shiraz city participated in the study. Students filled out "Perceptions of Parents Scales" and "The Student Perceptions of Control Questionnaire". The results of path analysis revealed that autonomy supportive by mother was positive predictor for capacity belief (effort) and academic achievement. Mother’s involvement was negative predictor for strategy beliefs (luck) and father’s involvement was positive predictor for strategy beliefs (ability). Also, academic achievement was predicted, positively, by capacity belief (effort) and was predicted by strategy beliefs (luck) negatively. The results were an evidence for confirming any significant effects of antecedent variables on academic achievement variable would occur through the attributional beliefs.
