بررسی تطبیقی روش آموزش سنتی با جز به کل برای ارتقا خلاقیت و کیفیت آموزش طراحی معماری
محورهای موضوعی : مطالعات میان فرهنگیایوب حسین زاده 1 , شهناز فرمانی 2 , حسن ابراهیمی اصل 3
1 - دانشجوی دکتری معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.
2 - استادیار گروه معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامي تهران، ایران.
3 - استادیار گروه معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.
کلید واژه: خلاقیت, معماری, آموزش طراحی, روش جز به کل, سنتی ,
چکیده مقاله :
آموزش طراحی معماری به دلیل ساختار متفاوت این رشته، از روش و فرآیند ویژه ای برخوردار است. اصلاح و ارتقا وضع موجود آموزش طراحی معماری، نیازمند نگرشی جامع با رویکردی سامان بند به موضوع است. هدف تحقیق حاضر بررسی تطبیقی روش آموزش سنتی با جز به کل برای ارتقا خلاقیت و کیفیت آموزش طراحی معماری می باشد. روش تحقیق، بصورت تطبیقی است که داده های قابل مقایسه در دو جامعه با دو روش آموزشی سنتی و جز به کل، را مورد بررسی و تحلیل قرار داد. در راستا برای سنجش اثرات متغیرهای مستقل آموزش سنتی و جز به کل آنها بر متغیر وابسته خلاقیت و تطبیق آنها با یکدیگر از پرسشنامه استاندارد تدریس خلاق استفاده شده است، که بر اساس مدل اکوال (1996) طراحی شده است. این پرسشنامه در انتهای دوره بصورت ورکشاپ برگزار شد که یک گروه با تاکید بر روند آموزشی از جز به کل و گروه دیگر با همان روال عادی آموزش خود را در این ورکشاپ به پایان رساندند پر شده است. با توجه به یافته های پژوهش حاصل از نتایج کمی پژوهش، چنین نتیجه¬گیری می¬شود که میزان خلاقیت با توجه به معیارهای امتیاز دهی برای پرسشنامه، در روش آموزش سنتی با کسب امتیاز از 154 از 275در رده بین متوسط تا بالا در روش آموزشی از جز به کل با کسب امتیاز239 از 275 امتیاز در رده نزدیک به بالا قرار می گیرد.
طلیسچی، غلامرضا. ایزدی، عباسعلی، عینی فر، علیرضا.، (1391)، پرورش توانایی طراحی طراحان مبتدی معماری طراحی، کاربست و آزمون یک محیط یادگیری سازنده گرا، هنرهای زیبا -معماری و شهرسازی، 71 (4). 17-28.
احدی, پریسا. (1397). ارائه مدل ارزشیابی پروژه های طراحی معماری دانشجویان با استفاده از تکنیک DEMATEL. هویت شهر، 12(1)، 75-88.
حسینی، الهه سادات. فلامکی، محمد، حجت، عیسی، نقش تفکر خلاق و سبک های یادگیری در آموزش طراحی معماری، اندیشه معماری، 1398، 3 (5). 125-140
رضایی محمود، (1393)، کتاب آنالوطیقای طراحی، بازنگری انگاره ها و پندارها در فرآیند طراحی فرم و فضای معاصر (چاپ اول)، تهران: انتشارات انتشارات دانشگاه آزاد تهران مرکزی.
باستانی، مهیار، محمودی، امیر سعید. (1398). سبک‌های یادگیری و تفکر قیاسی در فرآیند طراحی معماری. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی, 24(1), 71-84
محمودی، امیر سعید، باستانی, مهیار. (1397). روش‌های خلق ایده و کانسپت در فرآیند طراحی معماری. هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 23(1)، 5-18.
شریف، حمیدرضا، ندیمى، حمید. (1392). تعامل بین ایده یابى و پردازش ایده در تفکر طراحى معمارى. صفه، 23(3)، 19-26.
حجت، عیسی، (1393)، معماری در دل ماست، تهران: علم معمار.
