بررسی تاثیر کاهش آب آبیاری و افزایش قیمت آب بر الگوی کشت با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی مثبت : مطالعه ی موردی شهرستان اقلید در استان فارس
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیفریبا قرقانی 1 , فردین بوستانی 2 , غلامرضا سلطانی 3
1 - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
2 - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
3 - استاد بخش اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
کلید واژه: آب سطحی و زیر زمینی, برنامـه ریـزی ریاضـی مثبـت(PMP), تـابع تولیـد کشش جانشینی ثابت,
چکیده مقاله :
در دهه های اخیر به دلیل بروز بحران آب ، بیشتر کشورها به اتخاذ سیاست هـای نـو در مورد مدیریت تقاضای آب به جای مدیریت عرضه ی آب گرایش یافتـه انـد . آب مهمتـرین عامـل محدود کننده ی توسعه ی اقتصادی و نیز مهمترین نهاده ی کشاورزی در منـاطق خـشک و نیمـه خشک ایران است . هدف این پژوهش ، ارزیابی اثرات سیاسـت هـای گونـاگون کـاهش میـزان آب مصرفی و افزایش قیمت هر مترمکعب آب بر الگوی کشت می باشـد . داده هـای مـورد مطالعـه بـا مصاحبه ی حضوری در میان بهره برداران منتخب مناطق کشاورزی آسپاس و بکان شهرستان اقلید که دارای منابع آب زیرزمینی و سطحی می باشـد ، بدسـت آمـد . بـا انتخـاب مـزارع نمونـه از راه نمونه گیری تصادفی ، محاسبه ی مدل برای هر دو ناحیه انجام شد . در ایـن مطالعـه اثـر راههـای گوناگون کاهش مصرف آب بر الگوی استفاده از آن و بازده ناخالص برآورد شد . یافته های مطالعـه نشان داد که در مورد نخست ، با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت و تابع تولید با کشش جانشینی ثابـت ، بـا اتخـاذ سیاسـت کـاهش در موجـودی آب مـصرفی ، الگـوی کـشت بهینـه در سطح10% نسبت به حالت مبنا تغییری چندان نمی یابد . در مورد دوم ، دو برابر نمودن قیمـت هر متر مکعب آب مصرفی در میزان مصرف آن تاثیری ندارد و الگوی بهینه بار دیگر همـان مقـادیر سال مبنا را تولید می کند.
In addressing water crisis, most countries are focusing on the management of water demand instead of water supply. In dry and semi-dry areas of Iran such as Fars province, water is an important factor in economic development and major input in agricultural production. The purpose of this study is to assess impacts of different policies for decreasing of applied water for irrigation and increasing water price on cropping patterns .Data were gathered from a stratified random sample by personal interviews of Aspas and Bakan's farmers in Eghlid region which used both surface and ground water. PMP model and CES production function was applied for both areas. The findings showed that the scenarios of 10% decrease in applied water and doubling of irrigation water price did not significantly change optimal cropping pattern compared with the base year cropping.
