تبیین پیامدهای اجتماعی - فرهنگی توسعه گردشگری در روستاهای ساحلی شهرستان رشت

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مانا کشوردوست ¹ (دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.)
تیمور آمار حاجی شیرکیا ² (دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/03/13 تاریخ پذیرش : 1399/06/02 تاریخ انتشار : 1401/05/01

کلید واژه: توسعه گردشگری, شهرستان رشت, پیامدهای اجتماعی – فرهنگی, روستاهای ساحلی,

چکیده مقاله :

امروزه گردشگری ساحلی با رشدی فزاینده به عنوان عاملی موثر در شکل دهی کانون های توسعه در سایت های ساحلی مناطق روستایی مطرح گردیده است. روستاهای ساحلی شهرستان رشت با چشم اندازی گسترده، میکروکلیمایی مناسب برای توسعه گردشگری به شمار می آید، اما وجود معضلات مترتب بر این مناطق، ساختار اجتماعی – فرهنگی روستاها را در طی سنوات اخیر، با چالش هایی مواجه نموده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیامدهای اجتماعی- فرهنگی متاثر از توسعه گردشگری در روستاهای یازده گانه ساحلی این شهرستان می باشد. روش انجام پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف، دارای ماهیت کاربردی است. داده ها در قالب طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفت و جهت تجزیه و تحلیل، از نرم افزار SPSS و آزمون T تک نمونه ای استفاده گردید. برایند پژوهش نشان می دهد؛ علی رغم اینکه توسعه گردشگری باعث افزایش میزان آگاهی جامعه روستایی گردیده، پیامدهایی نظیر افزایش معضلات جوانان روستایی در خرید زمین به دلیل تشدید بورس‌بازی، فرار از قانون در زمینه ساخت و ساز غیرمجاز، کلاهبرداری و افزایش خرید و فروش غیرقانونی املاک و اراضی به ترتیب با میانگین های وزنی 63/4 ، 41/4 و 40/4، بیشترین میزان آسیب اجتماعی – فرهنگی و اثرگذاری منفی را در بین سایر گویه ها به همراه داشته است.از سوی دیگر، نقش توسعه گردشگری بر افزایش آینده‌نگری جامعه محلی در حفظ منابع محلی، گسترش یکپارچگی و همگرایی اجتماعی – فرهنگی ، ایجاد امنیت و ایمنی جامعه محلی نیز کمرنگ تر از سایر مولفه ها ارزیابی گردیده است که موارد یاد شده، از نتایج تصمیمات حوزه نهادی – مدیریتی بوده است

چکیده انگلیسی:

Today, coastal tourism with increasing growth has been considered as an effective factor in the formation of development centers in the coastal sites in rural areas. The coastal villages of Rasht county are a suitable microclimate for the development of tourism. However, the existence of problems, has recently challenged the socio-cultural structure of the villages. The main purpose of this study is to investigate the socio-cultural consequences of tourism development in the eleven coastal villages of this county. The research method is descriptive-analytical and has a practical nature in terms of purpose. Data were analyzed in Likert scale,SPSS software and one-sample t-test were used for analysis. The research results show that although the development of tourism has caused an increase in the awareness of the rural community, consequences such as increasing the problems of rural youth in purchase of the land due to the intensification of stock exchange game, evasion of law in the field of unauthorized construction, fraud and increasing the illegal sale and purchase of real estates and lands with weighted averages of 4.63, 4.41 and 4.40 respectively, have caused the highest amount of socio-cultural damage and negative impact among other items.On the other hand, the role of tourism development on increasing the foresight of the local community in preserving local resources, expanding socio-cultural integration and convergence, creating security of the local community has also been assessed as less important than other components that the institutional-managerial decisions have been one of the determining factors in the conditions occurred

منابع و مأخذ:

Ahammed, S. (2010), Impact of Tourism in Cox ’s Bazar, Bangeladesh. MSc Tesis, North South University, Bangladesh.

Amin Beidakhti, A, Sharifi, N, (2012), Examining the relationship between social capital and the tourism boom in the Caspian Sea coastal areas, Journal of Tourism Management Studies 7 (17) , pp:  93-110

Boyne,s.(2005), New Directions in rural Tourism Impact Research New Directions in rural Tourism ,Ashgate,1.

