بررسی و تحلیل فرم و محتوا در توصیف زال و رودابه
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
ناهید غفاری
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. )
حسنعلی عباسپور اسفدن
2
(استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. (نویسنده مسئول) )
محمد حاجی آبادی
3
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی-دانشکده علوم انسانی-دانشگاه آزاد اسلامی-آزادشهر -ایران)
کلید واژه: شاهنامه فردوسی, زال و رودابه, فرم, محتوا, توصیف,
چکیده مقاله :
با بررسی داستان‌های شاهنامه در می‌‌یابیم که فردوسی توانسته است با تلفیق فرم و محتوا، انتخاب واژه‌های در خور و مناسب، ترکیبات زیبا، تصویرهای شاعرانه، موسیقی کلام، لحن گفتار و جنبه‌های بلاغی اشعار هنری بسراید. فردوسی در داستان زال و رودابه در توصیف قهرمانان داستان از شگردهایی بهره گرفته که فرم و محتوای منحصر به فردی را شکل داده است. شگردهایی که فردوسی در توصیف قهرمانان این داستان از آن‌ها بهره برده، سبک فردی را نیز ایجاد کرده است. در این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی و با بهره گیری از اطلاعات کتابخانه‌ای و مطالعات درون متنی، ابیات برجسته داستان زال و رودابه را که توصیف شخصیت‌های اصلی داستان است، انتخاب کرده و مورد واکاوی قرار می‌‌دهیم. نگارندگان بر آنند تا با بررسی و تحلیل عوامل تاثیرگذار در شکل و محتوا در داستان زال و رودابه به این مهم بپردازند.
Form and content are components that influence each other and have close and two-way relationships. If these relationships are accompanied by skill and taste in a special order and unique language and expression, it shows the artistry of a poet or writer. A lasting text must have a good form and content. If Ferdowsi's Shahnameh is still valuable after a thousand years, it is because of its good form and content. Now the question arises as to how Ferdowsi was able to show us the beauty of his poetry in this Verjamand work. What literary tools did Hakim Tus use to express the beauty of his poetry? By examining the stories of Shahnameh, we find that Ferdowsi was able to write beautiful and artistic poems by combining form and content. He has been able to choose appropriate words, beautiful combinations, images Poetically, the music of the words, the tone of speech, the rhetorical aspects, etc., write beautiful and artistic poems. In the story of Zal and Rudabe, Ferdowsi used tricks that formed a unique form and content in describing the heroes of the story.
• اسکولز، رابرت. (1401). عناصر داستان. ترجمه فرزانه طاهری، چاپ نهم، تهران: انتشارات مرکز.
• حمیدیان، سعید. درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی؛ چاپ ششم، تهران: انتشارت ناهید، 1401.
• حنیف، محمد. (1399). عناصر داستانی و نمایشی در میراث ادبیات فارسی. چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
• فردوسی، ابوالقاسم (1394) شاهنامه، به تصحیح جلال‌‌خالقی مطلق، جلد اول. چاپ اول، تهران: سخن.
• رضا، فضل‌الله؛ پژوهشی در اندیشه‌های فردوسی؛ چاپ ششم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1386.
• روشنی، رضا. (1400). منطق و نظریه ادبی در شعر فارسی. تهران: انتشارات سیاهرود.
• شفیعی کدکنی، محمدرضا. رستاخیز کلمات؛ چاپ سوم، تهران: دایره سفید، 1391.
• صفوی، کورش. از زبان‌شناسی به ادبیات؛ جلد دوم: شعر، چاپ اول، تهران: شرکت انتشارت سوره مهر، 1380.
• کزازی، جلال‌الدین. نامه باستان؛ چاپ ششم، انتشارات سمت، 1386.
• کریمی حکاک، احمد. (1402). طلیعه تجدد در شعر فارسی. ترجمه مسعود جعفری، چاپ ششم، تهران: انتشارات مروارید.
• مهاجرانی، عطاالله. (1401). حماسه فردوسی. چاپ دوم، تهران: انتشارات ایرانیان.
• محبّتی، مهدی. بدیع نو؛ چاپ اول، تهران: مهارت، 1380.
• نوروزی، محمود. (1399). سبک‌شناسی شعر فارسی و سیری در آثار نثر فارسی. تهران: انتشارات امید صبا.
• مقاله
• منصوریان سرخ گربه، حسین، فصلنامه تخصصی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شماره 29، بهار 90
• وفایی، عباسعلی، کاردل ایلواری، (1396) «عناصر لحن در بخش اساطیری شاهنامه» در فصلنامه تخصصی بهار ادب، سال دهم، شماره چهارم زمستان 96.
