ارزیابی رابطه شاخص¬های هویت کالبدی و توسعه پایدار بافت¬های جدید شهری (مورد مطالعه: منطقه شش شهر شیراز)

محورهای موضوعی : آمایش محیط

فریبرز قسامی ¹ , علی شکور ² , عبدالحسین پاک نژادی ³

1 - دانشجوی دکتری مهندسی شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه ازاد اسلامی، یاسوج، ایران
2 - استاد تمام گروه جغرافیای انسانی ، واحد مرودشت ،دانشگاه ازاد اسلامی ، مرودشت ، ایران
3 - استادیار گروه عمران ، واحد یاسوج ، داشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

تاریخ دریافت : 1403/05/28 تاریخ پذیرش : 1403/07/18 تاریخ انتشار : 1404/06/31

کلید واژه: هویت شهری, هویت کالبدی, توسعه پایدار, بافت جدید شهری, شیراز,

چکیده مقاله :

در شرایط کنونی بسیاری از مشکلات و بحران­های شهری از عدم توجه به مقولۀ­های هویتی و به ویژه هویت کالبدی منشأ گرفته است. بنابراین پرداختن به مقولۀ هویت کالبدی و اثرات آن بر توسعه پایدار شهری برای مدیران بخش­های مختلف مرتبط با مدیریت و برنامه­ریزی شهری، بسیار حائز اهمیت می­باشد. پژوهش حاضر که از نوع کاربردی- توسعه­ای و با هدف ارزیابی رابطه هویت کالبدی و توسعه پایدار شهری منطقه شش شیراز با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. بر اساس یافته­های پژوهش 20 متغیر در قالب ابعاد چهار گانه (طبیعی- محیطی، مصنوع-کالبدی، انسانی، نهادی) به عنوان متغیرهای مؤثر بر هویت کالبدی در منطقه شش شهر شیراز شناسایی گردید. در مرحله بعد به منظور تبیین ابعاد و دسته­بندی نماگرها از روش آماری تحلیل عاملی استفاده گردیده است. سنجش وضعیت شاخص­های هویت کالبدی در محدوده مورد مطالعه از طریق آزمون تی تک نمونه­ای بیانگر وضعیت مطلوب اغلب شاخص­ها (به جز شاخص نهادی) بوده است. همچنین نتایج آزمون­های همبستگی پیرسون و رگرسیون نیز نشان­دهنده رابطه و تأثیر شاخص­های هویت کالبدی بر توسعه پایدار شهری بوده است. نهایتاً در راستای بهبود وضعیت توسعه پایداری شهری به واسطه ارتقای هویت کالبدی در محدوده مورد مطالعه، پیشنهادهایی ارائه شده است.

چکیده انگلیسی:

In contemporary urban contexts, many problems and crises arise from neglecting identity dimensions, particularly physical identity. Addressing this issue and its influence on sustainable urban development is therefore of critical importance for managers and planners across various urban sectors. The present applied–developmental research aimed to examine the relationship between physical identity and sustainable urban development in District Six of Shiraz, using a descriptive–analytical method. The findings identified 20 variables grouped into four dimensions—natural–environmental, artificial–physical, human, and institutional—as key factors shaping physical identity in the study area. Factor analysis was applied to explain and categorize these indicators. A one-sample t-test was then used to assess the status of physical identity indicators, revealing favorable conditions for most dimensions, except the institutional one. Furthermore, Pearson correlation and regression analyses confirmed significant relationships between physical identity indicators and sustainable urban development. The study concludes with recommendations for strengthening sustainable urban development in District Six of Shiraz by enhancing the dimensions of physical identity.

منابع و مأخذ:


1- آتشین¬بار، محمد (1388) تداوم هویت در منظر شهری، نشریه باغ نظر، سال6، شماره 12، 56-45.
2- اذانی، مهری. مهدی زاده، زهره و حاج نبیان، صباح الخیر (1397) بررسی نقش فضاهای شهری در ایجاد هویت شهرهای جدید، نشریه سپهر، دوره 22، شماره 85، صص 56-51.
3- اکبری شاهرک، سونیا (1398) شاخص¬های ارزیابی هویت کالبدی شهر، سومین کنفرانس سالانه پژوهش‌های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری، تهران.
