بررسی رابطه تسهیلات بانکی و طرح های خود اشتغالی با استفاده از الگوسازی چندسطحی ( مطالعه موردی استان مازندران )

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمد قربانی ¹ , لیلا حسنی ²

1 - استاد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
2 - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1395/03/04 تاریخ پذیرش : 1396/11/23 تاریخ انتشار : 1396/11/01

کلید واژه: اعتبارات, طرح های خود اشتغالی, الگوی لاجیت چندسطحی,

چکیده مقاله :

طرح‏های خوداشتغالی یکی از رویکردهای دولت برای اشتغال‌زایی در بخش کشاورزی بوده است. این طرح در استان‏های گوناگون با پرداخت اعتبارات ارزان قیمت شکل گرفت زیرا یکی از مشکلات جدی بخش کشاورزی کمبود اعتبارات می‏باشد. لذا تأمین مالی این بخش می‏تواند به اشتغال‌زایی کمک کند. الگوسازی چندسطحی یکی از ابزارهای بسیار مهم در تحلیل داده‏ها می‏باشد که مسئله واریانس ناهمسانی را در سطوح گوناگون مورد بررسی قرار می‏دهد. با توجه به اهمیت لحاظ این الگو در مطالعات، در این مقاله، رابطه تسهیلات بانکی و طرح‌های خوداشتغالی، با استفاده از داده‏های بانک کشاورزی استان مازندران طی سال‌های 1388 – 1384 و الگوی لاجیت چند سطحی و نرم افزار HLM7مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که ساختار سلسله‏مراتبی در داده‏ها وجود دارد. هم‌چنین، برآورد مدل لاجیت چندسطحی نشان داد که بین ظرفیت طرح‏ها و  تسهیلات اعتباری رابطه‌ای معنی‌دار وجود ندارد. لذا لازم است مطالعات امکان‏سنجی و مکان سنجی طرح‌ها جهت دست‌یابی به اهداف، مورد توجه بانک ها قرار گیرد. 

چکیده انگلیسی:

Self-employment project was one of government approach to employment in agricultural sector. This project formed in different provinces using cheap credit because one of serious problems of agricultural sector is the lack of credit. Multilevel modeling is an important tools for data analysis that investigate the heteroscedasticity problem in different levels. In this paper regard to importance of considering this model in studies, the relationship between credit and self-employment projects studied using data on agricultural bank of Mazandaran province during the 2005- 2010, and multilevel logit model and software HLM7 . The results showed that there is a hierarchical structure in data. Also, Logit multilevel model estimation showed that there isn’t a significant relationship between the capacity of projects and credit facilities. Therefore, it is necessary to consider the feasibility studies and location measurement of the projects to achieve the objectives banks.

منابع و مأخذ:

 

- اداراکی، م.ر.(1386). بانک توسعه بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط ایران. فصلنامه رشد فناوری، شماره 12 ، صفحات 33-26..

- آقاخانی، ا.(1387). فارغ التحصیلی، بیکاری یا اشتغال: همسان سازی مقدار فارغ التحصیلان با نیازهای اشتغال در جامعه. انتشارات نیکوروش، یزد.

- بختیاری، ص. و پاسبان، ف. (1383). نقش اعتبارات بانکی در توسعه فرصت های شغلی: مطالعه موردی بانک کشاورزی ایران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 46، صفحات 105-73.

- پژویان، ج. و فرزین معتمد، ا. (1385). بررسی مقدار اثر بخشی اعتبارات اعطایی بانک کشاورزی بر سرمایه گذاری و اشتغال در بخش کشاورزی. مجله پیک نور، شماره 14، صفحات 33-15.

- جمشیدلو، ر.، معافی مدنی، م. و رسولی، ع. (1390). شناخت مشکلات و موانع سرمایه گذاری در بنگاههای زودبازده استان زنجان و ارائه راهکارهای اجرایی ( مطالعه موردی شهرستان ابهر). مجموعه مقالات همایش ملی بنگاه های زودبازده (تولید و اشتغال)، یاسوج.

- دهقان دهنوی، م.ع. (1385). جایگاه بنگاه های کوچک و متوسط در توسعه، اشتغال و صادرات. ماهنامه اقتصاد و توسعه، شماره 16-12،

- دیواندردی, ع.، زالی، م. ر.، و کولوبندی، م. م. (1388). ارزیابی اثر بخشی طرح بنگاه های زودبازده. ماهنامه کار و جامعه، شماره 109، صفحات 15-4.

- رضوانی، ن. (1390). اهمیت تسهیلات بانکی زودبازده در جهت افزایش اشتغال. مجموعه مقالات همایش ملی بنگاههای زودبازده (تولید و اشتغال)، یاسوج.

