تعیین میزان آسیب‌پذیری خانوارهای شهری ناشی از افزایش قیمت‌ مواد غذایی وارداتی در ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

قاسم لیانی ¹ ()
عبدالکریم اسماعیلی ² ()

تاریخ دریافت : 1394/09/09 تاریخ پذیرش : 1394/09/09 تاریخ انتشار : 1394/07/01

کلید واژه: رفاه, آسیب پذیری, مواد غذایی, تغییرات جبرانی, تغییرات متعدد قیمت,

چکیده مقاله :

مهم‌ترین راهبرد در سیاست‌های غذایی یک کشور افزایش عرضه مواد غذایی به شمار می‌رود که در این خصوص واردات مواد غذایی یکی از متداول­ترین راه‌ها در بین کشورهای مختلف می‌باشد. اندازه‌گیری تغییرات رفاهی و میزان آسیب پذیری خانوارها ناشی از افزایش قیمت جهانی مواد غذایی به منظور ارائه سیستم‌های حمایتی جبرانی موضوعی بسیار حائز اهمیت است. بنابراین در این مطالعه پس از برآورد سیستم تقاضا تقریبا ایده‌آل درجه دوم، کشش‌ قیمتی جبرانی برای مواد غذایی وارداتی به کشور محاسبه و با استفاده از شاخص تغییرات جبرانی در حالت تغییرات توام قیمت‌ها، اثرات رفاهی این افزایش قیمت ارزیابی گردید. در نهایت با توجه به سهم هر یک از مواد غذایی در سبد مصرفی خانوارهای شهری میزان آسیب پذیری آنها محاسبه شد. نتایج نشان داد که مجموع تغییرات جبرانی محاسبه شده در سال 2012 در نتیجه افزایش قیمت جهانی مواد غذایی معادل 101/213 میلیون دلار می‌باشد. همچنین بر اساس نتایج، میزان رفاه از دست رفته خانوارهای شهری به طور متوسط حدود 20/4 درصد از متوسط درآمد خانوارها را در این سال نشان می‌دهد که در واقع شاخصی از آسیب­پذیری این خانوارها عنوان شده است. با توجه به روند افزایشی قیمت مواد غذایی در طی سال‌های اخیر نتایج این مطالعه بدین منظور موثر می‌باشد که با در نظر گرفتن رفاه از دست رفته به عنوان مالیات غیر مستقیم تحمیل شده به مصرف کنندگان، می‌توان با پرداخت کمک هزینه به منظور جبران اثر افزایش قیمت و با هدف حمایت از خانوارهای آسیب پذیر نقش موثرتری برداشت.

چکیده انگلیسی:

Evaluation of Urban Households’Vulnerability to Rising Prices of Foods Imports in Iran