4- آهویی، صادق. احمدی دیسفانی، یدالله و کلانتری خلیل آباد، حسین (1400) بازشناسی هویت خانه‌های سنتی ایرانی با تکیه بر عناصر کالبدی، اجتماعی و فرهنگی هویت ساز، نشریه مطالعات هنر اسلامی، شماره 41، دوره 18، صص 91-74.
5- ایلاقی حسینی، محسن. جهان بین، نیما و قاسمی، ایرج (1401) بازتعریف مفهوم محله ایرانی در بافت¬های تازه توسعه یافته شهری مبتنی بر نظریه داده بنیاد، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 22، شماره 64، صص 119-95.
6- بیرامی، کریم و موسوی، میرسعید (1401) ارزیابی عوامل اثرگذار بر هویت کالبدی نماها در منطقه تاریخی شهر تبریز، مجله علمی گفتمان طراحی شهری، دوره 3، شماره 3، صص 36-19.
7- بلالی اسکویی، آزیتا. قره بگلو، مینو و حیدری ترکمانی، مینا (1399) بررسی عناصر شکل دهنده هویت کالبدی بر اساس نقشه¬های شناختی شهروندان، مطالعه موردی: محله دوچی تبریز، نشریه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 33، صص40-27.
8- بذرگر، محمدرضا (1396) بررسی نقش المان‌های شهری در تقویت هویت کالبدی؛ مطالعه موردی: شهر شیراز، نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال 8، شماره 30، صص 100-83.
9- پرویزی، الهام. بمانیان، محمدرضا و مهدوی نژاد، محمدجواد (1394) شناسایی معیارهای ذهنیت اصیل در معماری جدید بافت‌های با ارزش تاریخی در جهت ارتقای هویت کالبدی بافت تاریخی (نمونه موردی بافت تاریخی عودلاجان محله امامزاده یحیی) دوفصلنامه مرمت و معماری ایران، سال 6، شماره 11، صص 75-65.
10- پزشکی، مهدی و شریعت پناهی، مجید ولی (1398) بررسی و تحلیل رابطه مدیریت شهری و توسعه پایدار در بافت‌های تاریخی: مطالعه موردی بافت تاریخی شیراز با تأکید بر ارائه مدلی کاربردی و همساز با فرهنگ و شرایط محیطی، فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه ای)، سال نهم، شماره 2، صص 501-475.
11- پوررمضان، ابراهیم. نبی بیدهندی، غلامرضا. گیوه چی، سعید و نامی، محمدحسن (1396) بررسی نقش مؤلفه‌های مدیریت شهری در گسترش کالبدی شهر مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال 8، شماره 4، صص 434-427.
12- تقی پور اختری، ارش و علی پور تبریزی، آذین (1402) ارزیابی قوانین برنامه‌ریزی توسعه کالبدی- فضایی شهر تهران با مدل (PLAF)، نشریه علمی باغ نظر، دوره 20، شماره 118، 50-37.
13- تیموری، اصغر و اصغری زمانی، اکبر (1394) ارزیابی ابعاد کالبدی- فضایی کیفیت محیط شهری در بافت میانی شهرهای میانه اندام (مطالعه موردی: شهر زنجان)، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه ای، سال 5، شماره 20، صص 176-163.
14- جلالیان، سارا. حبیب، فرح و ذاکر حقیقی، کیانوش (1401) تبیین نقش عناصر کالبدی محیط در امنیت مجتمع¬های مسکونی (مطالعه موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر همدان)، نشریه هویت شهر، سال 16، شماره 50، صص 46-35.
15- جوادی، مهسا. بوداغ، مهرناز و مکانی، ویدا (1394) درآمدی بر مفهوم هویت محیط انسان ساخت بوسیله مؤلفه¬های مکان، فضا و کالبد، نشریه مدیریت شهری، شماره 41، صص 160-139.
16- حقانی، طوفان. رضایی، محمود و مرزی، روژین (1402) تبیین رابطه پیچیدگی بصری منظر شهری و هویت کالبدی آن (مورد پژوهی: هسته تاریخی شهر کرمانشاه)، نشریه توسعه پایدار محیط جغرافیایی، سال 5، شماره 9، صص 71-54.
17- حیدری، علی¬اکبر. مطلبی، قاسم و نگین¬تاجی، فروغ (1393) تحلیل بعد کالبدی حس تعلق به مکان در خانه¬های سنتی و مجتمع¬های مسکونی امروزی، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 19، شماره 3، صص 86-57.
