تاثیر کود گوگردی و تیوباسیلوس بر شاخص‌های فیزیولوژیک دو رقم کنجد تحت تاثیر تنش خشکی و محاسبه همبستگی بین صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر

محمد حیدری ¹ , محمدعلی اسماعیلی ² , ایوب حیدرزاده ³ , مینا مولائی ⁴

1 - دانشجوی دانشگاه کشاورزی ساری
2 - دانشیار / دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3 - دانشجوی دکتری زراعت / دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
4 - دانشجوی کارشناسی باغبانی / دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

تاریخ دریافت : 1395/01/05 تاریخ پذیرش : 1395/01/06 تاریخ انتشار : 1394/02/01

کلید واژه: تنش خشکی, کود بیولوژیک, کود شیمیایی, کنجد, شاخص رشد,

چکیده مقاله :

کنجد یکی از قدیمی‌ترِین گیاهان زراعی در جهان می‌باشد که به‌دلیل برخورداری از روغن بالای دانه (52-42 درصد) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گیاهان روغنی مطرح بوده و کشت آن در مناطق خشک و نیمه‌خشک معمول است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر کود گوگردی و بیولوژیک بر شاخص‌های فیزیولوژیک کنجد در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 1393 انجام شد. این مطالعه در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه بلوک اجرا شد که در آن عامل اصلی ارقام کنجد (شامل کرج و اولتان) و عامل‌های فرعی با آرایش فاکتوریل شامل اثر تیمار آبیاری (در چهار سطح آبیاری نرمال، 110، 140 و 170 میلی متر از تشتک تبخیر) و تیمار کودی (در 4 سطح شامل شاهد، گوگرد، کود بیولوژیک حاوی تیوباسیلوس و تلفیق گوگرد با تیوباسیلوس) بود. نتایج این تحقیق نشان داد که سطوح مختلف تنش خشکی تاثیر بسیار معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد روی تمامی صفات اندازه‌گیری شده شامل CGR، LAI، NAR، BMD و LAD داشت. همچنین سطوح مختلف کودی تاثیر معنی‌داری روی صفات CGR، LAI، BMD و LAD داشت. این تیمار روی صفت NAR تاثیری نداشت. اثر متقابل تنش خشکی × کود تاثیر معنی‌داری از نظر آماری روی تمامی صفات داشت. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با تمامی صفات به غیر از وزن هزار دانه مثبت و معنی‌دار بود. تلفیق کود گوگردی و تیوباسیلوس به عنوان تیمار کلیدی در شرایط کشت دیم کنجد و رقم اولتان به خاطر عملکرد بهتر در شرایط آب و هوایی مشابه با محل این تحقیق می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Sesame is one of the oldest crops in the world that is commonly cultivated in arid and semi-arid due to high oil seeds (42-52 %). This study was conducted to investigate the effects of sulfur and biological fertilizers on physiological parameters of sesame at Sari Agriculture sciences and Natural Resources University in 2014 crop year. The experiment was conducted in a split factorial design based on randomized complete block design in three blocks. Where the main factor was irrigation treatments in four levels (normal irrigation, 110, 140 and 170 mm evaporation from pan) and sub-plots include sesame varieties (K1 and Oltan) and fertilizer treatment in four levels (control, sulfur, thiobacillus-biological and combined sulfur thiobacillus-biological) in factorial arrangement. The results showed that different levels of drought stress has a significant effect (p