بررسی تأثیر تکانه‌ بهره‌وری اقتصاد جهانی بر تولید بخش کشاورزی ایران با رهیافت مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه‌ای

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

عبدالمجید جلایی ¹ (استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان.)
مهدی نجاتی ² (استادیاردانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان.)
مینا جوادی‌نیا ³ (کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان)

تاریخ دریافت : 1395/03/26 تاریخ پذیرش : 1395/05/25 تاریخ انتشار : 1395/08/01

کلید واژه: تکانه بهره‌وری, مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه‌ای, تولید بخش کشاورزی ایران,

چکیده مقاله :

    فرآیند اقتصادی نشان میدهد که اقتصاد ایران در مسیر آزادسازی اقتصادی تحت تأثیر تکانه  های بینالمللی قرار می گیرد که در این میان، کشورهایی که بیشترین سهم در تجارت  خارجی دارند، بیشتر اقتصاد ایران را تحت تأثیر قرار میدهند. یکی از مهمترین این کشورها، کشورهای گروه شانگهای هستند. در همین راستا مقاله به بررسی تأثیر تکانه های بهره وری بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای بر بخش واقعی اقتصاد و به گونه مشخص، بر تولید بخش کشاورزی ایران میپردازد.  دادهها با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی تعدیل شده سال ٣٨٣١ و پایگاه داده GTAP8، استخراج شده و روش مطالعه نیز مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه ای است. نتایج حاکی از این است که تکانه بهرهوری بر اساس دو سناریوی ٣ و ٧ درصدی در بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای، تولید بخش کشاورزی ایران )با تغییر بهرهوری در بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای، اثرهای سرریز این بخش بر تولید بخش کشاورزی ایران مورد مطالعه قرار گرفته است( را به ترتیب به مقدار ٨٤٠/٠ و ٢١/٠ درصد افزایش داده است، که این موضوع بیانگر، وجود تعامل اقتصادی بین ایران و کشورهای گروه شانگهای حتی در حوزههای غیرصنعتی است.

چکیده انگلیسی:

    Generally, countries with higher productivity have greater share of world trade. The Growth of agriculture as a basis for achieving development goals is imperative in developing countries and considering the importance of agriculture in Iran and also has connections with other sectors of the economy can have a significant impact on the economy. In this regard, this paper examines the impact of global productivity shocks in selected regions (Shanghai Group countries) on the agricultures sector applying computable general equilibrium model. Data obtained from 2007 Social Accounting Matrix and GTAP8 data base. The results showed that increase of 3 and 7 percent in productivity of Shanghai Group industry sectors increased the Iranian agricultural sector production by 0.048 and 0.12 percent respectively. Thus, the positive changes of productivity due to spillover effect of technology in Shanghai Group countries could influence all sectors including agriculture.

منابع و مأخذ:

- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1392). اطلاعات سری های زمانی اقتصادی.

- برفیشر، م. (1955). مقدمه­ای بر مدل­های تعادل عمومی قابل محاسبه. ترجمه: فاطمه بزازان و مریم سلیمانی موحد (1392). تهران: انتشارات نشر نی.

- ذوالنور، س.ح. (1382)، الگوی تعادل عمومی کاربردی برای تحلیل اثر وضع مالیات‌ها در ایران، تهران، انتشارات وزرارت امور اقتصادی و دارایی، معاونت امور اقتصادی.

- سلامی، ح.ا. (1376). تجزیه و تحلیل اثر توسعه فناوری در بخش صنعت بر رشد و توسعه بخش کشاورزی ایران در یک الگوی تعادل عمومی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 17: 7-24.

- سیدزاده، س. (1385)، اثر جهانی­شدن اقتصاد بر توسعه بخش کشاورزی: مورد محصولات دامی، مجله توسعه و بهره­وری، 2: 10-20.

- شاکری، ع. و موسوی، م. (1382)، بررسی عامل‌های مؤثر بر سرمایه­گذاری خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی، فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 89-116.

- نجاتی، م. مرزبان، ح. (1391). ارزیابی اثر ناشی از سر ریز سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بخش صنعت بر اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 4: 151-181.

- Brockmeier, M., (2001). A Graphical Exposition of the GTAP Model, GTAPTechnical Paper No.8.

- Carneiro F, G & Arbache J.S. (2003). The Impacts of Trade on the Brazilian Labor Market: A. CGE Model Approach, World Development, 31:1581-1595.

- Deng, Z., A. Blake & R. Falvey (2009). Quantifying Foreign Direct Investment Productivity Spillovers: A Computable General Equilibrium Framework for China’, GEP Research Paper 2009/18, University of Nottingham, 12: 307-326.

- Faulkner, D. & K. Makrelov (2009). Productivity-Raising Interventions for the South African Economy: A CGE analysis, the EcoMod, University of Ottawa. 275-296.

- Gradzewicz, M & Hagemejer, J and Zbigniew, Z (2008). Globalization and the Polish economy: stylized facts and simulations using a Computable General Equilibrium Model. Bank i Kredyt , 39:3-13.

- Harrison, J. & Pearson, K.R. (1994). Computable solutions for large general equilibrium models using GEMPACK. working paper ip-64.

- Hertel, T.W. (1997). Global Trade Analysis: Modeling and Applications, Cambridge, MA, Cambridge University Press.

- Javorcik, B.C. (2004). Does foreign direct investment increase the productivity of domestic firms? In search of spillovers through backward linkage. American economic review, 4: 605-627.

- Kinoshita, Y. (2000). R&D and technology spillovers via FDI. Innovation and absorptive capacity working papers series Wiham Davidson Institute at the University of Mishigan Stephen M.Ross school, 349.

- Kinyondo, G & Mabugu, M. (2008). The general equilibrium effects of a productivity increase on the economy and gender in South Africa”. South African Journal of Economic and Management. University of Pretoria, Department of Economics, Working Papers 01/2008.

- Lejour, A., Rojas-Romangosa, H. & Verweij, G. (2008). Opening Services Markets Within Europe: Modeling Foreign Establishments in a CGE Framework, Economic Modeling, 25:1022-1039.

- McDougall, R.A. (1995). Computable General Equilibrium Modeling: Introduction and Overview, Asia Pacific Economic Modeling, 1: 88-91.

- Sherman, R., Dirk, W., Hashim, A & Pual, D. (2010). Implications of food production and price shocks for household welfare in Ethiopia: A general equilibrium analysis international. MPRA paper, No.39533.

- Shimizu, M. & et al. (1997). Value Added Productivity Measurement and its Practical Applications, Japan Productivity Center for Sosio-Economic Development.

- Tanaka, T., & Hosoe, N. (2011). Does agricultural trade liberalization increase risks of supply-side uncertainty? Effects of productivity shocks and export restrictions on welfare and food supply in Japan. Food policy 3: 368-377.

- Zhang, X. G., & Verikios, G. (2006). Armington parameter estimation for a computable general equilibrium model: A database consistent approach. Series economics Discussion, Working Paper, 06-10