18- خلیلی، احمد و دهقانی، مصطفی (1399) سنجش و تحلیل فضایی هویت شهری در مقیاس نواحی شهر جدید هشتگرد، فصلنامه پژوهش‌های معماری اسلامی، سال 8، شماره 28، صص 87-69.
19- دانش¬پایه، نسار. حبیب، فرح و طغیانی، شیرین (1395) تدوین شاخص¬های کالبدی مؤثر در خلق حس مکان در توسعه جدید شهری، نشریه مدیریت شهری، شماره 47، صص 130-119.
20- دانش¬پایه، نسار و حبیب، فرح (1396) معیارهای اصلی شکل¬گیری حس مکان در پهنه‌های توسعه جدید شهری مطالعه موردی: منطقه 22 و 4 شهرداری تهران، فصلنامه مطالعات شهری، شماره 27، صص 30-17.
21- دانشپور، عبدالهادی و شیری، الهام (1394) عناصر کالبدی- کارکردی شکل دهنده به هویت بافت‌های تاریخی شهر ایرانی اسلامی، فصلنامه علمی-پژوهشی نقش جهان، شماره 5، صص 25-17.
22- ذکاوت، کامران و سادات دهقان، یاسمن (1395) مدل مدیریت خلق مکان و مؤلفه¬های سازنده کیفیت در عرصه عمومی، نشریه معماری و شهرسازی آرمان¬شهر، شماره 17، صص 224-215.
23- رجبی امیرآباد، ربابه و رحمانی، بیژن (1399) نقش فضاهای شهری در ارتقای کیفیت زندگی (مطالعه موردی شهر ایلام)، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 20، شماره 58، صص 337-319.
24- رحمانی، جواد و پورجعفر، محمدرضا (1395) تحلیل و بررسی شاخص‌های مؤثر در هویت محله (نمونه موردی: محله مسگرهای شهر زنجان، نشریه معماری شهری پایدار، سال 4، شماره 1، صص 30-19.
25- رحیمی¬پور شخانی¬نژاد، محمدعلی. محمودی چناری، حبیب. امامی، سیده فاطمه و نصیری جان آقا، فرزانه (1400) بررسی نقش طرح‌های‌هادی در توسعه روستایی از منظر کالبدی با تأکید بر هویت بخشی به فضا (مطالعه موردی: شهرستان رشت، استان گیلان)، فصلنامه پژوهش و فناوری محیط زیست، سال6، شماره 9، صص 12-1.
26- رحیمی، روح اله. انصاری، مجتبی. بمانیان، محمدرضا و مهدوی نژاد، محمدجواد (1399) ارزیابی تأثیر مؤلفه¬های کالبدی بر حس دلبستگی به مکان در فضاهای جمعی مجتمع¬های مسکونی منتخب تهران، نشریه علمی باغ نظر، دوره 17، شماره 83، 30-15.
27- رفیعیان، مجتبی و معروفی، سکینه (1390) نقش و کاربرد رویکرد برنامه¬ریزی ارتباطی در نظریه¬های نوین شهرسازی، نشریه آرمان¬شهر، شماره 7، صص 120-113.
28- رهنما، محمدرحیم و رضوی، محمد محسن (1391) بررسی تأثیر حس تعلّق مکانی بر سرمایه اجتماعی و مشارکت در محلات شهر مشهد، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 17، شماره 2، صص 36-29.
29- سبحانی، نوبخت. بیرانوندزاده، مریم. شاهینی فر، مصطفی و معیری، دنیا (1398) اولویت‌بندی فضاهای شهری اثرگذار در هویت شهری با استفاده از مدل¬های چند معیاره (مطالعه موردی: شهر بروجرد)، فصلنامه جغرافیا (برنامه¬ریزی منطقه¬ای) سال 9، شماره 3، 507-495.
30- سجادی، ژیلا. اردلانی، روناک و ماندگار، رضوان (1399) بازتعریف شاخص‌های مکانی ارتقاء دهندۀ پایداری اجتماعی با رویکرد راهبرد بازآفرینی شهری در بافت تاریخی شهر سنندج، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه ای، سال 4، شماره 9، صص 147-179.
31- سجادزاده، حسن (1392) نقش دلبستگی به مکان در هویت بخشی به میدان‌های شهری (نمونه موردی: میدان ارامگاه شهر همدان)، نشریه باغ نظر، سال 10، شماره 25، صص 88-79.
