فراترکیب اثر گذاری شکافهای اجتماعی بر مشارکت سیاسی؛ مطالعه موردی انتخابات ریاست جمهوری 1400_1376
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
مجتبی میری
1
,
مجتبی مقصودی
2
,
حجت الله درویش پور
3
1 - دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
2 - استادیار دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران ( نویسنده مسئول) maghsoodi42@yahoo.com
3 - استادیار دانشکده علوم سیاسی ، واحد تهران مرکز ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران
کلید واژه: "مشارکت سیاسی"_"انتخابات" _"شکافهای اجتماعی"_" فراترکیب",
چکیده مقاله :
مشارکت سیاسی و روند روبه رشد آن در کشورها و نظر به اهمیت اثر گذاری شکاف های اجتماعی بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ، از دهه‌های گذشته مطالعاتی پیرامون این موضوع انجام شده؛ اما مطالعات حول یک سؤال مشترک، غالباً ً نتایج ناهمسویی را داشته‌اند. با توجه به کتب و مقالات متعدد و بهره‌گیری از روش‌های مختلف پژوهشی در زمینه مشارکت سیاسی- انتخاباتی و اثر گذاری شکافهای اجتماعی بر آن، تاکنون نگاه فراترکیبی نسبت به این مسأله صورت نگرفته است هدف این پژوهش با نگاه فراترکیب، بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ریاست جمهوری در ایران به منظور کشف نتیجه ای منسجم از یاقته های پژوهشی آنهاست. روش پژوهش حاضر از نوع فراترکیب و با نگاهی جامع و کلی مطالعات علمی _ پژوهشی انجام شده در بازه زمانی 1400_1376 در زمینه اثر گذاری شکاف های اجتماعی _ اقتصادی بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ایران می باشد . حجم نمونه 35 مقاله و با توجه به کیفیت مقاله، علمی _ پژوهشی بودن و ارتباط آن با موضوع شکاف های اجتماعی و مشارکت سیاسی انتخاباتی ریاست جمهوری انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد که شاخص های اجتماعی _ اقتصادی(منزلت،پایگاه اجتماعی، موقعیت اجتماعی، طبقه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تحصیلات، شغل، درآمد، کسب زندگی بهتر، مسائل اقتصادي، طبقه متوسط، فشار اجتماعی، مرکز،پیرامون، توزیع عادلانه ثروت، فاصله طبقاتی و محرومیت) با فراوانی 15 نسبت به دیگر شکافهای اجتماعی اثر گذاری بیشتری بر مشارکت سیاسی انتخاباتی داشته اند.
Due to the importance of finding the issue of political participation and its growing trend in countries and considering the impact of social gaps on electoral political participation, studies have been conducted on this issue since the past decades; But studies around a common question often have inconsistent results. According to numerous books and articles and the use of different research methods in the field of political-election participation and the impact of social divisions on it, a meta-composite view of this issue has not been done so far. The field of effective factors on political participation in the presidential election in Iran is to discover a coherent result from their research fields. The present research method is of a meta-composite type and with a comprehensive and general view of the scientific-research studies conducted in the period of 1376-1400 in the field of the impact of social-economic gaps on political participation in Iran's elections. The sample size of 35 articles has been selected according to the quality of the article, scientific-research and its relationship with the issue of social gaps and political participation in the presidential election. The results obtained in this research show that the socio-economic indicators (status, social base, social position, social class, social trust, education, job, income, getting a better life, economic issues, middle class, social pressure, center, periphery, fair distribution of wealth, class distance and deprivation) with a frequency of 15 have had a greater impact on electoral political participation than other social divisions.
1. اثنی عشری، شهراد( 1384).« پیش شرط های مشارکت حداکثری»، ماهنامه گزارش،خرداد، شماره 164.
2. اسلامی، مسعود(1374). وجهه بین المللی ایران و انتخابات اخیر ریاست جمهوری در ایران، مجله سیاسی_ اقتصادی،
3. اسلامی سعید و صائبی، حسن(1394). بررسی رفتار انتخاباتی زنان در ایران (مطالعه موردی: رفتار انتخاباتی زنان شهر رشت در انتخابات ریاست جمهوری ایران دوره های دهم ویازدهم، سال های 1388 و 1392)، دوره 4، شماره 3، مهر 1394
4. امام جمعه زاده، جواد و کرمی راد، جواد(1390). تجزیه وتحلیل عوامل موثر بر رفتار انتخاباتی با نگاهی به ایران، مجله تخصصی پژوهش های سیاسی، سال اول، شماره سوم
5. ایوبی، حجت الله(1380). شکاف های قومی و حشونت در پیکار های سیاسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 21
6. آراسته خو، محمد(1380). تاریخچه مشارکت سیاسیدر ایران«موانع و مشکلات جامعه شناختی آن»، فصلنامه جمعیت، شماره 23 و 24
7. بشیریه، حسین، قاضیان، حسین علی(1380). «بررسی تحلیلی مفهوم شکاف های اجتماعی»، پژوهش نامه علوم انسانی، شماره30، 45_41
8. بشیریه،حسین(1393).«دیباچه ای برجامعه شناسی سیاسی ایران دورۀ جمهوری اسلامی»،چاپ ششم، تهران: نگاه معاصر.