- زرانژاد، م. و ابراهیمی، ص.(1390). بررسی انحراف بنگاه های زودبازده اقتصادی در ایران. مجموعه مقالات همایش ملی بنگاه های زودبازده (تولید و اشتغال)، یاسوج.

- شعبان زاده، م.(1390). اثربخشی اعتبارات بنگاه های زود بازده در بخش کشاورزی استان مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

- صادقی، ا. و سپهردوست، ح.(1380). آثار سیاستهای دولت در زمینه های اعتباری- تسهیلاتی و ارزی بر بهره وری نیروی کار در صنایع روستایی استان سیستان و بلوچستان. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 33، صفحات 161-149.

- صلواتی سرچشمه، ب.، مداح، م. و یزدانی راد، ا.(1386). چارچوب سیاست گذاری و برنامه ریزی برای حمایت از ایجاد و توسعه بنگاه های کوچک و متوسط. فصلنامه رشد فناوری،شماره 12، صفحات 50-39.

- کاظمی پور، ش. (1385). تحولات اخیر و آینده وضعیت اشتغال و بیکاری با تاکید بر وضعیت اشتغال زنان. مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، شماره 1، صفحات42-20.

- کسائی، م.(1386). بررسی اقتصادی طرح های سرمایه گذاری. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‏ها.

- گجراتی، د.(1389). مبانی اقتصاد سنجی. مترجم: حمید ابریشمی، جلد دوم. انتشارات دانشگاه تهران.

- مرکز آمار ایران.(1389). آمار نرخ بیکاری کشور طی سال های مختلف، www.sci.org.ir.

- مریدی، س.، و نوروزی، ع. 1373. فرهنگ اقتصادی. موسسه انتشارات نگاه.

- نادری، ا. (1382). الگوهای چندسطحی و ارزیابی ناهمسانی و کارایی بودجه بین دانشگاه‌های منتخب. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 4، صفحات 42-1.

 

Refrences

- Aivazian , V. A. & Santor, E.(2008). Financial constraints and investment: assessing the impact of a World Bank credit program on small and medium enterprises in Sri Lanka. Canadian Journal of Economics / Revue canadienne d’Economique,. 41(2) :475-500.

- Anselin, L. (1988). Spatial econometrics: Methods and models. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 284p.

- Banterle, A., Carraresi, L. & Stranieri, S. (2010). Small business marketing capability in the food sector: The cases of belgium, hungary and Italy. International Journal of Food System Dynamics, 2:  94‐102.

- Browne, W.J., Subramanian, S.V., Jones, K. & Goldstein, H. (2005). Variance partitioning in multilevel logistic models that exhibit  ver-dispersion. Journal of Royal Statistical Society , 168: 599–613.

- Davis, P. & Scott, A. (1995). The Effect of interviewer variance on domain comparisons. Survey Methodology, 21(2): 99-106.

- Goldstein, H. (1995). Multilevel statistical models Kendalls Library of Statistics, vol. 3. Edward Arnold, London.

- Hox, J.J. (2010). Techniques and applications. 2nd Edition, Taylor & Francis.

- L. Peugh, J. (2010). A practical guide to multilevel modeling. Journal of School Psychology. 48: 85–112.

- Naderi, A. & Mace, J. (2003). Education and earnings: A multilevel analysis A case study of the manufacturing sector in Iran. Economics of Education Review. 22: 143–156.

- Naderi, A. (1999). Education and earnings: A multilevel analysis(A case study of the manufacturing sector in Iran). Economics and Education Review, 143-156.

- Overmars, K. (2005). Multilevel modeling of land use from field to village level in the Philippines, Agricultural systems, 435-456.

- Popovic, B., Paunovic, T. & Maletic, Z. (2009). Development of SMES in agribusiness of vojvodina communes - state and perspectives. Paper prepared for presentation at the 113th EAAE Seminar, “The Role of  Knowledge,  Innovation and Human Capital in Multifunctional Agriculture and  Territorial Rural Development”, Belgrade, Republic of Serbia.

- Siddiqui, O., Hedeker, D., Flay, B.R. & Hu, F.B. (1996). Intra-Class correlation estimates in a school-based smoking prevention study: Outcome and Mediating Variables, by Gender and Ethnicity. American Journal of Epidemiology, 144: 425-433.

- Snijders, T. (2005). Power and sample size in multilevel modeling. Encyclopedia of Statistics in Behavioral Science, 3: 1570–1573.

- Van Landeghema, G., Onghenab, P. & Van Dammea, J. (2006). Separability in the fixed part of multilevel models. Computational Statistics  and Data Analysis, 50: 2902 – 2919.