32- سرگزی، آزاده و پژوهان¬فر، مهدیه (1398) نقش عوامل کالبدی مجتمع‌های مسکونی بر افزایش احساس تعلّق به مکان (نمونه موردی: مجتمع¬های مسکونی شاه بلوط و پردیسان گرگان)، نشریه برنامه¬ریزی توسعه کالبدی، سال 4، شماره 3، پیاپی، 15، صص 146-135.
33- سیاوش پور، بهرام. آبرون، علی اصغر و اسعدی جعفرآباد، سارا (1398) شناسایی مؤلفه‌های هویت ساز بومی بافت‌های تاریخی فرسوده شهری، نشریه معماری شناسی، سال دوم، شماره 12، صص 6-1.
34- شیبانی، مهدی و پورسلیمان امیری، زهرا (1396) نقش محیط طبیعی در ایجاد حس مکان در مسکن شهری، نشریه منظر، شماره 39، صص 59-46.
35- صالحی زلانی، سعید.‌ هاشمی، علی و میرزاد، عباس (1397) بررسی هویت شهری ایلام و مؤلفه‌های هویت بخش آن، فصلنامه علمی فرهنگ ایلام، دوره 20، شماره 63، صص 141-118.
36- صفرعلی¬زاده، اسماعیل. اکبری، مجید. بوستان احمدی، وحید و موسوی، سید چمران (1401) بررسی شاخص‌های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: کلان شهر اهواز)، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 22، شماره 66، صص 123-105.
37- صفایی¬پور، مسعود و روزبه، حبیبه (1391) هویت و توسعه پایدار محله¬ای در شهر شیراز مورد: محله فخرآباد، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 31، صص 120-107.
38- صمدی، علی. موسوی، سید یعقوب و ازکیا، مصطفی (1398) تحلیل جامعه¬شناختی- کالبدی فضاهای عمومی شهری مطالعه موردی: کلان¬شهر تهران، فصلنامه شهر پایدار، دوره 2، شماره 4، 114-101.
39- صیامی، قدیر. باقرزاده، فهیمه و سپاهی، اعظم (1394) محلات پایدار شهری؛ الگویی جدید در بازساخت مفهوم محله در ایران (مطالعه موردی: محله اردام در منطقه 10 شهرداری مشهد)، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال 2، شماره 2، صص 53-39.
40- صیامی، قدیر. کابلی فرشچی، سید امیر و رفعتی گنابادی، علی (1396) نقش آفرینی عناصر کالبدی هویت بخش در تجدید حیات بافت‌های تاریخی- فرسوده شهری (مطالعه موردی: محور تاریخی ارگ در شهر مشهد)، فصلنامه خراسان بزرگ، سال 7، شماره 23، صص 62-45.
41- طاهری، شیما و شبانی، امیرحسین (1394) تبیین مدل مفهومی تجدید حیات فضاهای شهری در بازآفرینی شهری، اولین کنفرانس ملی معماری اسلامی، میراث شهری و توسعه پایدار، تهران.
42- طباطبایی لطفی، زکیه السادات (1402) در جست و جوی فضای خویش کنکاشی درباره هویت‌مندی در معماری معاصر، فصلنامه رهپویه معماری و شهرسازی، دوره 2، شماره 6، صص 40-27.
43- عبدالله زاده فرد، علیرضا. شکور، علی و محمدی، زهرا (1398) تأثیر هویت شهری در گذرهای تاریخی با رویکرد پیاده محوری نمونه موردی: گذر کوچه اتابکان، فصلنامه آمایش محیط، شماره 53، صص 175-155.
44- عزلتی، المیرا و نصر، طاهره (1394) احیای مؤلفه‌های هویت شهری در باززنده سازی بافت‌های تاریخی (نمونه مطالعاتی: گذر تاریخی خانقاه احمدی شهر شیراز)، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مهندسی، علوم و تکنولوژی، استانبول.
45- عزیزي، محمد مهدي (1390). توسعه‌ شهری‌ پایدار، برداشت‌ و تحلیلی‌ از دیدگاه‌¬های‌ جهانی‌. مجله‌ صفه‌، شمارۀ ٣٣.
46- عطایی، رقیه و پورمحمدی، محمدرضا (1394) تأثیر مؤلفه¬های هویت کالبدی و فعالیتی بافت¬های تاریخی در ایجاد تعاملات اجتماعی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 41، صص 245-229.
