ارزیابی نظام تربیتی معاصر با تکیه بر شاخصه های تربیت کریمانه
محورهای موضوعی : آموزش و پرورشفاطمه سادات موسوی زاده 1 , سیده فاطمه موسوی 2 , محسن زارعی جلیانی 3
1 - ۱دانشجوی دکتری قرآن و حدیث، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.
2 - ۲* استادیار، گروه معارف اسلامی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
3 - ۳ گروه معارف اسلامی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.
کلید واژه: تربیت کریمانه, نظام تربیتی معاصر, تربیت دینی.,
چکیده مقاله :
هدف: نظام تربیتی معاصر علیرغم نقاط قوت، ضعف هایی دارد که در این پژوهش براساس شاخصه های تربیت کریمانه ارزیابی می شود.
روش: روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- استنباطی و با رویکرد انتقادی و با ابزار کتابخانه است، به این معنا که ابتدا شاخصه های تربیت کریمانه با بررسی توصیفی آیات و روایات اسلامی، استخراج گردید. سپس نظام تربیتی معاصر برپایه شاخصه های استنباط شده، مورد ارزیابی و نقد قرار گرفت.
یافته ها: مطابق با یافته های این پژوهش براساس شاخصه های تربیت کریمانه، نظام تربیتی معاصر از نظر مبنایی، رویکردی و راهبردی مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. رویکرد مادی گرایانه در علوم تربیتی غربی، سبب نادیده گرفتن نظام ربوبی، نظام ولایی و نظام مشاعی حاکم بر جهان هستی و تاثیرگذاری آنها بر تربیت میشود. تربیت دینی نیز دستخوش چالش ها و آسیب های متعددی مانند عدم توجه به ولایی بودن دین و ادراکات و برداشتهای ناصحیح دینی شده است.
نتیجه گیری: نتیجه بدست آمده حاکی از آن است که سبک تربیت کریمانه هم درعلوم تربیتی غربی و هم در میان دینداران، مغفول مانده است. در راستای نتایج تحقیق پیشنهاد میشود جهت انسجام سبک تربیت کریمانه تلاشهای بیشتری صورت گرفته و در نظام آموزشی و تربیتی در قالب طرحهای پژوهشی و به صورت تصادفی و شبه آزمایشی انجام پذیرد.
Purpose: Despite its strengths, the contemporary educational system has weaknesses that are evaluated in this research based on the characteristics of generous education.
Method: The research method in this research is descriptive-inferential with a critical approach and library tools, in the sense that first the indicators of generous education were deduced by descriptively examining Islamic verses and traditions, then the contemporary education system based on the indicators. The inferred values were evaluated and criticized.
Findings: According to the findings of this research, based on the characteristics of generous education, the contemporary education system is criticized in terms of basis, approach and strategy. The materialistic approach in the western educational sciences causes the despotic system, the provincial system, and the communal system that rule the universe and their influence on education to be ignored. Religious education has also suffered damage such as not paying attention to the importance of religion and incorrect religious concepts.
Conclusion: The result obtained indicates that the generous education style has been neglected both in the western educational sciences and among religious people. It is suggested that more efforts should be made to integrate the style of generous education, and it should be done in the educational and training system in the form of research projects and in a random and quasi-experimental manner.
ایازی، سید محمد علی. (۱۳۸۶). کرامت انسان و آزادی در قرآن، بینات (موسسه معارف اسلامی امام رضا علیه السلام)، بهار، ۴۴-۸.
ابن ابی الحدید معتزلی، عبدالحمید بن هبةالله، قرن هفتم هجری(644ق الی649ق). شرح نهج البلاغه، ج 20 ص 333 ح 819، مکتبة آیت‌الله المرعشي النجفي، قم، ایران.
الراغب الأصفهاني، حسين بن محمد، بن مفضل. (1404ق). المفردات في غريب القرآن، ناشر: دفتر نشر الكتاب، نوبت چاپ: دوم، تعداد مجلدات: 1.
اخلاقی، مسعود، هاشمیان، نفیسه، و مهدوی نیا، جمیله. (1393). بازبینی: آسیب شناسی تربیت دینی: تعلیم به جای تفکر. همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران (فلسفه تربیت دینی و تربیت اخلاقی.
الحسيني، محمّد بن محمّد بن عبد الرزّاق، 1414 ق یا 1994 م، تاج العروس من جواهر القاموس، دار الهداية، بی تا.
بحراني أصفهاني. (۱۳۸۷). مستدرك عوالم العلوم و المعارف جامع العلوم والمعارف و الاحوال من الایات و الاخبار و الاقوال، جلد 17، صفحه252- قم: موسسه الامام المهدي ، عطرعترت.
تراشیون، سید علیرضا. (۱۳۹۸). کرامت انسان در تربیت فرزند، برگرفته از سلسله مباحث تدریس شده در موسسه نورالمجتبی (سامانه آموزش یکپارچه معارف اسلامی).
تمیمی آمدی ، عبد الواحد بن محمد. (۱۳۷۸). غررالحکم و دررالکلم، تهران، دارالحدیث، جلد1.
جوادی آملی، عبداله. (۱۳۹۲). تبيين براهين اثبات خدا، تهران، اسراء،، جلد1.
حسینی، سیدمصطفی.، گودرزی معظمی، هاجر. (1400). کرامت ذاتی انسان از دیدگاه حقوق بشر در اسلام و در حقوق بین الملل.
خلیلی، نیک محمد. (1397). مبانی عزت و کرامت در قرآن و روایات.
داودی، محمد.، (۱۳۸۸). تأملی در معنای تربیت دینی و نسبت آن با مفاهیم نزدیک، چاپ اول، قم، مؤسسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی).
