بررسی رابطه بین نوآوری و ریسک ورشکستگی با تأکید بر نقش بیش‌اطمینانی و توانایی مدیران
محورهای موضوعی : حسابداری و مالی
مجید گرگی زاده
1
,
سید علی واعظ
2
,
بابک عابدی صدقیانی
3
,
سید عزیز آرمن
4
1 - گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - حسابداری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
4 - استاد اقتصاد ، گروه اقتصاد ، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز ، ایران
کلید واژه: ورشکستگی, نوآوری, تحقیق و توسعه, توانایی مدیران, بیش‌اطمینانی مدیران.,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین نوآوری و ریسک ورشکستگی با متغیرهای تعدیل‌گر بیش‌اطمینانی و توانایی مدیران است. داده‌های شرکت‌های مورد بررسی از سامانۀ کدال و نیز نرم‌افزار داده‌پرداز نوین طی سال‌های 1390 تا 1401 استخراج و برای آماده‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها به ترتیب از نرم‌افزارهای اکسل و ایویوز و الگوی رگرسیون حداقل مربعات تعمیم یافته استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد نوآوری باعث کاهش احتمال ورشکستگی می‌شود. علاوه بر این وجود متغیر تعدیلی بیش‌اطمینانی مدیران تأثیر منفی و متغیر تعدیلی توانایی مدیران تأثیر مثبت بر این رابطه دارند و به ترتیب باعث تضعیف و تقویت این رابطه (افزایش و کاهش بیشتر احتمال ورشکستگی) می‌شود. همچنین وجود همزمان دو متغیر تعدیلی این رابطه را تقویت می‌کند. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت هزینۀ نوآوری (تحقیق و توسعه) بهبود وضعیت شرکت‌ها را به دنبال داشته و بیش‌اطمینانی مدیران معمولاً وضعیت شرکت¬ را به خطر انداخته و توانايی مديران باعث افزایش ارزش شرکت و کاهش ورشکستگی می‌شود. بنابراین می‌توان گفت در شرکت‌های بورسی تهران، احتمال ورشکستگی تابعی از هزینۀ تحقیق و توسعه، بیش‌اطمینانی مدیران و توانایی مدیران هم به صورت مجزا و هم به صورت توأم می‌باشد.
The main goal of this research is to investigate the relationship between innovation and bankruptcy risk with the moderator variables of overconfidence and managers' ability. The data of the investigated was collected from Codal website and Novin data-processing software, and Excel and Eviews software during the years 2011 to 2023 were used for data preparation and analysis using the generalized least square regression model, respectively. Research findings show that innovation reduces the probability of bankruptcy. In addition, the existence of the adjustment variable of managers' overconfidence has a negative effect and the adjustment variable of managers' ability has a positive effect on this relationship and It weakens and strengthens this relationship (increasing and further decreasing the probability of bankruptcy), respectively. Also, the simultaneous presence of two adjusting variables strengthens this relationship. According to the findings of the research that the cost of innovation (research and development) will improve the condition of companies and managers' overconfidence usually endangers the company's situation and managers ability increases the value of the company and reduces bankruptcy. Therefore, it can be said that in Tehran stock companies, the probability of bankruptcy is a function of the cost of research and development, managers overconfidence and the managers ability both separately and together.
افلاطونی، عباس. 1397. اقتصادسنجی در پژوهش‌های مالی و حسابداری با نرم¬افزار Eviews. تهران: ترمه.
برزگري خانقاه، جمال و قائدي، سليمه، 1398. بررسی تأثير پاداش و ساختار هيئت مدیره بر سرمایه‌گذاري در تحقيق و توسعه. دانش حسابداري مالی، 5(3)، صص. 116- 99.
بزرگ اصل، موسی و صالح‌زاده، بيستون، 1393. توانايی مديريت و كيفيت اقلام تعهدی. دانش حسابداری، 5 (17)، صص. 139 – 119.