47- علی¬اکبری، اسماعیل. طالشی، مصطفی و عمادالدین، عذرا (1396) الگوی توسعه کالبدی یکپارچه شهر و پیرامون با استفاده از ظرفیت‌های گردشگری مناطق پیراشهری، نشریه برنامه¬ریزی توسعه کالبدی، سال 2، شماره 1، پیاپی 5، صص 70-55.
48- عسکری زاد، رضا و اسدی ملک جهان، فرزانه (1397) برنامه‌ریزی و ساماندهی توسعه کالبدی معماری در فضاهای شهری (نمونه موردی: فلکه دفاع مقدس رشت)، نشریه معماری شناسی، سال 1، شماره 1، صص 16-1.
49- غفاری، آزاده و صابری، حمید (1396) باهبردهای بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله شیخ سلیمان شهر داران)، سومین همایش ملی و سومین همایش بین‌المللی معماری، عمران و شهرسازی در آغاز هزاره سوم، تهران.
50- غفوری، فواد و قلندریان، ایمان (1402) بازآفرینی خیابان چهارباغ هرات با هدف ارتقاء هویت مکان، نشریه علمی باغ نظر، شماره 20، صص 56-45.
51- غلامی، محمد و حیاتی، عقیل (1392) بررسی تأثیر هویت کالبدی بر انسجام اجتماعی مطالعه موردی: محله اوین شهر تهران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال سیزدهم، شماره 30، صص 150-131.
52- فیروزبخت، علی. ابراهیمی، رضا. ربیعی¬فر، ولی¬الله و حیدری، تقی (1391) ارزیابی ساختار اجتماعی- فرهنگی شهر با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر کرج)، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال سوم، شماره نهم، صص 76-55.
53- قرخلو، مهدی و حسینی، ‌هادی (1385) شاخص¬های توسعه پایدار شهری، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه¬ای، سال 8، صص 177-157.
54- قنبرپور، مرجام و قنبرپور، علی (1397) نقش هویت‌مندی مکان در توسعه پایدار شهری، نشریه مدیریت شهری، شماره 47، صص 119-130.
55- کاشی، حسین و بنیادی، ناصر (1392) تبدیل مدل هویت مکان- حس مکان و بررسی عناصر و ابعاد محتلف آن نمونه موردی: پیاده¬راه شهرری، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 18، شماره 3، صص 52-43.
56- کرمی، پرستو (1400) تأثیر نظام فضایی- اجتماعی بر هویت و توسعه شهری، نشریه مطالعات جتمع در مدیریت شهری، سال اول، شماره پنجم، صص 84-78.
57- کریمی آذر، مریم و شاه زیدی، مهری (1401) تأثیر عوامل کالبدی و غیرکالبدی بر هویت محله‌ای (نمونه مورد مطالعه: محله ستا، منطقه 15 شهر اصفهان)، فصلنامه پژوهش¬های مکانی فضایی، سال هفتم، شماره اول، پیاپی 25، صص 129-109.
58- کریمی مشاور، مهرداد و نیکوخوی، مونا (1394) نقش عناصر کالبدی و اجتماعی بر دلبستگی مکانی به روش PREQ، نورد مطالعاتی، محله جولان، نشریه معماری و شهرسازی آرمان¬شهر، شماره 23، صص 84-75.
59- کمیلی، محمد (1398) شناخت هویت شهری بندرعباس، نشریه صفه، سال 8، شماره 30، صص 186-168.
60- لطیفی، غلامرضا. فیضی چشمه گلی، قاسم و باجلال، راحله (1394) تبیین و ارزیابی شاخص‌های مؤثر در هویت شهری (نمونه موردی: محله نوغان در شهر مشهد)، فصلنامه خراسان بزرگ، سال 6، شماره 20، صص 42-25.
61- لک، آزاده و عزیزخانی، افتخار (1395) ادراک ساکنان از هم پیوندی بافت قدیم و رشد جدید سکونتگاه انسانی (نمونه موردی: روستای تاریخی قهی)، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره 160، صص 18-5.
62- لنگ، جان (1394) آفرینش نظریه معماری، نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، ترجمه علی¬رضا عینی¬فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
63- محمدی، مریم و رفیعی بالان، مرتضی (1400) شناسایی عوامل مؤثر بر حس تعلق مکانی ساکنین شهرهای جدید با تأکید بر مدل¬های مکان و ارزیابی آن در شهر جدید اندیشه، فصلنامه علمی برنامه‌ریزی رفاه توسعه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 48، صص 187-229.
