اثر مقادیر مصرف و تقسیط اوره بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

بهرام میرشکاری ¹ (دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات واحد تبریز دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران)
رضا صیامی ² (باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد تبریز دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/03/01 تاریخ پذیرش : 1395/06/12 تاریخ انتشار : 1395/06/31

کلید واژه:

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر کود نیتروژنه اوره در زراعت گلرنگ بر عملکرد و اجزای عملکرد در سال زراعی 1394 در تبریز به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل مقدار نیتروژن خالص شامل 50، 75 و 100 کیلوگرم در هکتار و زمان کوددهی شامل قبل از کاشت، قبل از کاشت + ساقه روی (1:1) و قبل از کاشت + ساقه روی + آستانه گلدهی (1:2:1) بود. تیمار 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن دارای بیشترین تعداد دانه در طبق بود. تعداد شاخه جانبی با کاربرد 50 و 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بیشتر از 100 کیلوگرم در هکتار بود. تیمار کوددهی گلرنگ با 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به صورت تقسیط سه مرحله ‌ای منجر به تولید دانه هایی با وزن هزار دانه 8/31 گرم شد که نسبت به سایر سطوح تیماری بیشتر بود. عملکرد دانه در تیمار 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در مراحل قبل از کاشت و ساقه روی نسبت به دو سطح کودی دیگر افزایش معنی دار داشت. کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار اوره در صورت تقسیط دو و سه مرحله ای نسبت به تک مرحله ای آن دارای عملکرد روغن بالاتری بود. بر اساس نتایج تجزیه رگرسیون وزن هزار دانه و تعداد شاخه های جانبی بیشترین تأثیر را بر عملکرد داشت. در گلرنگ کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه اوره در دو مرحله و یا به صورت تقسیط در سه مرحله به منظور حصول بیشترین عملکرد روغن توصیه می‌شود.

چکیده انگلیسی:

To study the effect of urea application in safflower (Carthamus tinctorius) and determination of effective traits on its yield, a factorial experiment based on randomized complete block design in three replications was conducted in Tabriz, Iran, during 2012. Studied factors were urea rate levels as 100, 150 and 200 kg/ha and urea application times 100% in sowing time, 50% sowing time + 50% stem elongation, 25% sowing time + 50% stem elongation + 25% early flowering). Application of 200 kg/haurea had the highest seed number per anthodium. Number of secondary branches in 100 and 150 kg/ha urea application was more than 200 kg/ha. Safflower fertilizing with 150 kg/ha urea as 25% sowing time + 50% stem elongation + 25% early flowering lead to seed production with higher thousand seed weight of 31.8 g. Seed yield in fertilized plats with 150 kg/ha urea at 50% sowing time + 50% stem elongation was greater than other two urea doses. When plants fertilized with 150 kg/ha as 25% sowing time + 50% stem elongation + 25% early flowering or 50% sowing time + 50% stem elongation, oil yield was higher than 100% urea application in sowing time. The results of regression analysis revealed that thousand seed weight and number of secondary branches had higher positive effect on safflower yield. It is recommended to application of 75 kg/ha of urea in two or three parts of growth period for obtaining higher oil yield in safflower.