دشتی، محمد. (۱۳۸۲). نهج البلاغه امام علی (ع)، تهران، انتشارات اسوه.
زارعی، طیبه، عباسی دره بیدی، احمد. (1402). آسیب‌ها و چالش‌های تحقق کرامت انسانی در جهان معاصر و راهکارهای رفع آن با الهام از آموزه‌های رضوی. اخلاق وحیانی. ۱۳(۳): ۱۴-۱۱۷.
سلیمیان، صلاح، شهبازی.، کیومرث.، بادپیما، جلیل.، حضوری، نعیمه. (1398). مدل مکانی هاتلینگ، توزیع مثلثی، مصرف کنندگان باتجربه و بی تجربه. ۹(۱): ۳۳۷-۳۱۹.
سلمان پور، داوود، مهریزی، مهدی، و ایازی، سیدمحمدعلی. (1398). تحلیلی بر مفهوم کرامت ذاتی انسان در قرآن و چالش های فراروی آن. مطالعات قرآن و حدیث، 13(1 (پیاپی 25) )، ۲۴۲-۲۱۹.
سروي مازندراني، محمدصالح، قرن يازدهم، شرح كافي اصول و روضه، شرح كافي مازندراني، ملا صالح . (۱۳۴۲ ش یا 1382 ق.). جلد10، صفحه، ص103-42-المازندراني، الملا صالح ، شرح الكافي، جلد11.
سید طبايي، روح‌الله.، طباطبائي نژاد، سيدمحمود.، محمدي ري شهری، محمد. (2020). شهادت‌نامه امام حسين (ع): بر پايه منابع معتبر برگرفته از دانش‌نامه امام حسين (ع).
شجاعی، محمدصادق و حیدری، مجتبی. (1389). نظریه های انسان سالم با نگرش به منابع اسلامی، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ اول.
شکاری، عباس، و نورمحمدی نجف آبادی، محمد. (1393). بازبینی: آسیب شناسی تربیت اخلاقی جوانان و نوجوانان؛ چالش ها و راهکارها. همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران (فلسفه تربیت دینی و تربیت اخلاقی.
شکورنیا، عبدالحسین.، فکور، محمد.، الهام پور، حسین.، طاهرزاده، مریم.، چعب، فرحناز. (1390). همخوانی نمره ارزشیابی استاد توسط دانشجویان با نمره خودارزیابی اساتید، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز سال 1387.
صلاح، مسعود، عقل، جمیل. (۱۳۹۹). قم، دار النشر اسلام.
صلاح، مسعود. (۱۴۰۱). تربیت پنهان ،1401، قم، دار النشر اسلام.
طاهرزاده، اصغر. (۱۳۸۵). جایگاه رزق انسان در هستی، اصفهان، انتشارات لب المیزان.
طباطبائی، سید محمد حسین. (۱۳۸۵). المیزان فی تفسیر القرآن، ج17 ص ۳۳۴، دفتر انتشارات اسلامى، قم، ۱۴۱۷ق.
عباسی ولدی، محسن. (۱۴۰۰). من دیگر ما، جلد های 8 الی12 ، قم، آیین فطرت.
عاقل، احمد.، جوانشیر.، عباس . (۱۴۰۱). تحلیل پیامدهای عزت نفس از منظر قرآن، احادیث و روانشناسی، مجله مطالعات حدیث پژوهی، سال هفتم بهار و تابستان 1401 شماره 13.
عزیزی، عبدالله گل پرور، یدالله پور، محمد هادی، محمدقاسمی، حمید. (۱۴۰۱). آسیب شناخت تربیت معنوی درحوزه فردی از منظر آموزه های اسلامی، ۷(۴): ۲۱۹-۲۰۴.
عباسی ولدی، محسن. (۱۳۹۸). صوت مبانی رشد، انتشارات آیین فطرت.
کشاورز، سوسن، عبدالهی، شهداد، و صفرپور، بهشته. (1393). بازبینی آسیب شناسی تربیت دینی با تاکید براصول تعلیم و تربیت. همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران (فلسفه تربیت دینی و تربیت اخلاقی).
کرمی، مرتضی.، حسینی، مجتبی.، هاشمی، فروزان سادات.، پوریزدیان محمدآباد، مهدی. (1399). ارزشیابی برنامه‌های درسی ضمن خدمت بر اساس اصول آندراگوژی. پژوهش‌های برنامه درسی. ۱۰(۱): ۲۹۹-۲۸۲.
موسوی رنانی، فاطمه سادات . (۱۴۰۰). نقد و بررسی کرامت انسانی در اعلامیه حقوق بشر با تکیه برآراء آیت الله جوادی آملی، ۳۶-۲۵، معرفت، شماره 283.
مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی. (۱۳۶۲). بحار الانوار، گنجینه، تهران.
مهدوی كني، صديقه. (۱۳۹۱). تبیین روش شناسایی اصول حاکم بر نظام تربیتی اسلام، همایش ملی تعلیم و تربیت اسلامی، با رویکرد معرفی، تحلیل و نقد آثار اندیشمند فرزانه استاد سید علی اکبر حسینی، رتبه ملی ۱ ،۱۰۹.
مقاتل بن سليمان بن بشير الأزدي البلخى، أبو الحسن، المحقق: عبد الله محمود شحاته. (۱۴۰۳ هـ). تفسير مقاتل بن سليمان، بيروت، الناشر: دار إحياء التراث ، الطبعة: الأولى.
معرفت، محمدهادی. (1385-1309ش). تفسير اثرى جامع، قم، التمهید، جلد 6 .
محمدی ری شهری، محمد. (۱۳۸۴). میزان الحکمه، تهران، دارالحدیث، ج 8 و 9.