پورحيدری، اميد، کيانی چنده، علی، و باقری، مژگان، 1399. بررسی تأثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکتی بر رابطۀ میان هزینۀ تحقیق و توسعه(R&D) و رشد شرکت. دانش حسابداری مالی، 12 (2)، صص. 130 – 115.
تهرانی، رضا، علی¬پور، هوشنگ، علیرضایی، ابوتراب، و عباس¬پور اسفندن، قنبر، 1400. ارائه الگوی اثر عدم اطمینان از نرخ تورم و بیش‌اعتمادی مدیران بر افزایش در سرمایهگذاری (مورد کاوی: شرکت‌های دچار درماندگی مالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش سرمایهگذاری، 10 (38)، صص. 242-223.
ثقفی، علی و عالی‌فامیان، مجتبی، 1398. رابطه بین توانایی مدیریت و حق‌الزحمه حسابرسی با تأکید بر نقش درماندگی مالی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 9 (33)، صص. 244 – 221.
چالاکی، پری، منصورفر، غلامرضا، و کرمی، امیر، 1397. بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر درماندگی مالی با تأکید بر انعطاف‌پذیری مالی. دانش حسابداری مالی، 5 (16)، صص. 180 – 153.
حساس یگانه، یحیی، حسنی‌القار، مسعود، و مرفوع، محمد، 1394. بیش‌اطمینانی مدیریت و حق‌الزحمه حسابرسی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 22 (3)، صص. 384-363.
خلیفه‌سلطانی، سید احمد، شاداب شمس‌آباد، نیلوفر، و رهنما، مریم، 1400. تأثیر نوآوری بر خطر سقوط قیمت سهام تحت شرایط عدم تقارن اطلاعاتی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 50، صص. 62 – 43.
خواجوی، شکراله و امیری، فاطمه‌السادات، 1392. شناسایی مهم‌ترین عوامل مؤثر در ورشکستگی شرکت‌ها با استفاده از تکنیک تاپسیس. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11 (38)، صص. 90- 69.
خواجوی، شکراله و قدیریان‌آرانی، محمدحسین، 1397. توانایی مدیران، عملکرد مالی و خطر ورشکستگی. دانش حسابداری، 9 (1)، صص. 61- 35.
خواجوی، شکراله، ویسی‌حصار، ثریا، و غیوری‌مقدم، علی، 1401. تأثیر توانایی مدیران بر محافظه‌کاری با تأکید بر نقش اندازه شرکت و اهرم مالی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 29 (4)، صص. 649 – 628.
دستگیر، محسن، میرکی، فؤاد، و کاظمی‌نوری، سپیده، 1393. تأثیر اعتماد به نفس بیش از حد مدیران ارشد بر آشفتگی مالی. بررسی‌های حسابداری، 1 (2)، صص. 37 - 51.
رحمانیان کوشککی، عبدالرسول و مطاعی، سمیرا، 1402. نقش تأمین مالی مبتنی بر بدهی در رابطه بین حاکمیت شرکتی و سرمایهگذاری تحقیق و توسعه. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 2 (8)، صص. 109- 91.
رشیدی، محسن، 1399. نقش توانایی مدیران در تعدیل شرایط اعتباری و کاهش پراکندگی بازده سهام. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 8 (30)، صص. 139 – 123.
رضایی، فرزین، فیروزعلیزاده، اکرم، و نورمحمدی، الهام، 1399. رابطه توانایی مدیریت با اجزا مدیریت ریسک یکپارچه. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 12 (48)، صص. 41 – 23.
رمضان احمدی، محمد، قلمبر، محمدحسین، و درسه، سیدصابر، 1398. بررسی تأثیر معیارهای اعتماد بیش از حد مدیران ارشد بر خطر سقوط آتی قیمت سهام در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی،11(41)، صص. 124-93.