64- محمدصالحی، زینب. شیخی، حجت و رحیمیون، علی اصغر (1393) بهسازی کالبدی- محیطی بافت مرکزی شهر با رویکرد توسعه شهری پایدار مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر خرم‌آباد، فصلنامه مطالعات شهری، شماره 7، صضص87-73.
65- مثنوی، محمدرضا (1381) توسعه پایدار و پارادایم¬های جدید توسعه شهری: شهر فشرده و شهر گسترده، مجله محیط¬شناسی، شماره 31، صص 104-89.
66- مجیدی، سنور و حیدری، مریم (1394) نقش برنامه¬ریزی کالبدی شهری در تأمین نیازهای شهروندان (نمونه موردی: شهر تهران)، دومین کنفرانس بین¬المللی پژوهش¬های نوین در عمران، معماری و شهرسازی، استانبول- ترکیه.
67- مقصودی، امین. سراجیان نامی، میترا. نظری، زهرا. توکلی، مهدی. حاج عبدالباقی، فرزانه. متمسک، فاطمه و مجتبوی، کیمیا (1399) سیمای شهری انعکاسی از هویت شهر ارتباط مفهوم هویت و سیمای شهری در بافت سنتی شهر گرگان، مجله هنر و تمدن شرق، سال 8، شماره 27، صص 76-67.
68- مرادی موسوی، محدثه سادات و فنائی، ساناز (1397) راهکارهای مؤثر بر ایجاد حس تعلق به مکان و شکل‌گیری هویت مکان (نمونه موردی: محله بهجت آباد شهر تهران)، کنفرانس بین المللی عمران، معماری و مدیریت توسعه شهری در ایران، تهران.
69- مصطفی، سبا و شاهچراغی، آزاده (1402) بررسی تأثیر معیارهای کالبدی منظر شهری بر احساس امنیت (نمونه موردی: میادین محله نارمک)، چهارمین کنفرانس ملی شهرسازی و معماری دانش بنیان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
70- معین¬فر، محمد و بیگ بابایی، بشیر (1399) نقش مؤلفه¬های توسعه پایدار در مکان‌یابی شهرهای جدید در راستای مدیریت جمعیتی کلان¬شهر ارومیه، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه ای)، سال 10، شماره 2، صص 940-917.
71- میرمقتدایی، مهتا (1383) معیارهای شناخت و ارزیابی هویت کالبدی شهرها، نشریه هنرهای زیبا، شماره 19، صص 26-17.
72- نادی، الهه و کیان ارثی، منصوره (1401) تبیین و اولویت‌بندی ابعاد تعلق به مکان در محوطه‌های دانشگاهی از منظر دانشجویان با بررسی چندمنظوره موردی، فصلنامه علمی معماری و شهرسازی، سال 33، شماره 100، صص 83-57.
73- نجاری نابی، رعنا و مهدی نژاد، جمال الدین (1399) ارزیابی نقش عوامل کالبدی و عملکردی در اجتماع¬پذیری بازارهای سنتی ایران با استفاده از تکنیک نحو فضا، نمونه موردی: بازار تبریز، نشریه علمی باغ نظر، سال 17، شماره 85، صص 82-67.
74- نصر، طاهره (1393) تبیین مؤلفه¬های هویت کالبدی شهر سنتی ایرانی، نشریه معماری و شهرسازی آرمان¬شهر، شماره 21، صص246-231.
75- وارثی، حمیدرضا و وزین، نرگس و عظیمی کوهنجانی، مریم (1402) تأثیر عوامل هویت شهر بر توسعه گردشگری مطالعه موردی: شهر شیراز، مجله گردشگری شهری، دوره 10، شماره 3، 31-15.
76- - واعظی، مهدی و علیمردانی، مسعود (1397) مفهوم هویت و رویکردی فلسفی به هویت و ماهیت شهر، ماهنامه باغ نظر، سال 15، شماره 62، صص 56-47.
77- ولی پور پاشاکلایی، کامران. رضوانی، علی اصغر و پیری، سعید (1400) تحلیلی راهبردی از وضعیت توسعه پایدار شهر پرند، فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال 13، شماره 2، صص 682-663.
78- هاشم نژاد سراجه لو، مجتبی (1397) تأثیر طراحی المان‌های شهری بر مبنای نشان و فرهنگ شهری در جهت توسعه پیکره شهری، مجله نخبگان فلوم و مهندسی، سال 3، شماره 3، صص 94-84.
