همسویی رفتار اقتصادی و زیست‎محیطی کشاورزان در مدیریت علف‎های هرز

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

امین نعمتی ¹ , محمد قربانی ²

1 - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
2 - استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

تاریخ دریافت : 1394/09/25 تاریخ پذیرش : 1394/09/25 تاریخ انتشار : 1391/10/01

کلید واژه: سموم شیمیایی, گندم, درآمد ناخالص, هزینه‎های متغیر,

چکیده مقاله :

تجاری شدن فعالیت‎های کشاورزی و به‌دنبال آن استفاده‌ی گسترده از سموم کشاورزی در تولید محصولات کشاورزی، باعث ایجاد مشکلات جدی در محیط زیست شده است. با وجود هشدار سیاست-گذاران بر ضرورت دستیابی به کشاورزی پایدار، اکثر کشاورزان به‌دنبال دستیابی به حداکثر تولید بوده و در این بین کمترین توجه را به بعد زیست محیطی تولید دارند. با توجه به این مسأله، در این مقاله تلاش شد تا همسویی رفتار اقتصادی و زیست‎محیطی‎کشاورزان در مدیریت علف‎های هرز با استفاده از داده‎های 180 کشاورز گندم‎کار استان خراسان رضوی که در سال 1388 به روش نمونه‎گیری تصادفی ساده انتخاب شده و با بهره‎گیری از ضرایب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در صورت استفاده‌ی کشاورزان از فناوری‎های پاک و سناریوهای 3، 4 و 5 زیست‎محیطی در مدیریت علف‎های هرز، درآمد ناخالص کشاورزان افزایش و میزان مصرف سموم شیمیایی در واحد سطح کاهش می‎یابد که این ارتباط بیانگر همسویی اهداف اقتصادی(درآمد ناخالص کشاورزان) و اهداف زیست‎محیطی(کاهش مصرف سموم شیمیایی) کشاورزان مورد مطالعه در مدیریت علف‎های هرز مزارع گندم می‎باشد. علاوه بر این علامت ضریب همبستگی در سایر شرایط مثبت و بیانگر عدم همسویی اهداف اقتصادی و زیست‎محیطیکشاورزان می‎باشد. از آنجا که در این مطالعه، به-کارگیری روش‎های زیست‎محیطی مدیریت علف‎های هرز در مزارع گندم از سوی کشاورزان مورد مطالعه به‌دلیل بالا بودن هزینه‎های آن نه تنها منجر به کاهش سطح درآمد ناخالص بلکه افزایش میزان آن را به دنبال داشته است، لذا پیشنهاد می‎گردد تا برنامه‎ریزان و سیاست‎گذاران اجرایی این حوزه با هماهنگی نظام ترویج کشاورزی در استان اقدام به ترویج و گسترش استفاده از روش‎های زیست‎محیطی در مدیریت علف‎های هرز گندم در بین کشاورزان گندم‎کار استان نمایند.  

چکیده انگلیسی:

Commercialization of agricultural activities and being followed by widespread use of agricultural herbicides in agricultural production causes serious environmental problemst. Despite policy makers alert to need to achieve sustainable agriculture, most farmers looking to achieve maximum production and among in this regard, they have the least considering to environmental aspect of production. Due to this problem, this paper tried to study the consistency of farmers' economic and environmental behavior to manage weeds using a cross sectional data of 180 wheat growers in Khorasan Razavi selected in 2009 as selected by random sampling method and using regression and spearman correlation coefficients. The results showed, that farmers in the use of pure technology and 3, 4 and 5 scenarios in the environmental management of weeds, increase farmers' income and the amount of chemical pesticide per unit area decreases, that this relationship indicating consistency of farmers' economic goals (gross incomes) and environmental goals (reduction of chemical pesticide use) to weeds management of wheat farms. In other conditions correlation coefficient is also positive and show inconsistency of farmers' economic and environmental goals. Therefore recommended to planners and policy makers with coordination the Executive to promote agriculture in the province to promote and expand the use of methods of environmental management of weeds in wheat.  

منابع و مأخذ:

1. Aghili Nezhad, M., Farshad, A., Naghavi, M., and Haghani, H.R.

2006. Relationship between pesticide consumption and its effects

on the health of farmers in different provinces of the country.

Journal of Health Work Iran. 3:(2-1). 81-85.

2. Cochran W.G. 1963. Sampling Techniques. John Wiley & Sons,

Inc. New York.

3. Darijani A., Havi D., Yazdani S., and Sharzeie Gh. A. 2005.

Derivation shadow price of the harmful products. Proceedings of

the 5International Conference on Asian Agricultural Economics,

Zahedan, Iran.

4. Dehghanian, S., and Farajzadeh, Z. 2000. Environmental

economics for non-economists: techniques and policies for

sustainable development. Press of Ferdowsi University of

Mashhad.

5. Ghorbani, M. 1997. Insurance effects on productivity of wheat

production in Mazandaran: data modeling. Journal of Agricultural

and Development Economics, No. 20: 91-73.

6. Ghorbani, M., and Zare Mirak Abad, H. 2009. Evaluate engineers

the performance of supervised alignment with sustainable

agriculture and increased crop production in razavi khorasan

Province. 3Conference of Iranian Agricultural Extension and

Education, Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad.

7. Hosseini, S., and Ghorbani, M. 2005. Economics of soil erosion.

Press of Ferdowsi University of Mashhad.

8. Kupusovic, T., Midzic, S., Silajdzic, I., Bjelavac, J. 2007 .Cleaner

production measures in small-scale slaughterhouse industry: case

study in Bosnia and Herzegovina. Journal of cleaner production,

15:4, 278-383.

9. Mousavi, S., Boostani, F., and Najafi, B. 2009. Compatible with

environmental objectives and utilization of agricultural. Journal

of Economic Research. Number 1. 145-121.

10. Razavi Khorasan Province Agriculture Jahad. 2009. Public report

control cereals against weeds in 2008 and 2009, the weekly

reported.

11. Statistical Yearbook of Razavi Khorasan Province. 2008.

Governor-general of Khorasan Razavi Khorasan Province, 

Publications Office of Planning, Statistics and Information

Department.