تأثیر روش خاکورزی و مدیریت بقایای گندم بر برخی خصوصیات خاک و عملکرد ذرت دانهای در کرمان
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیفرزاد آزاد شهرکی 1 , هرمز نقوی 2 , حمید نجفی نژاد 3
1 - عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان.
2 - عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان.
3 - عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان.
کلید واژه: عملکرد, ذرت, خاکورزی, بقایای گیاهی,
چکیده مقاله :
مدیریت روش های خاکورزی و بقایای گیاهی بر برخی خصوصیات خاک و به تبع آن بر عملکرد محصول تأثیر میگذارد. هدف از این تحقیق مقایسه اثر سیستمهای خاکورزی مرسوم، کم خاکورزی و بدون خاکورزی و همچنین اثر کاربرد بقایای گندم بر برخی خصوصیات خاک در زراعت ذرت دانه ای در یک سال زراعی در کرمان بود. برای این منظور چهار سطح تیمارهای خاکورزی و دو سطح تیمارهای کاربرد بقایای گندم در مزرعه تحقیقاتی شهید زندهروح کرمان اعمال گردید. سطوح تیمارهای خاکورزی عبارت بودند از: 1- خاکورزی مرسوم ) (CT 2- کم خاکورزی) (RT 3- بدون خاکورزی و کشت روی شیار(NT1) 4- بدون خاکورزی و کشت کف شیار) (NT2. تیمارهای مدیریت بقایای گندم در دو سطح: 1- حفظ بقایای گندم سال قبلی در مزرعه و 2- جمعآوری و خروج بقایای گندم سال قبلی از مزرعه اعمال شدند. این آزمایش با سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و به صورت کرتهای خرد شده اجرا گردید. کربن آلی (OC)، جرم مخصوص ظاهری (BD) و شاخص مخروط خاک، ارتفاع بوتهها، عملکرد و اجزاء عملکرد در طی آزمایش اندازهگیری شد. نتایج نشان داد خاک مزرعه در تیمار CT و RT کمترین OC و در تیمارهای NT1 و NT2 بیشترین OC را داشت. BD خاک تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت. شاخص مخروط خاک در تیمار CT حداقل و در تیمارهای NT1 و NT2 حداکثر شد. عملکرد دانه در RT بیشترین (99/13 تن در هکتار) و در تیمارهای NT1و NT2 به حداقل معادل 59/10 و 99/9 تن در هکتار رسید. اجزای عملکرد (تعداد ردیف در بلال و وزن هزار دانه) تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. به نظر میرسد اعمال تیمارهای مورد مطالعه در مدت زمان طولانی احتمالا بتواند خصوصیات بیشتری از خاک را تحت تأثیر قرار بدهد و در عملکرد ذرت نقش بیشتری داشته باشد.
Managements of tillage and plant residual effect on some soil properties and consequently yield was studied. The goal of this research was to compare the effect of conventional tillage, minimum tillage and no tillage systems and the effect of wheat residues on some soil properties and corn grain yield in the subsequent year. For this purpose, four tillage treatments and two wheat residual managements were selected at Kerman Research Farm Station (Shahid Zendeh Rooh). Tillage treatments were: 1. conventional tillage (CT), 2. minimum tillage (RT), 3. no tillage and planting at the top of furrows (NT1) and 4. no tillage and planting on the base of furrows (NT2). Wheat residual managements were: 1. preservation of previous year wheat residues in the farm and 2. gathering pervious year wheat residues. This experiment was performed as a split plot in a randomized complete block design with three reapplications. Soil organic carbon (OC), bulk density (BD) and soil cone index, height of plant, yield and yield components were measured during the experiment. The results showed that OC in CT and RT treatments became minimum and reached to maximum in NT1 and NT2 treatments. The treatments had not any significant effects on BD. Soil cone index in CT treatment was the lowest and increased in RT and became maximum in NT1 and NT2 treatments. Grain yield was high in RT (13.99 ton/ha).The lowest yield was measured in NT1 and NT2 (10.59 and 9.99 ton/ha), respectively. Yield components (rows in ear and 1000 kernel weight) were not affected by the different treatments. It seems that application of the treatments could be efficient on more soil properties in a long term for corn cultivation.
