تأثیر اضافه برداشت آب زیرزمینی بر رفاه کشاورزان (مطالعه موردی: گندم کاران شهرستان فسا)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

سمیرا تقی زاده ¹ (کارشناس ارشد اقتصادکشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان.)
غلامرضا سلطانی ² (استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.)

تاریخ دریافت : 1392/09/16 تاریخ پذیرش : 1392/09/16 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: شوری, تابع تولید, تابع هزینه, رفاه, آب های زیرزمینی,

چکیده مقاله :

برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در چند دهه­ی اخیر مشکلاتی را برای کشاورزان به­وجود آورده و در نتیجه به کاهش رفاه آنان منجر شده است. در مطالعه­ی حاضر، برای بررسی این مساله ابتدا عوامل مؤثر بر شوری آب­های زیرزمینی تعیین و سپس به تخمین تابع تولید گندم با تعریف متغیرهای مختلفی از جمله شوری مبادرت گردید و با محاسبه­ی تولید نهایی هریک از نهاده­ها نشان داده شد که تولید نهایی کلیه­ی نهاده­ها به جز شوری مثبت است. در ادامه با محاسبه­ی تابع هزینه، تابع رفاه ناشی از کاهش سطح آب تخمین زده شد. نتایج نشان داد که رفاه کشاورزان به­طور چشمگیری با افت سطح آب­های زیرزمینی کاهش پیدا می­کند. در پایان پیشنهاداتی جهت بهبود وضع موجود شامل محدودیت کشت محصولات آب بر و محدودکردن برداشت آب زیرزمینی ارائه گردیده است.

چکیده انگلیسی:

Over-pumping of groundwater resources has caused some problems in recent decades leading to reduction of farmers^, welfare. To determine its magnitude, factors affecting groundwater salinity were estimated first. Then production function of wheat was estimated and by calculating marginal productivity of each factor, it was found that marginal productivity of all factors except salinity was positive. Finally, the welfare function due to reduction of water level was estimated. The results indicated that farmers^, welfare decreased significantly due to reduction of water level. In order to improve the situation some measures such as restricting production of water-intensive crops and exploitation of groundwater are suggested.