رهنمای رودپشتی، فریدون، جبارزاده کنگرلویی، سعید، و اسپوکه، جلال، 1390. توجه مدیران به عوامل موفقیت¬ساز، با تأکید بر فرآیندهای حسابداری مدیریت. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 1 (2)، صص. 26 – 7.
زراعتی نوقابی، الهه و نخعی، حبیب‌الله، 1400. رابطه ورشکستگی با بیش‌ارزشیابی سهام و مدیریت سود و بیش‌اعتمادی مدیران. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5 (19)، صص. 1280-1261.
زمانی، محمد و دارابی، رؤیا، 1397. عوامل موثر بر آشفتگی مالی شرکت‌های بورسی با تاکید بر نقش متغیرهای بانکی (شواهد تجربی:شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران). پژوهش‌های پولی - بانکی، 11(36)، صص. 292- 271.
ستایش، محمدحسین و رحیمی، میلاد، 1402. تأثیر کیفیت اطلاعات حسابداری و سیاست پولی بر پیش‌بینی ورشکستگی. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 2 (5)، صص. 38- 1.
شاهرضا، علیرضا، فغانی‌ماکرانی، خسرو، و فاضلی، نقی، 1401. تأثیر مؤلفه‌های سرمایه فکری بر سودآوری بانک‌های تجاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل پالیک اصلاح شده و توسعه یافته. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره 54، صص. 164 – 147.
شاهسوند، منیره، قائمی، محمدحسین، و علوی، سیدمصطفی، 1402. الگوی مناسب برای تشخیص ورشکستگی توسط حسابداران و حسابرسان دادگاهی. دانش حسابرسی، 23 (90)، صص. 299 – 258.
فروغی ابری، میثم، فروغی، داریوش، و کاظمی، ایرج، 1399. ارائه مدلي براي پيش¬بيني خطر ورشكستگي با استفاده از راهبرد بيزي. حسابداری مالی، 12 (46)، صص. 21- 1.
فیل‌سرائی، مهدی، 1402. کارایی مدیریت، تأخیر در تعدیل قیمت سهام و کارایی اطلاعاتی قیمت سهام. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 2 (7)، صص.66-43.
قائم مقامی،کامران، باقرپور ولاشانی، محمدعلی، صالحی، مهدی، و خلعت‌بری، حسن، 1400. رابطه بین بیش‌ارزشیابی سهام و بحران مالی شرکت‌ها. دانش حسابداری، 12 (4)، صص. 41-23.
قاسمی، مریم، صراف، فاطمه، احدی سرکانی، سید یوسف و جعفری، سیده محبوبه، 1403. ارائه الگوی تاب¬آوری مالی در راستای پیشگیری از ورشکستگی. دانش سرمایه¬گذاری، 13 (3)، صص. 643 – 623.
قانی دهکردی، خدامراد، جعفری دهکردی، حمیدرضا، و پیک فلک، جمشید، 1399. بررسی نقش واسطه‌ای اعتماد به نفس بیش از حد بر میزان اثرگذاری ویژگی‌های شخصیتی مدیران ارشد بر درماندگی مالی شرکت‌های تولیدی در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، 12 (2)، صص. 234-211.
کردستانی، غلامرضا و تاتلی، رشید، 1393. ارزیابی توان پیش‌بینی مدل‌های ورشکستگی (مقایسه مدل‌های اولیه و تعدیل شده). دانش حسابرسی، 14 (55)، صص. 70- 51.
محمدی نافچی، آرش و علیخانی، شهناز، 1402. بررسی تأثیر پیش¬ینی سود و درماندگی مالی با نقش میانجی‌گری توانایی مدیران در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. کنکاش مدیریت و حسابداری، 3 (2)، صص. 25 – 1.
مرادی، محمد، قضات، حسین، سوخکیان، ایمان، و حسین‌زاده، سهراب، 1399. تأثیر رفتار شرکت‌های رقیب بر مدیریت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 12 (46)، صص. 18 – 1.
