اثر پرایمینگ پتاسیم و محلول پاشی عناصر کم مصرف بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان

محورهای موضوعی : توليد محصولات زراعي

رويا بنيادي ¹ , فرزاد جلیلی ²

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، ، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران.
2 - گروه کشاورزی-دانشکده کشاورزی- دانشگاه ازاد اسلامی خوی-ایران

تاریخ دریافت : 1393/07/20 تاریخ پذیرش : 1393/11/30 تاریخ انتشار : 1394/07/11

کلید واژه: آفتابگردان, پرایمینگ, محلول پاشی, عملکرد, اجزای عملکرد,

چکیده مقاله :

به منظور ارزیابی اثر پرایمینگ با منابع پتاسیم و محلول پاشی عناصر کم مصرف بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان روغنی رقم فرخ آزمایشی بصورت فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خوی در سال 1393 به مرحله اجرا در آمد. فاكتور پرایمینگ در سه سطح شامل پرایمینگ با کلرید پتاسیم، نیترات پتاسیم و سولفات پتاسیم و فاکتور محلول پاشی در چهار سطح شامل عدم محلول پاشی و محلول پاشی روی، بور ، روی و بور بصورت توأم بود. نتایج نشان داد فاكتور محلول پاشی بر ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق عملکرد دانه و درصد پوکی دانه تأثیر معنی داری داشت، اما بر دیگر صفات مؤثر نبود همچنین فاکتور پرایمینگ بر ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک تاثیر معنی داری داشت. بيشترين تعداد دانه درطبق در محلول پاشی روی با 7/656 عدد و محلول پاشی بور با 7/669 عدد بود. کمترین مقدار نیز مربوط به عدم محلول پاشی با 8/511 عدد بود.محلول پاشی روی و بور بصورت توأم بیشترین عملکرد دانه را با 9/3899 كيلوگرم در هكتار داشت و عدم محلول پاشی نيز کمترین میزان عملکرد دانه را با 8/2928 كيلوگرم در هكتارداشت. اثر متقابل این دو فاكتور بر عملکرد دانه معنی دار شد. بطوري كه بیشترین عملکرد دانه مربوط به پرایمینگ با کلرید پتاسیم و محلول پاشی روی و بور با 4040 كيلوگرم در هكتار وکمترین عملکرد دانه مربوط به پرایمینگ کلرید پتاسیم و عدم محلول پاشی با 2652 كيلوگرم در هكتار بود. نتایج این بررسی نشان داد که محلول پاشی روی و بور بصورت توأم موجب افزایش تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه شد و عدم محلول پاشی موجب کاهش تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه شد.در مورد همبستگی صفات نیز می توان گفت همبستگی ارتفاع بوته با تعداد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار بوده و همچنین همبستگی تعداد دانه با عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد پوکی معنی دار بود.

چکیده انگلیسی:

To evaluate the priming effect of potassium resources and foliar spray of micronutrient on the yield and yield components of sunflower ( Farrokh cultivar ) a two factorial experiment was carried out at Agricultural and Natural Resources Station of Khoy ( W. Azarbaijan-Iran ) in the crop year of 2014. The experiment was conducted on a randomized complete block design with 12 treatment and 3 replications. The priming factor was accompanied with the three levels of potassium chloride, potassium nitrate, and potassium sulfate; spraying factor accompanied with four levels of non-spraying and spraying with zinc, boron, and a combination spraying of zinc and boron. The variance analysis revealed a significant effect of priming of the seed on the diameter, number of seeds per head, and seed yield, but it had no significant impact on the other traits. The maximum number of seeds per head was 656.7 for zinc spraying and 669.7 for boron spraying. The minimum number was 511.8 for non-spraying. Combined spraying of boron and zinc showed maximum yield of 3899.9 kg per hectare and non-spraying showed the minimum yield of 2928.8 kg per hectare. The bilateral effect of these two factors affected the traits, seed yield, shoot-ash percentage, and harvest index. However, the highest seed yield was observed as 4040 kg/h for priming with potassium chloride and spraying with boron and the least seed yield was observed as 2652 kg /h for priming with potassium sulfate to increase the head diameter was more effective than other sources of potassium. Simultaneous spraying of zinc and boron increased the diameter, number of seeds per head, seed yield, and harvest index, while non-spraying reduced the number of seeds per head, seed yield, and biological yield. The correlation of bush diameter with seeds number, seeds yield and biological yield were significant, and so were the seed number correlation with seed yield, biological yield and its hollowness percentage.

