اثربخشی زوج‌‌درمانی بازسازی عاطفی(ARCT) بر طلاق عاطفی و تنظیم هیجان بین فردی
محورهای موضوعی : روانشناسی و مشاورهفائزه مهدوی‌‌جعفری 1 , عباس رحمتی 2
1 - نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، یزد، ایران
2 - استاد تمام مشاوره، بخش روانشناسی و مشاوره، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
کلید واژه: کلیدواژه‌ها: بازسازی عاطفی, تنظیم هیجان بین‌فردی, زوج‌‌درمانی, طلاق عاطفی,
چکیده مقاله :
چکیده هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر بازسازی عاطفی بر طلاق عاطفی و تنظیم هیجان بین‌فردی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش، دانشجویان متأهل دانشگاه فرهنگیان کرمان در نیمسال تحصیلی 1402-1401 بودند. تعداد 55 نفر از این جامعه براساس نمره‌ی بالا در طلاق عاطفی و نمره‌ی پایین در تنظیم هیجان بین‌فردی با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل (28 نفر) و آزمایش (27 نفر) جايگماری شدند. افراد گروه آزمایش در 9 جلسه هفتگی تحت زوج‌‌درمانی بازسازی عاطفی قرار گرفتند. تحلیل داده‌‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری انجام شد. یافته‌‌ها نشان داد زوج‌‌درمانی بازسازی عاطفی، موجب کاهش طلاق عاطفی و افزایش ميزان استفاده از راهبردهای تنظیم هیجان بین‌فردی در زوجین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون و آزمون پیگیری شده است (p<0.05). براساس نتایج به نظر می‌‌رسد از این رویکرد درمانی می‌‌توان در ردیف سایر مداخلات برای کاهش طلاق عاطفی و نیز تنظیم هیجان در روابط زوجی بهره گرفت. کلیدواژه‌ها: بازسازی عاطفی، تنظیم هیجان بین‌فردی، زوج‌‌درمانی، طلاق عاطفی
Abstract This research aimed to assess the impact of affective reconstructive couple therapy on emotional divorce and interpersonal emotion regulation. The research method was quasi-experimental with a pretest-posttest design with control group. The statistical population included all married students of FARHANGIAN University of Kerman in 2023. In this research, 55 participants were selected via purposive sampling method based on a high score in emotional divorce and a low score in interpersonal emotion regulation and randomly assigned to experimental (27 persons) and control groups (28 persons). The nine-session affective reconstructive couple therapy protocol was performed on the experimental group. Data were analyzed through the multivariate covariance analysis. The results indicated that affective reconstructive couple therapy significantly decreased emotional divorce and increased interpersonal emotion regulation strategies in experimental group compared to the control group in the post-test and follow-up (p<0.05). According to the results, this therapeutic approach can be used to reduce emotional divorce and regulate interpersonal emotions in marital relationships.
منابع
باستانی، سوسن؛ گلزاری، محمود؛ و روشنی، شهره. (1389). طلاق عاطفی: علل و شرایط میانجی. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(3)، 20-1.
جعفرزاده، دنیا؛ شریعت‌‌مدار، آسیه؛ و قره‌داغی، علی. (1400). توصیف تجربۀ زیستۀ فرزندان والدین دچار طلاق عاطفی. پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 10(4)، 140-117.
خاتمی، سید محمد حسین؛ بیان‌فر، فاطمه؛ و طباطبایی، سید موسی. (1400). نقش واسطه‌ای قاطعیت جنسی در رابطهی بین خودکارآمدی جنسی و طلاق عاطفی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 7(1)، 120-107.
رجبی، غلامرضا؛ شیرالی‌‌نی، خدیجه؛ و منصور زاده، زهرا. (1397). بررسی مدل رابطهی بین استانداردهای ارتباطی و رضایت زناشویی با میانجی‌‌گری نقش تنظیم هیجان بین‌فردی. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
رجبی، غلامرضا؛ خشنود، قاسم؛ سودانی، منصور؛ و خجسته مهر، رضا. (1399). اثربخشی زوج‌‌درمانی مبتنی بر بازسازی عاطفی بر افزایش اعتماد و رضایت زناشویی در زوجین با ازدواج مجدد. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 26(1)، 129-114.
