مقایسه‌ تأثیر نقدینگی و اعتبارات بر ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

زینب شعبانی کوشالشاهی ¹ , امیر منصور طهرانچیان ² , سید مجتبی مجاوریان ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه مازندران.
2 - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
3 - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری..

تاریخ دریافت : 1395/01/09 تاریخ پذیرش : 1396/11/23 تاریخ انتشار : 1396/11/01

کلید واژه: ارزش افزوده, اعتبارات, نقدینگی, بخش‌ کشاورزی,

چکیده مقاله :

    تأمین امنیت غذایی، خلق فرصت­های شغلی و بازاری برای محصولات تولیدی و عوامل تولید سایر بخش­های اقتصادی، ایجاد درآمد ارزی و ملاحظات زیست محیطی، از جمله دلایل اهمیت بخش کشاورزی بشمار می‌روند. بالا بودن درجه ریسک­های اقتصادی و غیر اقتصادی و بازدهی نسبتاً بیش‌تر برخی فعالیت­های اقتصادی، سرمایه­گذاری و تأمین مالی در این بخش را با چالش‌هایی روبه‌رو کرده و بر اهمیت آن­ها می­افزاید. هدف از انجام پژوهش، مقایسه تأثیر نقدینگی و اعتبارات بر ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران (1390-1357) است. برای این منظور، از روش گشتاورهای تعمیم­یافته (GMM) استفاده شد. آمار و داده‌های مورد نیاز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران استخراج شدند. نتایج نشان دادند که نقدینگی و اعتبارات، هر دو، تأثیری مثبت و معنی­دار بر ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران دارند، اما کشش­پذیری ارزش افزوده نسبت به اعتبارات، به مراتب بیش‌تر از نقدینگی است. بنابراین، می­توان گفت استفاده از سیاست پولی می­تواند ارزش افزوده بخش کشاورزی را افزایش دهد و در این میان، اعتبارات به گونه نسبی، ابزار سیاستی مناسب­تری به نظر می­رسد. هم‌چنین، ارزش افزوده با یک دوره وقفه، سرمایه­گذاری­های دولتی و بخش خصوصی و جمعیت شاغلین بخش کشاورزی، تأثیر مثبت و موجودی سرمایه در این بخش، تأثیری منفی و معنی­دار بر ارزش افزوده دارد.

چکیده انگلیسی:

Food security, creating jobs and a market for manufactured goods and factors of production of other economic sectors, generating exchange revenues and environmental considerations are including reasons of important of the agricultural sector. The high degree of economic and non-economic risks and the relatively higher yield of some of economic activities, investment and financing in this sector face challenges and add to its importance. The purpose of this study is to compare the effect of liquidity and credit on the value added of agricultural sector in Iran (1978-2011). So GMM method was used. All data were obtained from the Central Bank of the Islamic Republic of Iran. The results indicated that the liquidity and credit have positive and significant effect on the agricultural sector. But elasticity of value added to credit was higher than liquidity. Thus, it can be said that monetary policy can increase the value added and among these credit seems more appropriate political instrument. Also, public and private sector investments and labor had positive and capital stock had negative effects on the agricultural value added.

منابع و مأخذ:

 

- امیر عضدی، ا. و محمدی، ح. (1389). تحلیل اثر سیاست‌های پولی و مالی بر متغیرهای بخش کشاورزی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال هفدهم، 53: 20-15.

- جعفری صمیمی، ا.، علمی، ز. م. و زروکی، ش. (1392). بررسی اثربخشی ابزارهای سیاست مالی دولت در استان­ها با داده­های ترکیبی پویا و روش GMM سیستمی. دوره­ی 48، 1: 79-61.

- حسینی، ص. و شکوهی، م. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر تورم با تأکید بر نقش انتظارات گذشته­نگر و آینده نگر. فصلنامه­ی پژوهش­های اقتصادی (رشد و توسعه­ی پایدار). سال پانزدهم، 1: 228-209.

- دهدشتی، م.، محمدی، ح.، دهباشی، و. و دهقانپور، ح. (1391). پیش بینی نرخ تورم و نقدینگی و اثرات آن­ها بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی. اقتصاد کشاورزی، دوره­ی 6، 4(24): 37-18.

- شاکری، ع. و موسوی، م. ح. (1382). بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه­گذاری خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی. اقتصادکشاورزی و توسعه، سال یازدهم، 43 و 44: 103-91.

