بررسی تأثیرات سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد سرمایه گذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

حسین کرمی ¹ (دانش‌آموخته دکترای مدیریت سیستم، دانشگاه شیراز، بخش مدیریت.)
علی محمدی ² (استاد، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، بخش مدیریت.)
حبیب الله رعنایی کردشولی ³ (دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز. بخش مدیریت.)
عباس عباسی ⁴ (دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز. بخش مدیریت.)

تاریخ دریافت : 1395/10/16 تاریخ پذیرش : 1398/04/11 تاریخ انتشار : 1398/04/01

کلید واژه: سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی, سرمایه‌گذاری, صنایع تبدیلی, پویایی شناسی سیستم‌ها, حلقه‌های بازخوردی,

چکیده مقاله :

با توجه به اهمیت صنایع تبدیلی کشاورزی، شناسایی منابع رشد سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی از نظر سیاست‌گذاری و برنامه-ریزی حایز اهمیت است و وجود سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی یکی از مقوله‌هایی است، که لازم است، تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله از رویکردی کل نگرانه (تفکر سیستمی) برای بررسی تأثیرات وجود سرمایه-گذاری مستقیم خارجی بر رشد سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی استفاده شده است. ابزاری که برای اجرایی کردن تفکر سیستمی در این مقاله بکار گرفته شده است، رویکرد پویایی شناسی سیستمی می‌باشد، تا بتوان از توانمندی‌های آن در مدل‌سازی سیستم‌های پیچیده استفاده کرد. جامعه مورد مطالعه صنایع تبدیلی کشاورزی فعال در استان فارس بوده است و بازه زمانی مورد بررسی سال‌های 1410-1360 را شامل می‌شدند. نرم‌افزاری که برای مدل‌سازی و شبیه سازی استفاده گردیده است، نرم افزار ونسیم می‌باشد. نتایج حاصل از شبیه‌سازی مدل طراحی شده، نشان‌گر رابطه مستقیم و متعامل دو متغیر حجم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی می‌باشد. البته در این رابطه تأخیر هم به چشم می‌خورد.

چکیده انگلیسی:

Due to the importance of agricultural processing industries as one the engine of agricultural development in particular, economic and industrial development in general, it is important to identify sources of agricultural processing industries growth from policy planning view. Foreign Direct Investment (FDI) is one of the things that, must study its impact on agricultural processing industries properly. To address this problem, the holistic approach (system thinking) used to study the impact of existence of infrastructure on investment growth, in this article. System Dynamics (SD) method used in this article as a tool for the implementation of system thinking approach to use its capabilities in complex systems modeling and for achieving suitable results from simulation model. The population under study is Fars province's agricultural processing industries. Period of study is 1360-1410. Vensim software used for modeling and simulating in this article. The results from the simulation of designed model showed, there is direct and interactive relationship between FDI and amount of investment in the agricultural processing industries. Although the delay affects this relationship.

منابع و مأخذ:

- امینی، ع. ریسمانچی، ه. و فرهادی­کیا، ع. (1389). «تحلیل نقش سرمایه­گذاری مستقیم خارجی (FDI) در ارتقای بهره­وری کل عوامل (TFP)؛ یک تحلیل داده­های تابلویی بین کشوری». پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال چهاردهم، شماره 43: 80-55.

- تقوی، م. و محمدی، حسین (1388). «تأثیر زیرساخت­های سرمایه­گذاری بر رشد اقتصادی ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، دوره  9، شماره 1 (پیاپی 32): 42-15.

- جمشیدی فرد، س. (1392). «سرمایه­گذاری، مهمترین محرک رونق اقتصادی»، ماهنامه بازار و سرمایه، شماره 45 و 46: 78.

- حسن زاده، ع. (1384). «تأثیر اثر سرریز سرمایه­گذاری مستقیم خارجی (شکاف بهره وری) بر اشتغال در صنایع کارخانه­ای ایران»، اقتصاد مقداری، دوره دوم، شماره 4: 72-53.

- حسین ‌زاده بحرینی، م.ح. (1383). « عوامل موثر بر امنیت سرمایه‌­گذاری در ایران»، جستارهای اقتصادی، دوره 1، شماره 2: 156-109.

- رجبی، ا. (1393). « مدلسازی سیستمی عوامل اثرگذار بر فرآیند کسب و کار و عملکرد در بنگاه­های صنعتی با رویکرد پویای شناسی سیستم (مطالعه موردی: کارخانه تولیدی فراسان)»، رساله دکتری: دانشگاه شیراز، بخش مدیریت، شیراز، ایران.

- زاهدی، ش. (1358). «مقدمه­ای بر نظریه عمومی سیستم­ها»، مدیریت امروز، شماره 37: 28-1.

- سوشیل (1993). «پویایی­های سیستم: رویکردی کاربردی برای مسائل مدیریتی»، ترجمه: ابراهیم تیموری، انتشارات دانشگاه علم و صنعت: تهران.

- شاکری، ع. (1391). «اقتصاد کلان: نظریه­ها و سیاست­ها»، جلد دوم، چاپ سوم، تهران: انتشارات رافع.

