بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان
محورهای موضوعی : روان سنجی
مهدی شمالی احمدآبادی
1
,
عاطفه برخورداری احمدآبادی
2
1 - دکتری روانشناسی، سازمان آموزش و پرورش، اردکان، یزد، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
کلید واژه: اعتباریابی, تکانشگری کارکردی, رفتارهای ضد اجتماعی, جرم, زندانیان,
چکیده مقاله :
تکانشگری می‌تواند زمینه‌ساز رفتارهای مجرمانه و ضد اجتماعی باشد و ارزیابی و مداخله در آن به منظور پیشگیری و کاهش احتمال وقوع جرم، ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان انجام شد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کمی و توصیفی است که در جامعه آماری زندانیان محکوم در زندان اردکان در سال 1402-۱۴۰1 انجام شد. نمونه‌گیری به روش در دسترس انجام شد و شامل ۲۴۴ نفر از زندانیان بود. ابزار پژوهش شامل فرم تکانشگری کارکردی (دیکمن، ۱۹۹۰) بود و داده‌ها با استفاده نرم‌افزارهای آماری spss26 وAmos24 تحلیل شد. نتایج نشان داد پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان تک‌عاملی و دارای ۸ سوال است. همسانی درونی پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب همبستگی هر یک از سوالات با نمره کل نیز در محدوده ۴۴۱/۰-۶۶۳/۰ قرار گرفت. نتایج بارهای عاملی مطلوب بالای ۴/۰ را نشان داد. علاوه بر این، ریشه میانگین مربعات خطاهای تخمین(RMSEA) ۰۴۵/0، شاخص نيكويي برازش (GFI) برابر با ۹32/۰، شاخص برازندگي تطبيقي (CFI) برابر با ۹45/0 و مقدارdf /χ2 نیز ۴۸۴/۱ بدست آمد که از روایی سازه پرسشنامه پشتیبانی می‌کنند. آلفای کرونباخ برای تکانشگری کارکردی ۸۰۵/۰، بدست آمد. بر اساس نتایج این مطالعه، فرم کوتاه مقیاس تکانشگری کارکردی ابزاری مناسب برای سنجش افکار مجرمانه در زندانیان است.
Impulsivity can be the basis of criminal and antisocial behavior, and it is necessary to evaluate and intervene in order to prevent and reduce the possibility of crime. This study aimed to examine the psychometric indicators of the Functional Impulsivity Questionnaire among prisoners. The research was quantitative and descriptive, conducted within the population of convicted prisoners at Ardakan Prison during the years 2023-2023. Sampling was done using a convenience method, including 244 prisoners. The research tool was the Functional Impulsivity Scale (Dickman, 1990), and the data were analyzed using SPSS 26 and Amos 24 statistical software. Results indicated that the questionnaire is unidimensional with 8 items. The internal consistency of the questionnaire, assessed through item-total correlations, ranged from 0.441 to 0.663. Factor loadings above 0.4 were found to be satisfactory. Additionally, the Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) was 0.045, the Goodness of Fit Index (GFI) was 0.932, the Comparative Fit Index (CFI) was 0.945, and the chi-square/df ratio was 1.484, supporting the construct validity of the questionnaire. The Cronbach's alpha for functional impulsivity was 0.805. Based on the findings of this study, the short form of the Functional Impulsivity Scale is an appropriate tool for assessing criminal thoughts in prisoners.
