واکاوی ابعاد و مولفه های موثر بر مدیریت سبد پروژه‌های تحقیق و توسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت
محورهای موضوعی : مدیریت
مریم خردرنجبر
1
,
عباس خمسه
2
,
جواد ایرانبان فرد
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گرده مدیریت صنعتی، واحدکرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
کلید واژه: تحقيق و توسعه, سبد پروژه های تحقیق وتوسعه, خدمات سلامت, پایداری, فراترکیب,
چکیده مقاله :
مدیریت سبد کارآمد پروژه¬های تحقیق¬و¬توسعه برای هدایت نوآوری و پایداری در بخش سلامت بسیار مهم است. با این حال، علی¬رغم اهمیت آن، فقدان تحقیق برای بررسی ابعاد و مؤلفه‌های مؤثر بر مدیریت سبد پروژه‌های تحقیق¬و¬توسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت وجود دارد. تحقیق حاضر با هدف تکمیل کردن این شکاف، به شناسایی و تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های کلیدی موثر بر مدیریت سبد پروژه‌های تحقیق¬وتوسعه پایدار خدمات سلامت پرداخته است. این تحقیق با رویکرد کیفی به گردآوری داده¬ها از طریق روش فراترکیب سندلوسکی و بارسو پرداخته است. این روش با بررسی نظام¬مند 32 مقاله مرتبط با هدف تحقیق از بین 328 مقاله اولیه انجام شده است. مقاله¬های نهایی براساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شده¬اند. روایی تحقیق براساس معیارها، برگزاری جلسات با اعضای تیم تحقیق، استفاده از کارشناس و ممیزی کل فرایند برای اجماع نظری تأیید شده و پایایی آن نیز از طریق برنامه مهارت¬های ارزیابی انتقادی مشخص شده است. بر اساس یافته¬ها، 36 مولفه در قالب 7 بعد اصلی به عنوان ابعاد و مولفه¬های تأثیرگذار بر مدیریت سبد پروژه‌های تحقیق¬وتوسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت شناسایی شده که این ابعاد عبارتند از: ارزیابی اثرات زیست محیطی، بهینه سازی منابع، پایداری اقتصادی، مسئولیت اجتماعی، مشارکت ذینفعان، رعایت مقررات و ارزیابی اثرات بلندمدت. یافته¬های تحقیق، بینش مناسبی برای سیاست¬گذاران، پزشکان مراقبت¬های بهداشتی، محققان و ذینفعان درگیر در برنامه¬ریزی و اجرای طرح¬های تحقیق¬وتوسعه پایدار ارائه می-کند. استفاده از این دانش می¬تواند به تخصیص کارآمدتر منابع، افزایش همکاری و درنهایت پیشرفت نوآوری و پایداری در حوزه سلامت منجر شود.
Efficient portfolio management of research and development projects is paramount for steering innovation and sustainability within the healthcare sector. Nonetheless, despite its significance, there exists a research gap in examining the dimensions and components influencing the portfolio management of sustainable research and development projects in healthcare services. The present study aims to bridge this gap by identifying and analyzing the key dimensions and components affecting the portfolio management of sustainable healthcare research and development projects. Employing a qualitative approach, data collection was conducted using Sandelowski and Barso's metacomposite method, involving a systematic review of 32 relevant articles from a pool of 328 primary sources. Rigorous validation procedures, including criteria-based assessment, team meetings, expert input, and theoretical consensus auditing, confirmed the validity and reliability of the research. The findings delineated 36 components across 7 main dimensions, encompassing environmental impact assessment, resource optimization, economic sustainability, social responsibility, stakeholder engagement, regulatory compliance, and long-term impact assessment. The insights garnered from this research offer valuable guidance for policymakers, healthcare practitioners, researchers, and stakeholders involved in planning and executing sustainable research and development projects. Leveraging this knowledge stands to enhance resource allocation efficiency, foster collaboration, and ultimately drive forward innovation and sustainability in the healthcare domain.