- صدیقی، ک. (1384). «پارادایم نوین توسعه، الگوهای رقابت پذیری و توسعه صنعتی در جهان»، کار و جامعه، شماره 60: 10-3.

- فرزین، م.ر. اشرفی، ی. و فهیمی­فر، فاطمه (1391). «بررسی اثر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی: تلفیق روش­های سیستم دینامیک و اقتصادسنجی»، پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، دوره 20، شماره 61: 61-29.

- مرزبان، ح. و نجاتی، م. (1391). «اثر سرریز سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و نقش قابلیت جذب بنگاه های داخلی در بخش صنعت: مورد ایران (1386-1376)»، مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 47، شماره 4: 219-201.

- میرزایی، ص. (1392). «راهبرد مناسب توسعه صنعتی کشور»، ماهنامه کارآفرینان امیرکبیر، شماره 96: 12-9.

- نعیمی پژوه، ح. توکل مقدم، ا. و حسنی، ع. (1390). «شناسایی عوامل اقتصادی مؤثر برجذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و نقش نظارت و بازرسی در تحقق آن»، فصلنامه دانش ارزیابی، سال سوم، شماره 10: 188-163.

- یوسفی، م. ق. و محمدی، ا. (1392). «تخمین کمی منابع رشد صنعتی در صنایع کارخانه ای ایران»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال سیزدهم، شماره 50، ص 15-1.

 

Refrences

- Alfaro, L., Ozcan, S. K. & Volosovych, V., (2008). “Why Doesn’t Capital Flow from Rich to Poor Countries? An Empirical Investigation”, Review of Economics and Statistics: 90 (2): 347–368.

- Ambos, B., (2005). “Foreign direct investment in industrial research and development: A study of German MNCs”, Research Policy: 34 (4): 395-410.

- Barrios, S., Görg, H. & Strobl, E., (2005). “Foreign direct investment, competition and industrial development in the host country”, European Economic Review: 49 (7): 1761-1784.

- Borensztein, E., De Gregorio, J. & Lee, J. W., (1998). “How Does Foreign Direct Investment Affect Economic Growth?”, Journal of International Economics: 45 (1): 115–135.

- Derwisch, S., Kopainsky, B. & Apollonio, V.H., (2009). “Foreign Direct Investment and Spillovers in Seed Sector Development - Towards an Assessment of the Impact of Intellectual Property Rights”, The 27^th International Conference of the System Dynamics Society: Albuquerque, New Mexico, USA, 1-19.

- Forrester, J.W., (1993). “System Dynamics and the Lessons of 35 Years”, A Systems-Based Approach to Policymaking:199-240.

- Kleynhans, E.P.J. & Zwedala, S., (2012). “The Contribution of FDI, Technology and R&D to Spillovers in Industrial Development: A South African Firm-Level Investigation”, Managing Global Transitions: 10 (4): 341-359.

- Koskinen, M.M. & Hilmola, O.P., (2004). “Investment Cycles in Newbuilding Market of Ice- Strengthened Oil Tankers”, The 22^nd International Conference of the System Dynamics Society: Oxford, England, 1-19.

- Merriam, S.B., (2007). “Qualitative Research and Case Study Applications in Education: Revised and Expanded from Case Study Research in Education”, Wiley: Jossey-Bass (2^nd Edition): San Francisco, CA, USA.

- Mohammadi, H., Kazemi, R., Maghsoudloo, H., Mehregan, E. & Mashayekhi, A.N., (2010). “System Dynamic Approach for Analyzing Cyclic Mechanism in Land Market and Their Effect on House Market Fluctuations”, The 28^th International Conference of the System Dynamics Society: Seoul, Korea, 1-7.

- Moularet, F. & Sekia, F., (2003). “Territorial Innovation Models: A Critical Survey”, Regional Studies: 37 (3): 289-302.

- Ouyang, P. & Fu, S., (2012). “Economic growth, local industrial development and inter-regional spillovers from foreign direct investment: Evidence from China”, China Economic Review: 23 (2): 445-460.

- Santos, S., Belton, V. & Howick, S., (2002). “Adding Value to Performance Measurement by Using System Dynamics and Multi criteria Analysis”, International Journal of Operations &Production Management: 22 (11): 1246-1272.

- Senge, P.M., (1990). “The Fifth Discipline”, Currency Doubleday: New York, USA.

- Sghaier, I.M. & Abida, Z., (2013). “Foreign Direct Investment, Financial Development and Economic Growth: Empirical Evidence from North African Countries”, Journal of International and Global Economic Studies: 6 (1): 1-13.

- Sterman, J.D., (2000). “Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World”, Irwin Mc-Graw Hill: USA.

- Teekasap, P., (2010). “Dynamics of Technology Spillover through Foreign Direct Investment in Thailand under R&D Consortia Policy”, The 28^th International Conference of the System Dynamics Society: Seoul, Korea, 1-22.

- Yalta, A.Y., (2013). “Revisiting the FDI-led growth Hypothesis: The case of China”, Economic Modelling: 31: 335-343.