9. تاجیک، محمدرضا و روز خوش، محمد(1387). بررسی نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از منظر تحلیل گفتمان، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، سال 16، شماره 61، تابستان 1387
10. تاجیک، محمدرضا( 1377).«کالبد شکافی سیاسی- روانی یک انتخاب »، مجموعه مقالات انتخابات نو( تحلیل جامعه شناسانه از واقعه دوم خرداد)، چاپ سوم، انتشارات ذکر.
11. جلایی پور، حمید رضا(1384). انتخاب نهم؛ دستاورد دولت پنهان، چشم انداز ایران، آبان وآذر 1384
12. جلایی پور، حمیدرضا و فولادیان، مجید(1388). شرایط شکل گیری رهبری کاریزمایی؛ مطالعه موردی دوره خاتمی 1384_1376، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال سوم، شماره چهارم
13. جلائی پور، حمیدرضا(1389).« جامعه شناسی جنبش های اجتماعی با تاکید بر جنبش اصلاحی دوم خرداد»، چاپ دوم، تهران : طرح نو.
14. حاتمی، عباس و کلاته، فرزاد(1392).« دولت در پیرامون و پیرامون در دولت؛ سندروم های درهم تنیدگی اقتصاد، سیاست و اجتماع»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفدهم، شماره اول، بهار، 63.
15. حاجی یوسفی، امیر محمد و فرازی، مهدی و صلاحی، محمود( 1391).« انتخابات ریاست جمهوری نهم و پایگاه های اجتماعی ریاست جمهوری در ایران»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم، بهار، شماره
16. خانیکی، هادی و خجیر، یوسف(1397). رسانه های اجتماعی و مشارکت سیاسی؛ فراتحلیل مشارکت سیاسی کاربران رسانه های اجتماعی ، فصلنامه مطالعات میان رشته ای علوم انسانی، سال 7.
17. خراسانی، علیرضا(1379). تأثیر شکافهای اجتماعی بر تغیر رفتار رأی دهندگان در انتخابات دوم خرداد، فصلنامه سیاسی اقتصادی شماره132-131، 104
18. خواجه سروی، غلام رضا و همکاران(1400). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان؛ مورد مطالعه: مشارکت قوم ترکمن در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری،نشریه: پژوهش های راهبردی سیاست، دوره 10، شماره 37
19. رضوانی، محسن(1386). تحلیل رفتار انتخاباتی؛ مورد شناسی انتخابات نهم ریاست جمهوری،فصلنامه معرفت سال شانزدهم، شماره 123
20. زارعی ، بهادر و انصاری ، زهرا(1393). بررسی تطبیقی مشارکت سیاسی انتخابات ریاست جمهوری، تهران با کل کشور، فصلنامه جغرافیا، سال دوازدهم، شماره 41، تابستان 1393
21. زیبا کلام، صادق، افشاری، داود و اصلانزاده ، عبدالله(1389). علل روی کار آمدن آقای خاتمی(دولت اصلاحات1376)« براساس نظریه توسعه نامتوازن هانگتینتون»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی دانشگاه آزاد شهر رضا، شماره سوم ، تابستان 1389
22. زیباکلام، صادق(1385). احمدی نژاد و جامعه شناسی قدرت در ایران، باز تاب اندیشه، شماره 74
23. ساعی، علی (1378). توسعه آموزشي و مشاركت انتخاباتي: مطالعه موردي انتخابات دوره نهم رياست جمهوري ايران، فصلنامه علوم اجتماعي، شماره 45
24. سمیعی اصفهانی، علیرضا و همکاران(1393). بررسی تفاوت عوامل اقتصادی، رقابت سیاسی و دخالت بیگانگان در انتخابات ریاست جمه.ری 1376 و 1388، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و پنجم ، شماره 4 ، زمستان 1394
25. شهرام نیا، امیر مسعود، محمدی فر، نجات و حاتمی عباس(1395)تجزیه وتحلیل عوامل موثر بر رفتار انتخاباتی با تاکید بر نظریه اقتصاد سیاسی وایدئولوژی مسلط در انتخابات دهم ریاست جمهوری(مطالعه موردی: بخش جلگه ی اصفهان) ،پژوهش های راهبردی سیاست سال پنجم زمستان 1395 شماره 19
26. صادقی، فاطمه(1388). بحران نمایندگی سیاسی و انخابات 22 خرداد، مجله گفتگو، شماره 10
27. صالح آبادی، ابراهیم01400). دین‌داری و مشارکت انتخاباتی در شهرستان‌های کشور (مطالعه موردی انتخابات ریاست جمهوری سال 1396)، علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره و شماره: دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 38، اسفند 1400
28. عبدالله، عبدالمطلب (1392)،« تحلیل رفتار رأی دهی در ایران»، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ اول.