1. مهدوی، عبداله، ابراهیمی، کمال، مهرتک، محمد، مشعوفی، مهرناز (1399). ترسیم نقشه علمی تحولات نوین فناوری اطلاعات سلامت بر اساس مقالات WOS:2010- 2017. مجله علوم پیراپزشکی و توانبخشی مشهد، 9 (4). 10.22038/jpsr.2021.47200.2091. DOI
2. بیرانوند، علی، صمدبیک، محمد و خاصه، علی (1399). ترسیم ساختار دانش در حوزه مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت با استفاده از تحلیل هم واژگانی. تصویر سلامت، 2 (11)، 136-117.
3. ابراهیمی بوزانی، مهدی، مختاری ملک آبادی، رضا و حیدری دستنایی، رضیه (1398). تحلیلی بر توسعه یافتگی شهرستان¬های استان اصفهان از نظر شاخص¬های بهداشتی-درمانی با رویکرد توسعه پایدار. مجله علوم پزشکی زانکو، ۲۰ (۶۶)، ۱۱-۲۴.
4. احمدی، مجید، جلالی، رضا و رییس زاده، محمد. (1401). پیشرانی پایداری سلامت در تحقق عدالت اجتماعی در گام دوم انقلاب با تأکید بر کارکرد سیاست گذاری. مدیریت پرستاری، 11(2 )، 122-132SID. https://sid.ir/paper/1011435/fa
5. مصدق راد، علی محمد، عباسی، محیا، عباسی، مهدی و حیدری، مهدیه (1401). روش‌های تأمین مالی پایدار نظام سلامت در کشورهای در حال توسعه: یک مرور حیطه ای. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی. ۲۰ (۴)، ۳7۸-۳5۸.
6. Akbar, M., Hussain, A., Akbar, A., & Ullah, I. (2021). The dynamic association between healthcare spending, CO 2 emissions, and human development index in OECD countries: Evidence from panel VAR model. Environment, development and sustainability, 23, 10470-10489. DOI: 10.1007/s10668-020-01066-5.
7. Alberta Katz, R., Salamanca-Buentello, F., Silva, D. S. (2022). R&D during public health emergencies: the value(s) of trust, governance and collaboration. Journal of BMJ Glob Health, 7. DOI: 10.1136/bmjgh-2021-007873 .
8. Anser, M. K., Godil, D. I., Khan, M. A., Nassani, A. A., Askar, S. E., Zaman, K., & Abro, M. M. Q. (2022). Nonlinearity in the relationship between COVID-19 cases and carbon damages: controlling financial development, green energy, and R&D expenditures for shared prosperity. Environmental Science and Pollution Research, 29(4), 5648-5660. DOI: 10.1007/s11356-021-15978-w.
9. Baigi, M., & Helena, A. (2019). Promoting the creation of R&D intentions in primary healthcar measured by a validated instrument. Journal of Health Research Policy and Systems, 17, 107. doi.org/10.1186/s12961-019-0513-3.
10. Baxter, D., & Casady, C. B. (2020). Proactive and strategic healthcare public-private partnerships (PPPs) in the coronavirus (COVID-19) epoch. Sustainability, 12(12), 5097. https://doi.org/10.3390/su12125097.
11. Dion, H., Evans, M., & Farrell, P. (2023). Hospitals management transformative initiatives; towards energy efficiency and environmental sustainability in healthcare facilities. Journal of Engineering, Design and Technology, 21(2), 552-584. https://doi.org/10.1108/JEDT-04-2022-0200.
12. Fanelli, S., Pratici, L., Salvatore, F. P., Donelli, C. C., & Zangrandi, A. (2023). Big data analysis for decision-making processes: challenges and opportunities for the management of health-care organizations. Management Research Review, 46(3), 369-389. https://doi.org/10.1108/MRR-09-2021-0648.