رشید، خسرو؛ حسنوند، فضل الله؛ نبی زاده، صفدر؛ و رشتی، عابده. (1398). بررسی عوامل برون‌فردی
مؤثر بر طلاق عاطفی در میان زنان. مطالعات زن و خانواده، 7(1)، 137-117.
رضایی، علی محمد؛ میرزاده کوهشاهی، فرشته؛ و یعقوبی ترکی، الهام. (1396). تعاملات عاطفی زوجین و نقش آن در طلاق عاطفی و اقدام به طلاق: یک پژوهش کیفی. خانواده پژوهی، 13(4)، 604-585 .
رضوانی، حورالعین؛ و صائمی، حسن. (1398). همبستگی تمایزیافتگی خود و نوروزگرایی با طلاق عاطفی در دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، ۸ (۲)، 30-23.
سیفی قوزلو، سید جواد؛ صدری دمیرچی، اسماعیل؛ رضایی شریف، علی؛ و شیخ الاسلامی، علی. (1401). مقایسه‌ی تاثیر درمان‌های بازسازی عاطفی و هیجان‌‌مدار بر بخشش و بهزیستی روانی در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 9(1)، 59-45.
سیفی قوزلو، سیدجواد؛ صدری دمیرچی، اسماعیل؛ رضایی شریف، علی و شیخ‌الاسلامی، علی. (1402). واکاوی مشکلات روانشناختی– زناشویی در زنان متقاضی طلاق و بررسی تأثیر درمان مبتنی بر بازسازی عاطفی بر آن. فصلنامة علمی- پژوهشی روانشناسی کاربردی، 17 (2) پیاپی 66: .243-217
فاطمی، زهرا؛ خاکپور، رضا. (1402). تاثیر درمان وجودی بر تاب‌آوری و سلامت روان زنان و مردان سوگوار مرگ همسر در دوران شیوع ویروس کرونا. پژوهشهای کاربردی در علوم رفتاری، 15 (55)، 69-51.
گاتمن، جان. (1387). کتاب موفقیت یا شکست در ازدواج. (ترجمه ارمغان جزایری). تهران: خجسته. (2008)
لطفی، مژگان؛ شیاسی، یاسمن؛ امینی، مهدی؛ منصوری، کامیار؛ حمزه زاده، سیروان؛ صالحی، علی. و همکاران. (۱۳۹۹). بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه تنظیم هیجان بین‌فردی در دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۰ (۱۸۵):85-74
مامی، شهرام؛ و عسگری، میترا. (1393). نقش تمایزیافتگی خود و سبک‌‌های دلبستگی در پیش‌بینی طلاق عاطفی. همایش منطقه‌‌ای آسیب‌‌شناسی پدیده‌‌ی طلاق، سقز.
محمودپور، عبدالباسط؛ شیری، طاهره؛ فرحبخش، کیومرث؛ و ذوالفقاری، شادی. (1399). پیش‌بینی گرایش به طلاق بر اساس دلزدگی زناشویی و تحمل پریشانی با میانجی‌‌گری احساس تنهایی در زنان متقاضی طلاق. فرهنگ مشاوره و روان‌‌درمانی، 11(42)، 141-121.
Astaneh, Z., Golriz, A., khosravi Larijani, M., Barati Sedeh, M., Eshghi Sotudeh, F., & Seyyed Jafari, J. (2022). Comparison of the Effectiveness Schema Therapy and Affective Reconstruction Therapy on Marital Relationship Quality of Infertile Couples. Preventive Counseling, 3(4), 50-70. doi: 10.22098/jpc.2022.10486.1088
Damo, D.D., & Cenci, C.M.B. (2021). Emotional Divorce: Similarities and Differences According to the Position Occupied. Trends in Psychol. 29, 505–518.
https://doi.org/10.1007/s43076-021-00088-w
Ghazanfari Shabankare, M., Heidari, A., Makvandi, B., & Marashian, F. S. (2021). The relationship of mindfulness and difficulties in emotion regulation with emotional divorce through sexual satisfaction among married university students in Ahvaz, Iran. J Shahrekord Univ Med Sci, 23(1), 7-13.
