تحلیلی بر شاخص های توسعه ی کشاورزی و سطح بندی شهرستان های استان خوزستان با بهره گیری از روش آنالیز اسکالوگرام

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مسعود تقوایی ¹ (استاد دانشگاه اصفهان)
محمدرضا بسحاق ² (دانشجوی دانشگاه اصفهان)

تاریخ دریافت : 1394/09/26 تاریخ پذیرش : 1394/09/26 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: توسعه, توسعه کشاورزی, روش آنالیز اسکالوگرام, سامانه اطلاعات جغرافیایی, استان خوزستان,

چکیده مقاله :

کشاورزی یکی از بخش های مهم اقتصادی است که در طول تاریخ نقش مهمی در رشد و توسعه ملل مختلف ایفا کرده است. در این راستا دستیابی به توسعه کشاورزی، نیازمند برنامه ریزی اصولی، دقیق و کارآمد است و این مهم جز با شناخت جامع و آگاهی دقیق از امکانات، فرصت ها، توان ها و محدودیت هایی که در راه رسیدن به وضع مطلوب با آن مواجه هستیم، محقق نخواهد شد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف شناسایی و سطح بندی کشاورزی شهرستان های استان خوزستان صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش آنالیز اسکالوگرام و بهره گیری از 35 شاخص توسعه، میزان توسعه ی کشاورزی در شهرستان های استان خوزستان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که اختلاف و شکاف زیادی بین شهرستان های استان از نظر توسعه ی کشاورزی وجود دارد، به طوری که اهواز و دزفول در بالاترین رتبه ها و هندیجان و امیدیه هر دو در پایین ترین رتبه از توسعه ی کشاورزی قرار دارند. در پایان با استفاده از نرم افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) سطح بندی شهرستان های استان جهت تحلیل فضایی وضعیت توسعه کشاورزی و ساماندهی آن، در سطح استان نمایش داده شده و جایگاه هر یک از شهرستان های استان در توسعه ی کشاورزی و برنامه های توسعه ای بخش کشاورزی مشخص گردیده است.  

چکیده انگلیسی:

The objective of this paper is to determine and rank townships in Khuzestan province in terms of agricultural development. For this purpose, Scalogram analysis method and 35 development indicators were utilized. The results showed that there was a large gap among province townships from viewpoint of agricultural development. In this regard, Ahvaz and Dezful were in the highest and Hendijan and Omidieh were in the lowest place. In addition, by using Geographic Information System (GIS) software, ranking of province townships for spatial analysis of agricultural development situation, has been shown  

منابع و مأخذ:

1. Ahangari, A. and Sahadatmehr, M. 2007. Comparative study of

developed level oftownships ‘s Lorestan province in separating

economic and social Parts, Journal of Knowledge and

Development, 21:159-194.

2. Ayala, R. and Becerral, A. 1996ز GIS system as a Decision Tool

for Agricultural Planning in Arid Zones of Spain, Universidad de

Almeria.

3. Bhatia Y . K. Rai S . C. 2004. Evaluation of Socio – Economic

Development in Small Areas. Indian Society of Agricultural

Statistics, Iasri Campus, Library Avenue, Pusa New Delhi.

4. Dixion, C. 1997 . Rural Development in Third World, London:

Routledge.

5. Fatras, M and Beheshtifar, M. 2009. Comparison of developed

degree of agricultural part of provinces of the country in two

sections 1993 and 2003. Journal of Agricultural economic and

development, 65:17-39.

6. Islami, S. 1993. Determination of developed degree of the

country rural areas, MS Thesis, Shahid Beheshti University.

7. Jomehpur, M. 2005. An introduction on rural development

planning, views & methods, Tehran, Qomes publication.

8. Management & planning organization. 2003. Briefingreport on

the country development prospects in the twenty-year horizon,

Tehran, Organization publication.

9. Mohmeni, M. 1998. Principles and methods of area planning,

Gouya publications.

10. Molaie, M. 2008. Surveying and comparisonof developed degree

of agricultural part of theIran’s provincesduring 1994 & 2004.

Journal of agricultural economic and development, 63:71-88.

11. Motieelangroudy, H. and Shamsaie, A. 2007. Rural development

based on continuity and agricultural sustainability, Journal of

geographic researches, 85:85-104.

12. Motieelangroudy, H. 2002. Iran economic geography

(Agricultural).Mashhad university Jihad publication.

13. Motieelangroudy, H. 2003. Rural planning with emphasis on

Iran, Mashhad University Jihad publication.

14. Noorbakhsh, F. 2004. Human Development and Regional

Disparities in India. Center for Development Studies Department

of Economics University Glasgow.

15. Rezvani, M. 2008. An introduction on rural development

planning in Iran, second edition, Tehran,Qomes Publication.

16. Sameti, M. and Faramarzpur, B. 2004. Surveying ofobstacles of

private investment in Iran agricultural part, 45:91-112.

17. Soares J. Marques M & Monteiro C. 2003ز A multivariate

methodology to uncover regional disparities : A contribution to

improve European Union and governmental decisions European

Journal of Operational Research, 145: 121-135.

18. Taghvaei, M. & Nilipur, S. 2006. Surveying of development

indicators in rural areas of the country provinces by using

Escalogram, Journal of Agricultural Economic and development,

Fourteenth years, 56:109-141.

19. Todaro, M. 1989. Economic development in third world,

translated by Gholamali Farjadi, Fourthedition, Tehran, plan and

budget Organization publications.

20. Zangiabadi, A. & Sultani, Z. 2008. Evaluation ofagricultural

development levels in townships of Isfahan province, Journal of

Geographic researches, 4:153-178.