ثابت دیزکوهی، کیانا، ابوالقاسمی، عباس و کافی ماسوله، سید موسی. (1402). تحلیل روابط تکانشگری، تنظیم هیجان و تاب آوری با مولفه های سلامت روان در دانشجویان دارای رفتارهای خودآسیب زنی. روان شناسی بالینی، 15(1)، 93-105. https://jcp.semnan.ac.ir/article_7730_3227719b8d800b338d8f74e813ba43e9.pdf
شیرزاده، مهدی. (1403). پیش‌بینی بی‌صداقتی تحصیلی بر اساس محق‌پنداری تحصیلی و تکانشگری دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه. فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 11(4)، 71-80. https://etl.journals.pnu.ac.ir/article_10850_9fddbc97e0de4acdf8f1e53070cebfb1.pdf
نعمت الهی، مینا و افکاری، فرشته. (۱۴۰۲)، نقش میانجی هیجان‌خواهی و تکانشگری در ارتباط بین اعتیاد به اینترنت با دلزدگی زناشویی و نگرش به خیانت زناشویی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۱۰ (۶)، ۱۲۵-۱۴۱. https://shenakht.muk.ac.ir/article-1-2185-fa.pdf
نیازمند، حسن، برزگر، مجید، بقولی، حسین و سهرابی شگفتی، نادره. (۱۴۰۰). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سرمایه روانشناختی و تفکر جنایی زندانیان شهر بوشهر. رویش روان شناسی، ۱۰ (۱۲)، ۲۳۹-۲۵۰. https://frooyesh.ir/article-1-3171-fa.pdf
Anderson, C. M., Honours, B. A., & Justice, C. (2019). The Impact of Algorithms in Criminal Sentencing on Due Process Rights (Doctoral dissertation, Queen's University Belfast). https://pureadmin.qub.ac.uk/ws/portalfiles/portal/236355240/The_Impact_of_Algorithms_in_Criminal_Sentencing_on_Due_Process_Rights_Master_Copy_Final_6_.pdf
Armstrong, T. A., Boisvert, D., Wells, J., & Lewis, R. (2020). Extending Steinberg's adolescent model of risk taking to the explanation of crime and delinquency: Are impulsivity and sensation seeking enough?. Personality and Individual Differences, 165, 110133. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886920303226
Augusteijn, F., Pemberton, A., CJH Bijleveld, C., & Bosma, A. K. (2024). The predictability of court-adjudicated compensation for pain and suffering damages within the criminal proceedings and the role of victim labels: A case study on victims of sexual crime in the Netherlands. Criminology & Criminal Justice, 17488958231222190. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/17488958231222190
Dalley, J. W., & Robbins, T. W. (2017). Fractionating impulsivity: neuropsychiatric implications. Nature Reviews Neuroscience, 18(3), 158-171. https://www.nature.com/articles/nrn.2017.8
Dickman, S. J. (1990). Functional and dysfunctional impulsivity: personality and cognitive correlates. Journal of personality and social psychology, 58(1), 95. https://psycnet.apa.org/record/1990-14648-001
Dickman, S. J. (1993). Impulsivity and information processing. In W. G. McCown, J. L. Johnson, & M. B. Shure (Eds.), The impulsive client: Theory, research, and treatment (pp. 151–184). American Psychological Association. https://psycnet.apa.org/record/2004-14108-010
Dickman, S. J., & Meyer, D. E. (1988). Impulsivity and speed-accuracy tradeoffs in information processing. Journal of personality and social psychology, 54(2), 274. https://psycnet.apa.org/record/1988-13890-001
Hüpen, P., Henn, A. T., & Habel, U. (2021). Adaptation and validation of a German version of the Dickman impulsivity inventory for the assessment of functional and dysfunctional impulsivity. Scientific Reports, 11(1), 23310. file:///C:/Users/Mehdi/Downloads/s41598-021-02775-1.pdf
Kulacao, F. (2019). The relationship between crime and impulsivity in psychiatric patients. Klinik Psikofarmakoloji Bulteni, 29, 413-414. https://search.proquest.com/openview/0d2ad146e99b5f261a8aec099685faaa/1.pdf?pq-origsite=gscholar&cbl=28708
Muna, C. (2024). A Literature Review Study of the Role of Family Education in Minimizing Klitih Crime and Moral Decadence in Yogyakarta. Muslim Education Review, 3(1), 145-172. https://journal.uiii.ac.id/index.php/mer/article/view/272
Palmer, E. J., & Humphries, L. M. (2016). Differences between completers and non‐completers of offending behaviour programmes: Impulsivity, social problem‐solving, and criminal thinking. Legal and Criminological Psychology, 21(2), 407-416. https://bpspsychub.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/lcrp.12089
Patton, J. H., Stanford, M. S., & Barratt, E. S. (1995). Factor structure of the Barratt impulsiveness scale. Journal of clinical psychology, 51(6), 768-774. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/1097-4679(199511)51:6%3C768::AID-JCLP2270510607%3E3.0.CO;2-1
Shomali-Ahmadabadi, M., Rezapour-Mirsaleh, Y., & Yousefi, Z. (2024a). Effectiveness of Rational Emotive Behavior Therapy (REBT) on Self- Control and Impulsivity in Male Prisoners. Iran J Psychiatry, 19(2), 185-195. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC11055976/pdf/IJPS-19-185.pdf
Shomali-Ahmadabadi, M., Rezapour-Mirsaleh, Y., & Yousefi, Z. (2024b). The Effectiveness of Rational Emotive Behavior Therapy on Reducing Proactive and Reactive Criminal Thinking among Male Adult Offenders in Iran. International Journal of Behavioral Sciences, 18(1), 22-28. https://www.behavsci.ir/article_198328.html
Spinella, M. (2007). Normative data and a short form of the Barratt Impulsiveness Scale. International Journal of Neuroscience, 117(3), 359-368. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00207450600588881
Walters, G. D. (2024). The Psychological Inventory of Criminal Thinking Styles: A Scoping Review of its Reliability, Factor Structure, Concurrent Correlates, Predictive Correlates, Change Scores, and Cross-National Comparability in Non-US Samples. International Criminology, 1-11. https://link.springer.com/article/10.1007/s43576-024-00124-6