Gorjian Mahlabani, H., Sheykholeslami, A., Kiani, A., & Rezaei Sharif, A. (2022). The Effectiveness of Affective–Reconstructive Couple Therapy on Cognitive Emotion Regulation in Women Affected by Infidelity. RBS, 20 (3), 552-561
Gökdağ, C. (2021). How does interpersonal emotion regulation explain psychological distress? The roles of attachment style and social support. Personality and Individual Differences, 176, 110763, https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110763
Hofmann, S. G., Carpenter, J. K., & Curtiss, J. (2016). Interpersonal Emotion Regulation Questionnaire (IERQ): Scale Development and Psychometric Characteristics. Cognitive Therapy and Research.40, 341–356. DOI: 10.1007/s10608-016-9756-2.
Liddell, BJ., & and Williams, EN. (2019). Cultural Differences in Interpersonal Emotion Regulation. Front. Psychol, 10, 999. doi: 10.3389/fpsyg.2019.00999
Namagardi, H. D., Farzad, V., & Nooranipoor, R. (2022). Effectiveness of Affective_Reconstructive Couple Therapy on Marital Conventionalization and Global Distress. International Journal of Health Studies, 8 (1), 38_43.
Nejatian, M., Alami, A., Momeniyan, V., Delshad Noghabi, A., Jafari, A. (2021). Investigating the status of marital burnout and related factors in married women referred to health centers. BMC Womens Health, 21(1), 1-25. doi: 10.1186/s12905-021-01172-0.
Niven, K. (2017). The four key characteristics of interpersonal emotion regulation. Current Opinion in Psychology, 17. 89-93. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2017.06.015
Norman, S., LaFreniere, M., & Punyanunt-Carter, J. N. (2021). College Students’ Perceptions of Social Media Utility to Discuss Divorce. The Journal of Social Media in Society, 10(1), 42-54.
Rahaei, Z., Sahami, MA., Bidaki, R. (2021). Fear of abortion and emotional divorce in women with minor thalassemia: a population-based study in Yazd, Iran. BMC Womens Health. 21(1), 401. doi: 10.1186/s12905-021-01551-7.
Rasheed, A., Amr, A., & Fahad, N. (2020). Investigating the Relationship between Emotional Divorce, Marital Expectations, and Self-Efficacy among Wives in Saudi Arabia, Journal of Divorce & Remarriage, DOI: 10.1080/10502556.2020.1833290
Ray-Yol, E., Altan-Atalay, A. (2022). Interpersonal Emotion Regulation and Psychological Distress: What Is the function of Negative Mood Regulation Expectancies in This Relationship? Psychol Rep, 125(1), 280-293. doi: 10.1177/0033294120968086. PMID: 33100136.
Snyder, D. K., & Mitchell, A. E. (2008). Affective–Reconstructive Couple Therapy A Pluralistic, Developmental Approach. In: Gurman, Alan S. Clinical handbook of couple therapy. New York: The Guilford Press.
Soleimani, S., Mofrad, F., & Kareshki, H. (2018). Interpersonal Emotion Regulation Questionnaire (IERQ) in Persian speaking population: Adaption, Factor Structure and Psychometric Properties. International Journal of Applied Behavioral Sciences, 3(4), 42-49. https://doi.org/10.22037/ijabs.v3i4.16483
Xiaomin, Li., Nan Zhou, Xiaoyi Fang., & Hongjian, Cao. (2020) Marital Conflict Resolution and Marital Affection in Chinese Marriage: Integrating Variable-Centered and Person-Centered Approaches, Marriage & Family Review, 56(4), 369-389. DOI: 10.1080/01494929.2020.1712575
