ارزیابی سناریوهای استفاده تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت فیروزآباد فارس

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمدحسین زیبایی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد.)
منصور زیبایی ² (استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز.)
کورش اردوخانی ³ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد.)

تاریخ دریافت : 1392/09/16 تاریخ پذیرش : 1392/09/16 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: استفاده تلفیقی, منابع آب سطحی, مدیریت بهینه ی آب, فیروزآباد,

چکیده مقاله :

افزایش تقاضای آب یکی از چالش‌های اصلی مدیران و برنامه‌ریزان منابع آب می‌باشد. پاسخ به مسائل کمبود آب تنها از طریق توسعه­ی پروژه منابع آب جدید امکان­پذیر نیست و از طریق مدیریت کارای آب در پروژه‌های موجود میسرتر است. در این رابطه، مدیریت استفاده تلفیقی یکی از گزینه‌های به­کارگیری بهینه­ی منابع آب در دسترس می‌باشد و می‌تواند بهره‌وری آب را بهبود ببخشد. در مطالعه­ی حاضر برای ارزیابی سناریوهای مختلف استفاده تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت فیروزآباد فارس یک مدل ریاضی ارائه شده که در آن محدودیت‌های هیدرولوژیکی و مدیریتی برای رسیدن به الگوهای کشت بهینه به­منظور استفاده­ی بهینه از منابع آب در راستای حداکثر کردن بازده برنامه‌ای لحاظ شده است. نتایج نشان داد که استفاده­ی توامان آب سطحی و زیرزمینی اطمینان نسبت به منابع آب را بهبود می‌بخشد که می‌تواند زیان ناشی از عدم حتمیت مربوط به آب را کاهش دهد و بنابراین همچون یک سیستم مدیریت ریسک علیه عدم حتمیت آب عمل کند. همچنین نتایج نشان داد که بازده برنامه­ای فراهم آمده از سیستم استفاده تلفیقی پیشنهادی در سطح دشت تقریبا دو برابر مقدار قبلی است یعنی از 189 میلیارد به 372 میلیارد ریال خواهد رسید و بهره‌وری آب به میزان 13درصد افزایش می‌یابد.   طبقه­بندی JEL:E31,Q11,Q13

چکیده انگلیسی:

Increasing water demand is one of the most challenging issues for water resource planners and managers. Solution to water shortage problems are not solved only through development of new water resource projects, more importantly they can be solved by efficient water management within the existing projects. In this context, conjunctive use management is one of the alternatives for the optimum utilization of available water resources and can improve water use productivity. In the present study, a mathematical model is presented to evaluate different scenarios of conjunctive use of surface and groundwater with various hydrological and management constraints to arrive at optimal cropping patterns for optimal use of water resourcesfor maximizing gross margin. The results indicated that by using surface and groundwater conjunctively, reliability of the irrigation water could be improved. It caused  to reduce the losses due to water uncertainty and therefore, acted  as a risk management system against the uncertainty in water. Also the results showed that the net benefit from the proposed conjunctive use system is almost double from 189 to 372 milliard Rials and water productivity increaseed by 13 percent.