«مولانا و مینی مالیسم»(بررسی داستان‌های مینی مالیستی در دیوان کبیر)

محورهای موضوعی :

رامین صادقی نژاد ¹ (مربی تمام وقت دانش‌گاه آزاد اسلامی ـ واحد اهر)

تاریخ دریافت : 1389/08/09 تاریخ پذیرش : 1389/08/09 تاریخ انتشار : 1389/06/01

کلید واژه: نظریه‌های مدرن ادبی ـ داستان کوتاه ـ مینی‌مالیسم ـ حکایت ـ دیوان کبیر مولانا,

چکیده مقاله :

یکی از تصورات رایج، اما قطعاً نادرست در مورد نظریه و نقد ادبی، آن است که نظریه و نقد ادبی را فقط در متون معاصر می‌توان اعمال کرد. حال آن‌که نقد یک ابزار علمی است و هر متن ادبی، خواه کلاسیک و خواه معاصر، از دیدگاه مدرنیستی قابل نقد و بررسی است. یکی از گونه‌های ادبی که در طول سال‌های اخیر دست‌خوش تغییراتی مهم بوده است داستان کوتاه است و شکلی نوین از روایت داستانی که هر روز، کوتاه و کوتاه‌تر می‌شود، مینی‌مالیسم (minimalism) است که آن را در زبان فارسی خردگرایی و حداقل گرایی نامیده‌اند که دارای ویژگی‌هایی مشترک است. در ادبیات غنی کلاسیک فارسی، چه در نثر و چه در نظم، حکایت‌ها و داستان‌هایی فراوان وجود دارد که از جهاتی بسیار قابل انطباق با خصوصیات داستان‌های مینی مالیستی است. مقاله حاضر می‌کوشد با ارائه و بررسی نمونه‌هایی از داستان‌های بسیار کوتاه دیوان کبیر مولانا، ویژگی‌هایی را که برای سبک مینی‌مالیسم برشمرده‌اند تبیین نماید.

چکیده انگلیسی:

Regarding literary theory and criticism, it is customary to believe that one can only apply them to contemporary texts.  However criticism is a scientific tool and every text, whether classic or contemporary, from the modern perspective is prone to criticism and examination.  One of the literary genres which has undergone significant changes over the recent years is the short story and a new  offshoot of storytelling  which becomes shorter and more concise each day is termed minimalism and as  the name suggests in Farsi it is named and .  They both share common characteristics.  In rich classic Persian literature whether in prose or poetry, there are numerous anecdotes and stories which in many respects fall into the category of minimalistic stories.  The present article is an attempt to present and examine examples of such stories fromMoulana’s Divan Kabir.

منابع و مأخذ:

1. امین الاسلام، فرید (1381)، نگرشی بر داستان‌های مینی مالیستی، تهران: همداد، اول.
   
2. بارت، جان (1375)، «چند کلمه درباره مینی مالیسم»، ترجمه مریم نبوی نژاد، زنده رود شماره 15، 14 و 16.
   
3. بارت، جان، (1381)، «درباره مینی مالیسم»، ترجمه کامران پارسی‌نژاد، ادبیات داستانی، شماره 6.
   
4. بیهقی، محمدبن حسین (1384)، تاریخ بیهقی، تصحیح علی اکبر فیاض، تهران: علم، اول.
   
5. پاینده، حسین (1385)، «ضرورت نقد مدرنیستی ادبیات سنتی ایران»، ضمیمه اطلاعات، شماره 23615.
   
6. تافلر، الوین (1371) موج سوم، ترجمه شهین دخت خوارزمی، تهران: مترجم، هفتم.
   
7. جزینی، محمدجواد (1378)، «ریخت شناسی داستان‌های مینی مال»، کارنامه، دوره اول، شماره ششم.
   
8. جزینی، محمد جواد، (1385)، «وقتی از مینی مالیسم حرف می‌زنیم»، جام جم، شماره 3.
   
9. حافظ، شمس‌الدین محمد (1387)، دیوان حافظ، تصحیح قاسم غنی و محمد قزوینی به کوشش رضاکاکایی دهکردی، تهران: ققنوس، پنجم.
   

10. خاقانی شروانی، افضل الدین (1368)، دیوان خاقانی شروانی، مقابله و تصحیح و مقدمه و تعلیقات ضیاءالدین سجادی، تهران: زوار، سوم.

11. سعد سلمان، مسعود (1364)، دیوان مسعود سعد سلمان، تصحیح مهدی نوریان، چاپ اصفهان، اول.

12. سعدی، مصلح الدین (1378)، بوستان، به کوشش رضا انزابی‌نژاد و سعید قره بگلو، تهران: جامی، اول.

13. سعدی، مصلح الدین (1378)، گلستان، تصحیح دکتر غلام‌حسین یوسفی، تهران: خوارزمی، هشتم.

14. سلیمانی، محسن (1372)، واژگان ادبیات داستانی، تهران: آموزش انقلاب اسلامی، اول.

15. سنایی غزنوی، مجدود (1368)، حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه، مدرس رضوی، تهران: دانش‌گاه تهران، سوم.

16.شمیسا، سیروس (1373)، انواع ادبی، تهران: فردوس، دوم.

17. ـــــــــــ ، (1376)، سبک شناسی نثر، تهران: میترا، اول.

18. طوسی، نظام الملک (1370)، گزیده سیاست نامه، انتخاب و توضیح دکتر جعفر شعار، تهران: چاپ و نشر بنیاد، چهارم.

19. عطار نیشابوری، فریدالدین (1379) منطق الطیر، تصحیح و گزارش دکتر رضا انزابی نژاد و دکتر سعید قره بگلو، تهران: جامی، اول.گوهرین، کاوه (1377)، «آینده رمان و شتاب زمان»، آدینه، شماره 132 و 133.

20. مولوی، جلال الدین محمد (1378)، مثنوی معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: ققنوس، سوم.

21. مولوی، جلال الدین محمد (1386)، کلیات دیوان شمس تبریزی، بدیع الزمان فروزان‌فر، تهران: نشر بهزاد، چهارم.

22. میرصادقی، جمال و میمنت (1377)، واژه‌نامه هنر داستان نویسی (فرهنگ تفصیلی اصطلاح‌های ادبیات داستانی)، تهران: مهناز، اول.