79- یوسفی، علی و صادقی نژاد، مهسا (1396) مرور انتقادی نظریه سیمای شهر لینچ: نشانه شناسی نقشه‌های ادراکی شهروندان و بازشناسی هویت کالبدی شهر، نشریه مطالعات جامعه شناختی شهری، سال 7، شماره 22، صص 72-47.
80- Aboud, Z., & Abbas, S. S. (2023, September). The role of personalizing place mechanisms in the identity characteristics of residential neighborhoods. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2806, No. 1). AIP Publishing.‏
81- Assi, E. (2022). Layers of Meaning and Evolution of Cultural Identity: The Case of Wind Towers in Dubai. Conservation, 2(1), 38-50.‏
82- Aşur, F., Akpinar Kulekci, E., & Perihan, M. (2022). The role of urban landscapes in the formation of urban identity and urban memory relations: the case of Van/Turkey. Planning Perspectives, 37(4), 841-857.‏
83- Bao, H., Deng, S., Xu, S., & Peng, Y. (2017). Conspicuous consumption behavior of land-lost farmers: A perspective of social identity. Cities, 66, 81-90.‏
84- Barnett, C., & Parnell, S. (2016). Ideas, implementation and indicators: epistemologies of the post-2015 urban agenda. Environment and Urbanization, 28(1), 87-98.‏
85- Belanche, D., Casaló, L. V., & Rubio, M. A. (2021). Local place identity: A comparison between residents of rural and urban communities. Journal of Rural Studies, 82, 242-252.‏
86- Chan, A., Suryadipura, D., & Kostini, N. (2021). City image: city branding and city identity strategies. Review of Integrative Business and Economics Research, 10, 330-341.‏
87- Chen, J., Yue, C., Ren, L., & Yan, J. (2020). Determinants of urban identity in urbanizing China: findings from a survey experiment. Chinese sociological review, 52(3), 295-318.‏
88- Chen, Y., Zhang, Y., & Guozhen, Z. (2015). The inequality effect and social integration in urbanization. Social Sciences in China, 6, 78-95.‏
89- Fu, Y., & Ma, W. (2020). Sustainable urban community development: A case study from the perspective of self-governance and public participation. Sustainability, 12(2), 617.‏
90- Jannah, B., Arifin, Z., & Kusumawati, A. (2014). Pengaruh city branding dan city image terhadap keputusan berkunjung wisatawan ke Banyuwangi (Vol. 17). Brawijaya University.‏
91- Lerner, A., Sweeney, S., & Eakin, H. (2014). Growing buildings in corn fields: Urban expansion and the persistence of maize in the Toluca Metropolitan Area, Mexico. Urban Studies, 51(10), 2185-2201.‏
92- Leal Filho, Walter, Pociovalisteanu, Diana-Mihaela, Al-Amin, Abul Quasem. (2017) Sustainable Economic Development Green Economy and Green Growth, Springer International Publishing Switzerland.
93- Liu, L., Huang, Y., & Zhang, W. (2018). Residential segregation and perceptions of social integration in Shanghai, China. Urban Studies, 55(7), 1484-1503.‏
94- Maoh, Hannah and Kanaroglou, pavlos, (2017) A Tool for Evaluating Urban Sustainability via Integrated Transportion and Land Use Simulation Models, Environnement Urban/ Urban Environnement, N.3, pp a.28-a.49.
95- Michalina, D., Mederly, P., Diefenbacher, H., & Held, B. (2021). Sustainable urban development: A review of urban sustainability indicator frameworks. Sustainability, 13(16), 9348.‏
96- Peng, J., Strijker, D., & Wu, Q. (2020). Place identity: How far have we come in exploring its meanings?. Frontiers in psychology, 11, 503569.‏
97- Rezafar, A. (2022). Urban Environmental Aesthetic and Identity: The Case of Masouleh, Iran. Art-Sanat Dergisi, (17), 397-418.‏
98- Riza, M., Doratli, N., & Fasli, M. (2012). City branding and identity. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 35, 293-300.‏
99- saleh Almansuri, D., & Alkinani, A. S. (2023). Place Identity and Urban Uniqueness: Insights from the Al-Rusafa Area, Old Baghdad, Iraq.‏
100- Skelton, T. (2013). Young people’s urban im/mobilities: Relationality and identity formation. Urban Studies, 50(3), 467-483.