اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر خط پایه الکتروانسفالوگرافی کمی و توجه مستمر کودکان نارسایی توجه/ بیش‌فعالی

محورهای موضوعی :

محمد مهدی حسن شاهی ¹ (گروه روان شناسی/ دانشگاه آزاد ارسنجان)
فریده یوسفی ² (دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی/ دانشگاه شیراز)

تاریخ دریافت : 1398/06/31 تاریخ پذیرش : 1398/06/31 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی, خط پایه الکتروانسفالوگرافی کمی, توجه مستمر,

چکیده مقاله :

پژوهش های انجام شده در حوزه های مختلف بر مبنای عصب روان‌شناختی اختلال بیش فعالی و کمبود توجه تاکید کرده‌اند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر آموزش نوروفیدبک بر خط پایه الکتروانسفالوگرافی کمی و توجه مستمر کودکان دچار ADHD بود. برای این منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل، 30 کودک مبتلا به ADHD به شیوه‌ی نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (نوروفیدبک) و گروه نوروفیدبک نما (شرایط پلاسیبو) کاربندی شدند. گروه نوروفیدبک 30 جلسه آموزشی، به مدت 15 هفته و 2 جلسه در هر هفته دریافت کردند. گروهها در ابتدا، در پایان و در پایان و دو ماه بعد از اتمام مداخله، از نظر خط پایه الکتروانسفالوگرافی کمی و عملکرد پیوسته ارزیابی شدند. تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا)، نشان داد که گروه آموزش نوروفیدبک پیشرفت قابل توجهی در خط پایه الکتروانسفالوگرافی کمی و آزمون عملکرد پیوسته در مقایسه با گروه کنترل داشت و این پیشرفت ها در ادامه حفظ شده بود. در گروه آموزش نوروفیدبک فعالیت موج تتا و نسبت امواج تتا/ بتا در نمرات پس آزمون کاهش داشته است و فعالیت موج بتا و ریتم حسی/ حرکتی به صورت قابل توجه ای نسبت به نمره پیش آزمون افزایش یافته بود. همچنین زمان واکنش، خطای حذف و خطای ارتکاب کودکان گروه آموزش در پس آزمون و آزمون پیگیری به طور معنی داری کمتر از گروه نوروفیدبک نما بود. به نظر می رسد آموزش نوروفیدبک، الکتروانسفالوگرافی کمی غیرطبیعی را بهبود می‌بخشدو در بهبود توجه مستمر کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی موثراست.

چکیده انگلیسی:

Studies in various areas have emphasized the neuropsychological basis of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD). This study aims to evaluate the effect of neurofeedback training (NFT) on quantitative electroencephalography (qEEG) baseline and sustained attention in children with ADHD. For this purpose, a quasi-experimental study with the pretest-posttest control group design was conducted on 30 ADHD children selected by convenience sampling method and randomly divided into two experimental groups, namely a Neurofeedback Group and a Sham-controlled Neurofeedback Group (Placebo conditions). The Neurofeedback Group received 30 training sessions for 15 weeks (two sessions per week). The groups were evaluated before, immediately after, and two months after the intervention in terms of the q-EEG baseline and continuous performance. The multivariate analysis of covariance (MANCOVA) showed that the Neurofeedback Training Group had a significant improvement in terms of the q-EEG baseline and continuous performance compared to the control group, and these improvements were maintained later. In the Neurofeedback Training Group, the theta wave activity and the theta/beta ratio (TBR) decreased in the posttest scores, and the beta wave activity and the sensorimotor rhythm (SMR) increased significantly in the posttest scores compared to the pre-test ones. In addition, the reaction time, omission error and commission error of the children were significantly lower in the Neurofeedback Training Group in the posttest and follow-up test compared to those of the Sham-controlled Neurofeedback Group. Neurofeedback training seems to improve abnormal q-EEG and is effective in improving the sustained attention of children with ADHD.