منابع و مأخذ:

 Azarnivand, H., M. Abbasi. And E. Enayati.2009. Evaluate and determine the best treatments on the characteristics of priming and osmopriming minimum germination. Rangeland and Watershed Journal Iranian Journal of Natural Resources. 62(4): 444-431.
 Barmak, Y., F. Jalili., R. Ayvazi, and A. Rezai. 2009. The effect of foliar application of zinc, iron and boron on the yield and quality of sunflower oil varieties. Journal of Research in Agricultural Science, 6: 13-26.
 Bergland, R., M. C. W. Densia. 1999. Corn production grain and silage. North Dakota state University Published. PP. 188.
 Binam. 2001. Potentil comparative advantage in industrial activity. Research Institute of Trade Mnistry of Commerce. 260 pages.
 Cakmak, I. 2000. Posible roles of zinc in protecting plant cells from damage byreactive oxygen species. Nem phtologist.146:185-205.
 Cakmak, I. 2009. Enrichment of fertilizers with zinc: An excellent investment for humanity and crop production in India. J. Trace Elem. Med. Bio 23: 281-298.
 Din doost Islam, C., C. Yusef-Zadeh and A. Alizadeh. 2007. Effect of drought stress and foliar micronutrients (zinc, iron and manganese) on quantitative and qualitative characteristics of sunflower oil varieties 33. Hayes abstracts second regional conference on agriculture and the environment. Islamic Azad University of Khoy. Page 148.
 Fathi, G. 2005. Effect of Zinc and potassium sulfate on the growth and yield of maize, Proceedings of the Ninth Congress of Soil Science, first volume, Watershed Publishing, pp 136-140.
 Ferreire, A. M., F.G. Abreu. 2001. Description of development light interception and growth of sunflower at two sowing dates and two densities. Portugal Elsevier Sci. 369-383.
 Ghaybi, M, N. and M. J. Malekuti. 2004. Wheat optimal nutrition tips. First dition, Publishing agricultural education, Karaj , 119 pages.
 Hashemi Dezfooli, A., E. Kochaki. And M. Bonyan aval. 1995. Publication increase crop yield University of Mashhad.
 Izquiedo, N. G., and Aguirrezabal, L. A. N. 2008. Genetic variability in the response of fatty acid composition to Fild crop Res. 106: 116-1250.
 Kaur, S., Gupta, A.K. and Kaur, N. 2005. Seed priming increases crop yield possibly by modulating Enzymes of sucrose metabolism in chickpea. J. Agron. Crop Sci. 191: 81-87.
 Khajehpour, M. R. 2007. industrial Plants-Publications Jihad University of Technology.
 Khaladbarin, B., and T. eslamzade. 2001. Mineral Nutrition of Higher Plants. First volume, shiraz niversity Press, 459 pages.
 Khan, J., M. Rauf, Z. Ali, H. Rashid & M.S. Khattack, 1999. Different stratification techniques effect on seed germination of Pistachio. Pakistan Journal of Biological Sciences, 2:1412-1414.
 Khoshgoftarmanesh. A. D. 2007. Principles of plant nutrition. Publishing Center, University of Technology Esfehan. Page 462.
 Kochaki, E. 1997. Agriculture in arid areas. Publications Jihad Ferdowsi University of Mashhad. 202 pages.
 Rahimi, M. and D. Mazaheri. 2004. The effect of micronutrients iron and zinc on yield and yield components of two sunflower cultivars grown in the region temper. Research and development in agriculture and horticulture. 64: 21-17.
 Sepehr, A, M J. Malakuti.1997. Effect of Potassium , Mangnesium, Sulfur and micronutrients to improve yield and quality sun flower. Master's thesis. Of Soil Science, Faculty of Agriculture. Tarbiyat Modarres University in Tehran. 95 pages.
 Tabatabayi, S, J., 2009. Principles of plant nutrition. First Edition, Molly Press Tabriz.
 Tobchy zadegan, L., F. Rahimzada Khoi. And E. Eyvazi. 2009. Effect of seed priming on germination and growth of tomato seedlings. Journal of Crop Sciences. Year 1. No. 4. Page 13-1.
 Ziyaeyan, A. 2006. Effect of potassium and Zinc in corn. Journal of Soil Water Sciences., 20:35-42.