ملکی، الهام‌السادات، ابراهیمی، سیدکاظم، و جلالی، فاطمه، 1398. تأثیر چرخه عمر شرکت‌ها بر سطح محافظه‌کاری. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 11 (44)، صص. 78- 59.
موسوی¬شیری، سیدمحمود، سبزی، صغری، و قدردان، احسان، 1402. بررسی رابطه بین استراتژی‌های تجاری شرکت و توانایی مدیریت در دوره بحران مالی با کیفیت سود. مطالعات حسابداری و حسابرسی، شماره 45، صص. 80 – 57.
نمازی، محمد و خرم‌دل ماسوله، زهرا، 1401. تأثیر نوآوری سبز و نقش میانجی حسابداری مدیریت زیست‌محیطی بر عملکرد مالی، زیست‌محیطی و اقتصادی شرکت. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 19 (74)، صص. 40 – 1.
نمازی، محمد و مقیمی، فاطمه، 1398. بررسی نقش میانجی چالش‌های نوآوری در رابطۀ بین سازه‌های نوآوری و عملکرد مالی و اقتصادی شرکت. پژوهش‌های حسابداری مالی، 10 (4)، صص. 103- 79.
نمازی، محمد و مقیمی، فاطمه، 1397. تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیت¬پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکت¬ها در صنایع مختلف، بررسی¬های حسابداری و حسابرسی، 25(2)، صص. 310- 289.
نورانی آزاد، سمانه و راسخ جهرمی، عرفانه، 1401. آزمون نقش شدت پژوهش و توسعه در بازدهی سهام و رقابت خودمخرب شومپیتري بورس اوراق بهادار تهران (رهیافت رگرسیون انتقال ملایم پنلی (PSTR. فصلنامه بورس اوراق بهادار، 15 (57)، صص. 196- 167.
نیکبخت، محمدرضا، جهاندوست مرغوب، مهران، و ویسی حصار، ثریا، 1399. بررسی تأثیر پیچیدگی شرکت بر ارتباط بین توانایی مدیریت و عدم شفافیت اطلاعات. پژوهش‌های حسابداری مالی، 12 (45)، صص. 104 - 83.
Agnihotria, A. and Bhattacharya, S., 2021. CEO Narcissism and Myopic Management. Industrial
Marketing Management,7(3), pp.145-158. Agostino, M., Scalera, D., Succurro, M. and Trivieri, F., 2022. Research, innovation and bankruptcy: evidence from European manufacturing firms. Industrial and Corporate Change,
31(1), pp.137–160. Agustini, N. W. and Wirawati, N. G. P., 2019. Pengaruh Rasio Keuangan Pada Financial Distress Perusahaan Ritel Yang Terdaftar di Bursa Efek Indonesia (BEI). E-Jurnal Akuntansi, 26 (251),
https://doi.org/10.24843/eja.2019.v26.i01.p10. Andreou, P. C., Karasamani, I., Louca, C. and Ehrlich, D., 2017. The impact of managerial ability
on crisis-period corporate investment. Journal of Business Research, 79, pp. 107-122. Bai, Q. and Tian, S., 2020. Innovate or die: Corporate innovation and bankruptcy forecasts.
Journal of Empirical Finance, 59, pp. 88-108.
Biddle, G. C., Mary L. M. and Frank M. S., 2016. Accounting conservatism and Bankruptcy Risk.