29. عبدی، عطالله، رحیمی، رضا و عیوضی محمد(1393). تبیین رویکرد های قومی در شعار های انتخاباتی نامزدهای ریسات جمهوری، فصلنامه ژئوپلوتیک، سال دهم ، شماره سوم ، پاییز 1393
30. عشایری، طاها و عادل، هانیه(1401). تحلیل الگوی مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (1384- 1398)، دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان 1401 شماره 2 (پیاپی 36)
31. غفاری، مسعود و زرین کاویانی، بهروز(1390). بررسي روند مشاركت شهروندان استان كردستان در انتخابات 84_1376، فصلنامه ژئوپليتيك سال هفتم، شماره اول، بهار 1390
32. غفاری، مسعود و قاسمی، علی اصغر(1383).«شکاف نسلی و دموکراسی در ایران 1382-1332 »، مجله علوم اجتماعی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، زمستان، ص 33-61.
33. قادرزاده، امید و محمدزاده، حسین(1397). مطالعه پیمایشی هویت طلبی قومی و سیاسی شدن قومیت کردهای ایران،نشریه: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، دوره7، شماره 1
34. کاویانی راد، مراد و ویسی، هادی(1387). بررسی تأثیر همسایگی بر انتخابات ایران مطالعه موردی: دوره ت=نخست انتخابات ریاست جمهوری در ایران، فصلنامه ژئوپلوتیک، سال چهارم، شماره سوم پاییز و زمستان 1387
35. کاویانی راد، مراد(1393). پراکَنش فضایی مشارکت در یازدهمین دورهانتخابات ریاست جمهوری، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفدهم ، شماره اول
36. کلانتری، صمد(1385). تحلیل جامعه شناختی از رفتار انتخاباتی ایرانیان در نهمین دوره انخابات ریاست جمهوری، فصلنامه سیاسی_ اقصادی، شماره 214_213،
37. گلی، ع.، مهکویی، ح.، 3931، . الگوي فضایی مشارکت در انتخابات ریاست جمهوري ،مطالعه موردي دوره یازدهم ریاست جمهوري، فصلنامه ژئوپلتیک، سال دهم، 2، صص 312-981.
38. محمد زاده راوندی، مهدی و نیازی، محسن(1402).تحلیل الگوی فضایی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی انتخابات در ایران:آمایش محیط سال شانزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۰
39. محمدزاده راوندي، مهدی و همکاران(1402). تحلیل الگوي فضایی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی انتخابات در ایران ، فصل نامه علمی - پژوهشی آمایش محیط، شماره 60، بهار 1402
40. محمدی لرد، عبدالمحمود(1392). انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و ثبات سیاسی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفدهم، شماره اول، بهار 1393
41. مقصودی، مجتبی(1385). مشارکت انتخاباتي اقوام در ايران بررسي موردي؛ انتخابات رياست جمهوري، مطالعات ملی، دوره7، شماره 4
42. نیاکوئی،امیر(1393). جامعه شناسی منازعات سیاسی در ایران(انتخابات 1388)، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دهم، شماره اول، زمستان 1393
43. واینر، مایرون (1380)،« مشارکت سیاسی:بحران فراین سیاسی، مجموعه مقالات بحران ها و توالی ها در توسعه سیاسی«،مترجم غلامرضا خواجه سروی،چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
44. واینر، مایرون (1380)،« مشارکت سیاسی:بحران فراین سیاسی، مجموعه مقالات بحران ها و توالی ها در توسعه سیاسی«،مترجم غلامرضا خواجه سروی،چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
45. یوسفی جویباری، محمد ونجات پور مجید و میری، مجتبی(1400).ش کاف مرکز_ پیرامون و انتخابات دهم ریاست جمهوری در ایران، فصلنامه راهبرد سیاست،شماره 18، پاییز1400
1. -75 Zimmer L.( 2006) "Qualitative meta synthesis: A question of dialoguing with texts" Journal of Advanced Nursing, 53(3).
2. Manzaco, J and Brooks, C. (1999). Social Cleavages an Politics change, Oxford: Oxford University Press.
3. Marshal, G. ( 1996). Oxford Concise Dictionary of Sociology. Oxford: Oxford University Press.
4. Sandelowski, M.; Barroso, J. (2007). Handbook for Synthessizing Qualitative Research. New York: Springer.
