خاصیت ضدباکتریایی عصاره و اسانس سرخارگل در مقابل چند باکتری گیاهی

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

سلیمان جمشیدی ¹ , سودابه اندرگانی ²

1 - استادیار گروه گیاهپزشکی واحد میانه دانشگاه آزاد اسلامی میانه، ایران
2 - کارشناس ارشد گیاهان دارویی واحد میانه دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1394/11/13 تاریخ پذیرش : 1395/06/06 تاریخ انتشار : 1395/06/31

کلید واژه:  ضد میکروب,  کشندگی,  باکتری‌ایستایی,  مهار زیستی,  تولیدات طبیعی,

چکیده مقاله :

سرخارگل Echinacea purpurea به دلیل خواص ضدمیکروبی اش همواره مورد توجه بوده است. برای ارزیابی اثر عصاره های آبی، متانولی، اتانولی، استونی و اسید کلریدریک و نیز اسانس گل این گیاه آزمون های بازدارندگی، تعیین حداقل بازدارندگی و کشندگی روی باکتری های گیاهی شامل Rhixobiumtumefaciens، Bacillus turengiensis، Pectobacterium atrocepticum، Pseudomonas fleuorscens، Erwinia amylovora، Basillus subtilis و Rhodococcus faciens انجام شد. آنتی بیوتیک جنتامایسین به عنوان شاهد مثبت و حلال خنثی دی متیل سولفوکسید به عنوان شاهد منفی قرار داده شدند. در آزمون زیست سنجی، برای هر باکتری آزمایش به صورت یک طرح کاملاً تصادفی با 24 تیمار و سه تکرار در نظر گرفته شد. واکنش باکتری ها به عصاره های گیاهی سرخارگل متفاوت بود. در مجموع اثر بازدارندگی اسانس گل بیشتر از عصارۀ اندام های مختلف سرخارگل بود. به علاوه، باکتری های گرم مثبت به ویژه R. facience نسبت به عصاره ها اثرپذیری چندانی نشان ندادند، هر چند اسانس گل بازدارنده، باکتری ایستا و حتی کشنده بودند. عصاره ها بیشتر از آن که باکتری کش باشند، باکتری ایستا بودند. تجمع مواد ضدباکتریایی در ریشه و گل بیشتر از ساقه و برگ بود. استون به عنوان کم اثرترین حلال در استخراج مواد ضدباکتریایی عصاره از اندام های گیاهی سرخارگل تشخیص داده شد. در کل به نظر می رسد سرخارگل از کارآیی بالقوه بالایی برای مقابله با باکتری های گیاهی و به ویژه گونه های مهاجم و بیماریزا می تواند برخوردار باشد.

چکیده انگلیسی:

Purple coneflower (Echinacea purpurea) have been always considered for its antimicrobial potentials. To evaluate the effect of coneflower methanol, ethanol, acetone, HCl and aqueous extracts and also flower essential oils, the bioassay and minimal bacteriostatic and bactericidal concentrations testes were carried out on some plant related bacteria including Pectobacterium atrosepticum, Pseudomonas fluorescens, Erwinia amylovora, Rhizobium tumefaciens, Bacillus subtilis and Rhodococcus faciens. Gentamycin® and dimethyl sulfoxide nutritive solvent were considered as positive and negative controls, respectively. For each bacterium, experiment was considered as completely randomized design with 24 treatments and three replications. Each bacterium reacted in different way against coneflower various organs extracts and flower essential oils. On the whole, coneflower essential oils were more inhibitive than extracts. In addition, Gr+ bacteria, especially R. faciens, did not get affected by coneflower extracts, however, essential oils were inhibitive, bacteriostatic and even bactericide. Antibacterials were accumulated in roots and flowers than leaves and stems. Acetone was the least effective solvent in antibacterials extractions. It seems coneflower has high potential for plant microbes’ biocontrol.