Financial Accounting and Reporting Section, pp. 1-20. Available at : www . ssrn.com. Bon-Kim, j. Wang, Z. and Zhang, L., 2015. CEO Overconfidence and Stock Price Crash Risk.
http://ssrn.com/abstract=2331189. Chen, Y., Eshleman, J. D. and Soileau, J. S., 2016. Business strategy and auditor reporting. Journal
of Practice and Theory, 36(2), pp.63-86. Cherkasova, V. and Kurlyanova, A., 2019. Does corporate R&D investment support to decrease of
default probability of Asian firms?. Borsa Istanbul Review, 19 (4), pp.344 - 356. Dawid, H., Ippoliti, R. and Wen, X., 2023. Product Innovation Investment under Bankruptcy Threat. Bielefeld Working Papers in Economics and Management, No 4. ISSN 2196−2723.
https://hdl.handle.net/10419/299772. Demerjian, P., Lev, B. and McVay, S., 2012. Quantifying managerial ability: A new measure and
validity test. Management Science, 58 (7), pp.1229-1248. https://www.jstor.org/stable/23525943. Eriksen, N, B. and Aabo, T., 2016. CEO narcissism, corporate risk-taking and performance. http: //pure. au. dk/portal asbstudent/da/studentprojects/ ceo-narcissism-corporate-risktaking-and
performance (1a7ea 363-0174-4a04-ae06-97fa295390cc). Han, CH. and Zhang, SH., 2021. Multiple strategic orientations and strategic flexibility in product
innovation. European Research on Management and Business Economics, 27, pp.1-9. Jacoby, G., Li, J. and Liu, M., 2019. Financial Distress, Political Affiliation, and Earnings Management: The Case of Politically Affiliated Private Firms. European Journal of Finance, 25,
pp.508-523. 10.1080/1351847X.2016.1233126. Jindal, N., 2020. The Impact of Advertising and R&D on Bankruptcy Survival: A Double-Edged
Sword. Journal of American Marketing, 84 (5), pp.22-40. Khoo, J. and Cheung, A., 2022. Managerial ability and debt maturity. Journal of Contemporary
Accounting & Economics, 18(1), pp.10-29. Lee, C. C., Wang, C. W., Chiu, W. C. and Tien, T. S., 2018. Managerial ability and corporate
investment opportunity. International Review of Financial Analysis, 57(3), pp.65-76. Leng,J., Ozkan,A., and Trzeciakiewicz, A., 2018. CEO overconfidence and the probability of corporate failure: Evidence from the UK. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/
ssrn.3184199. Li, M. and Yang, J., 2019. Effects of CEO Duality and Tenure on Innovation,:
https://www.researchgate.net/publication/336650882. Mahtani, U. S. and Garg, C. P., 2019. An analysis of key factors of financial distress in airline companies in India using fuzzy AHP framework. Transportation Research Part A: Policy and
Practice, 117, pp.87-102. Olsen, K. J., Dworkis, K. and Young, S. M., 2014. CEO Narcissism and Accounting: A Picture of
Profits. Journal of Management Accounting Research, 26. pp.243-267. Schrand, C.M. and Zechman, S. L., 2019. Executive Overconfidence and the Slippery Slope to
Financial Misreporting. Journal of Accounting and Economics, 53 (1), pp.311-329. Seputra, Y., 2018. Forecasting Corporate Bankruptcy Based on Managerial Overconfidence Using the Adaptive Neuro-Fuzzy Inference System. Advances in Social Science, Education and
Humanities Research, 426, pp.245-255. http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/. Szutowski, D., 2019. Innovation source, advancement stage and company stock returns. The
Service Industries Journal, 39(13-14), pp.925-942. Trianita, G. and Basuki., (2020). Relationship between Managerial Overconfidence and Firm Value. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 13 (8), pp.136 – 152.
www.ijicc.net. Ugur, Mehmet, T., E. and Solomon, E., 2018. Inverted-U relationship between R&D intensity and survival:Evidence on scale and complementarity effects in UK data. Research Policy, 45, pp.1474–
1492.
Uygur, O., 2018. CEO Ability and Corporate Opacity. Global Finance Journal, 35, pp.72-81. Wang, D., Sutherland, D., Ning, L., Wang, Y. and Pan,X., 2018. Exploring the influence of political connections and managerial overconfidence on R&D intensity in China's large-scale private
sector firms. Technovation, 69, pp.40-53.