- شریفی رنانی، ح.، توکلی، ا. و هنرور، ن. (1392). تأثیر اعتبارات بانک کشاورزی بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی در ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال بیست و یکم، 84: 227-205.

- صفری، س. (1387). مقایسه اثر سرمایه­گذاری خصوصی و دولتی بر رشد بخش­های اقتصادی ایران. فصلنامه علوم اقتصادی، سال اول، 4: 121-99.

- غلام ویسی، ر. (1393). بررسی اثرات سیاست­های پولی و مالی بر رشد بخش کشاورزی در ایران: کاربرد تخمین روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM). پایان نامه کارشناسی ارشد رشته­ی اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشکده­ی مهندسی زراعی.

- کرباسی، ع. ر. و نقوی، س. (1391). بررسی تأثیر سرکوب مالی بر رشد بخش کشاورزی ایران. هشتمین همایش دوسالانه­ی اقتصاد کشاورزی ایران، دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه شیراز، 2317-2307.

- مجتهد، ا. و شریفی، م. (1383). بررسی تأثیر سیاست­های پولی و مالی در رشد بخش کشاورزی ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال دوازدهم، 47، 42-1.

- محسنی زنوزی، ج. و قلی پور، ا. م. (1391). سیاست‌های پولی، مالی و تولید بخش کشاورزی. مجله اقتصادی- دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، 11 و 12: 52-41.

- محمدی، م.، احمدی، ع. م. و غفاری، ح. م. (1390). ارزیابی اثر اعتبارات بانکی و نرخ حقیقی ارز بر رشد صادرات محصولات کشاورزی (1385-1363). اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نوزدهم، 73: 76-47.

- مقدسی، ر. و یزدانی، س. (1379). مطالعه بین متغیرهای عمده بخش کشاورزی و سیاست­های پولی و مالی. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی (جلد دوم)، مؤسسه پژوهشی و برنامه­ریزی اقتصاد کشاورزی، 219-189.

- نادر، ه.، زمانی، ا.، سلطانی، س. و امجدی، ا. (1392). تحلیل اعتبارات بانک کشاورزی در بخش کشاورزی ایران.  اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال بیست و یکم، 81: 248-231.

- نقوی، س.، میرزایی، ح. ر.، جلائی، ع. و مهرابی بشرآبادی، ح. (1390). بررسی نحوه اثرگذاری شوک­های پولی بر رشد بخش کشاورزی ایران. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 25، 2: 191-181.

- Akpaeti, A. J. (2015). Impact of financial sector reforms on agricultural growth in Nigeria: A Vector Autoregressive (VAR) approach. American Journal of Experimental Agriculture, 7(1): pp. 17-35.

- Chandio, A. A., Yuansheng, J., Sahito, J. Gh. M., & Larik, Sh. A. (2016). Impact of formal credit on agricultural output: Evidence from Pakistan. African Journal of Business Management, pp. 162-168.

- Das, A., Senapati, M., & John, J. (2009). Impact of agricultural credit on agriculture production: An empirical analysis in Indi. Reserve Bank of India Occasional Papers, Vol. 30, 2: pp. 75-107.

- Fisher, L., Fackler, P., & Dorden, D. (1995). Long-run identifying restrictions for an Error-Correction Model of New Zealand money, prices and output. Journal of International Money and Finance, Vol. 14, 1: pp. 127-147.

- Greene, W. H. (2012). Econometric Analysis. Seven Edition, Pearson.

- Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics. Fourth Edition. McGraw−Hill Companies.

- Hansen, L. P. (1982). Large sample properties of Generalized Method of Moments estimators. Econometrica, Vol. 50, Issue 4: pp. 1029-1054.

- Iqbal, M., Ahmad, M., & Abbas, K. (2003). The Impact of institutional credit on agricultural production in Pakistan. The Pakistan Development Review, 42: pp. 469-485.

- Oluitan, R. O. (2012). Bank Credit and Economic Growth: Evidence from Nigeria. International Business and Management, Vol. 5, 2: pp. 102-110.

- Soheili, K., Falahati, A., Azarnia, M., & Bavndpoori, F. (2014). The analysis of the impact of monetary and fiscal policy on private investment in agricultural sector of Iran. MAGNT Research Report, Vol.2 (Special Issue), pp. 812-822.

- Udoka, Ch. O., Mbat, D. O., & Duke, S. B. (2016). The effect of commercial bank’s credit on agricultural production in Nigeria. Journal of Finance and Accounting, Vol. 4, 1: pp. 1-10.

- White, H. (1984). Asymptotic theory for econometricians Academic Press, Orlando Fla.