سیف علی¬اکبر، (1385)، روانشناسی پرورشی: روانشناسی یادگیری و آموزش (چاپ هشتم)، تهران: نشر آگاه.
حسین زاده، ایوب، غفاری، عباس، (1396)، طراحی معماری بخشی و تأثیر آن بر خلاقیت دانشجویان معماری، دومین کنفرانس بین المللی مهندسی عمران، معماری و مدیریت بحران، دانشگاه علامه مجلسی تهران، 10-1
محبی امین سکینه، جعفری ثانی حسین، سعیدی رضوانی محمود، امین یزدی امیر، (1392)، وضعیت تدریس خلاق از دیدگاه دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۳ (۶) :۵۱۸-۵۰۹
لنگ، جان، (1395)، آفرینش نظریه معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط (چاپ هشتم)، ترجمه علیرضا عینی-فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سرمد زهره، بازرگان، عباس، حجازی الهه، (1401)، روش‌هاي تحقيق در علوم رفتاري (چاپ هشتم)، تهران: نشر آگاه
محمدی، امید، (1396)، بررسی آموزش معماری در دانشکده های ایران، همایش ملی رویکردهای نوین در مهندسی عمران و معماری، دانشگاه میعاد، مهاباد، 1-12.
Abo W., Eman Sabry, A., Osama Khalil, M., (2016), Design Process& Strategic Thinking in Architecture, In: Proceeding softie 2nd International Conference on Architecture, Structure and Civil Engineering (ICASCE'16), London (UK) .26-27.
Asefi, M.; Imani, E. (2018), Effects of Active Strategic Teaching Model (astm) in Creative and Critical Thinking Skills of Architecture Students. Archnet IJAR Int. J. Archit. Res, 12, 209-222.
Bashier, F. (2014), Reflections on architectural design education: the return of rationalism in the studio. Front Archit. Res, 3(4), 424-430.
Casakin, H.; Wodehouse, A. (2021), A Systematic Review of Design Creativity in the Architectural Design Studio. Buildings, 11, 31. https://doi.org/10.3390/buildings11010031.
Choi, H.H.; Kim, M.J. (2018), Using the Digital Context to Overcome Design Fixation: A Strategy to Expand Students’ Design Thinking. Archnet IJAR Int. J. Archit. Res. 12, 228–240.
Grover, R.; Emmitt, S.; Copping, A. (2018), The Typological Learning Framework: The Application of Structured Precedent Design Knowledge in the Architectural Design Studio. Int. J. Technol. Des. Educ, 28, 1019-1038.
Hong, S.W.; Park, J.; Cho, M. (2019), Virtual vs. Actual Body: Applicability of Anthropomorphic Avatars to Enhance Exploratory Creativity in Architectural Design Education. Archit. Sci. Rev, 62, 520-527.
Kavousi, S.; Miller, P.A.; Alexander, P.A. (2020), Modeling Metacognition in Design Thinking and Design Making. Int. J. Technol. Des. Educ, 30, 709–735.
Kowaltowski, D.C.C.K.; Bianchi, G.; de Paiva, V.T. Methods That May Stimulate Creativity and Their Use in Architectural Design Education. Int. J. Technol. Des. Educ. 2010, 20, 453-476.
Mathers N, Fox N. and Hunn A. (2007), Surveys and Questionnaires, The NIHR RDS for the East Midlands / Yorkshire & the Humber.
Parsaee, M; Motealleh, P; Parva, M. (2016), Interactive architectural approach (interactive architecture): An effective and adaptive process for architectural design, HBRC Journal. 12(3), 327-336.
Spence, C. (2020), Senses of place: architectural design for the multisensory mind. Cogn. Research, 5(46). 1-12. https://doi.org/10.1186/s41235-020-00243-4.
Wodehouse, A.; Ion, W. (2011), Information and Ideas: Concept Design in Three Industrial Contexts. J. Des. Res. 2011, 9, 390-404.