Byrd, E, Bosley, H , Dronberger, M, (2009),Comparisons of stakeholder perceptions of tourism impacts in rural eastern North Carolina. Tourism Management, 30 (1) , pp:  693-704

Chang, K , Chien, H & Cheng, H & Chen, H. (2018). The Impacts of Tourism Development in Rural Indigenous Destinations: An Investigation of the Local Residents’ Perception Using Choice Modeling. Sustainability,10(12) , pp:  1-15.

Chuang, Sh. (2013), Residents' attitudes toward rural tourism in Taiwan: a comparative viewpoint, Journal International Journal of Tourism Research, 15 (2) , pp:  152-170.

Gee, Ch.Y., Fayos-Sola, Eduardo, (2003), International Tourism: A Global Perspective, Translated by A. Parsayan & S.M. A'rabi, Cultural Research Bureau, Tehran

Gorobets, A. (2011),Corrections to the human development index and alternative indicators of sustainability, International Journal of Sustainable Society, 3(2) , pp:  107-115.

Hallak, R, Brown, G & Lindsay,N, "The place identity-performance relationship among tourism entrepreneurs: A structural equation modeling analysis" Tourism Management, 33, pp:  143-154.

Holland, J., Burian, M., and Dixey, L. (2003) Tourism in Poor rural Areas: Diversifying the product and expanding the benefits in rural Uganda and the Czech Republic, PPT Working Paper No. 12, p:1-38

Hsu, Ch,(2006),  TAO Residents Perceptions of Social and Cultural impact of Tourism in Lam- Yu , Taiwan, M.A Thesis, Clemson University.

Kapera, I,(2018), Sustainable tourism development efforts by local governments in Poland, Sustainable Cities and Society, 40, p: 581-588.

Liu, J., Nijkamp, P., Huang, X., & Lin, D. (2017). Urban livability and tourism development in China: Analysis of sustainable development by means of spatial panel data, Habitant International, 68, pp:  99-107.

Okech، R, Haghiri، M، George، B, (2012)، Rural Tourism as a Sustainble Development Alternative: An Analysis With Special Reference To Luanda, Kenia, Cultur: Revista de Cultura e Turismo 6  pp: 36-54.

Papli Yazdi, M, Saghaei, M, (2014), Tourism (Nature and Concepts), Samat  ,Tehran

 

Sofield, T., Guia, J,. & Specht, J. (2017), ORGANIC ’FOLKLORIC’ COMMUNITY DRIVEN PLACE – MAKING AND TOURISM,  Tourism Management, 61, pp:  1-22.

Taghdisi, A, Taghvaei, M, Piri, S, (2012), An analysis of the attitude of the host community to the socio-cultural effects of tourism in Dalahou, Journal of Spatial Planning, 2(1), pp: 121-140.

 Dao Truong V, Hall ,M, Garry T, Tourism and poverty alleviation: Perceptions and experiences of poor people in Sapa,(2014), Vietnam. Journal of Sustainable Tourism, 22, pp: 1071–1089.

Zemljič, D. (2004), Beneficial and damaging effects of tourism on the countryside, Journal Sodobno Kmetijstvo, 37(6) , pp: 17-19.

Ziari, Keramatollah, Besharat, Nima, Shabani Koochesfahani, Morteza, (2018), social and cultural messenger of sports education .

Brokaj, R, (2014). Localgovernments role in the sustainable tourism development of a destination.EuropeanScientific Journal, ESJ,10(31) , pp: 103-117.

Gee, Ch, (2011),Tourism in the global perspective, Cultural Research Office Publications, Tehran

Habibi Ghasemabadi, A, (2015), Sustainable Tourism Development Strategy in Iran, Saeedeh Publications, Tehran

Heidari, R, (2008), Basics of Tourism Industry Planning, Samat Publications, Tehran.

perceptions of tourism impacts in rural eastern North Carolina. Tourism Management, 30 (1) , pp:  693-704

Rezvani, M, Safaei, javad,( 2005), Tourism of second homes and its impact on rural areas, possibility or threat, Geographical Research, No. 54 , pp: 121-109.

Rezvani, M, (2008), Rural tourism education, University of Tehran Press, Tehran.

Robbins, S, (2015), Organizational Behavior, Concepts,Theories, and Applications, Cultural Research Office, Tehran.

Sharifzadeh A. , Murad Nejad H., (2002),"Sustainable Development and Rural Tourism"; Jahad Socio-Economic,53

Gorobets, A. (2011), Corrections to the human development index and alternative indicators sustainability, International Journal of Sustainable Society, 3(2), pp: 107-115.