13. Fang, W., Liu, Z., & Putra, A. R. S. (2022). Role of research and development in green economic growth through renewable energy development: empirical evidence from South Asia. Renewable Energy, 194, 1142-1152. DOI: 10.1016/j.renene.2022.04.125.
14. Foyer, C. H., Lam, H. M., Nguyen, H. T., Siddique, K. H., Varshney, R. K., Colmer, T. D., & Considine, M. J. (2016). Neglecting legumes has compromised human health and sustainable food production. Nature plants, 2(8), 1-10. DOI: 10.1038/nplants.2016.112 .
15. Franzen, S. R., Chandler, C., & Lang, T. (2017). Health research capacity development in low and middle income countries: reality or rhetoric? A systematic meta-narrative review of the qualitative literature. BMJ open, 7(1). DOI: 10.1136/bmjopen-2016-012332.
16. Gupta, S., Modgil, S., Bhatt, P. C., Jabbour, C. J. C., & Kamble, S. (2023). Quantum computing led innovation for achieving a more sustainable Covid-19 healthcare industry. Technovation, 120, 102544. doi: 10.1016/j.technovation.2022.102544.
17. Gusmão Louredo, F. D. S., Raupp, E., & Araujo, C. A. S. (2024). Meaning of sustainability of innovations in healthcare organizations: A systematic review. Health Services Management Research, 37(1), 16-28. DOI: 10.1177/09514848231154758 .
18. Harrison, R., Fischer, S., Walpola, R. L., Chauhan, A., Babalola, T., Mears, S., & Le-Dao, H. (2021). Where do models for change management, improvement and implementation meet? A systematic review of the applications of change management models in healthcare. Journal of healthcare leadership, 85-108. doi: 10.2147/JHL.S289176.
19. Hussain, M., Ajmal, M. M., Gunasekaran, A., & Khan, M. (2018). Exploration of social sustainability in healthcare supply chain. Journal of Cleaner Production, 203, 977-989. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.08.157.
20. Khan, S. A. R., Zhang, Y., Kumar, A., Zavadskas, E., & Streimikiene, D. (2020). Measuring the impact of renewable energy, public health expenditure, logistics, and environmental performance on sustainable economic growth. Sustainable development, 28(4), 833-843. DOI: 10.1002/sd.2034.
21. Kruk, M. E., Gage, A. D., Arsenault, C., Jordan, K., Leslie, H. H., Roder-DeWan, S., & Pate, M. (2018). High-quality health systems in the Sustainable Development Goals era: time for a revolution. The Lancet global health, 6(11), e1196-e1252. DOI: 10.1016/S2214-109X(18)30386-3 .
22. Langer, A., Meleis, A., Knaul, F. M., Atun, R., Aran, M., Arreola-Ornelas, H., & Frenk, J. (2015). Women and health: the key for sustainable development. The Lancet, 386(9999), 1165-1210. 10.1016/S0140-6736(15)60497-4.
23. Lennox, L., Maher, L., & Reed, J. (2018). Navigating the sustainability landscape: a systematic review of sustainability approaches in healthcare. Implementation Science, 13(1), 1-17. 10.1186/s13012-017-0707-4.
24. Lurie, N., Keusch, G. T., & Dzau, V. J. (2021). Urgent lessons from COVID 19: why the world needs a standing, coordinated system and sustainable financing for global research and development. The Lancet, 397(10280), 1229-1236. DOI: 10.1016/S0140-6736(21)00503-1.
25. Ma, Q., Tariq, M., Mahmood, H., & Khan, Z. (2022). The nexus between digital economy and carbon dioxide emissions in China: The moderating role of investments in research and development. Technology in Society, 68, 101910. DOI: 10.1016/j.techsoc.2022.101910.
26. Moermond, C. T., Puhlmann, N., Brown, A. R., Owen, S. F., Ryan, J., Snape, J., & Kümmerer, K. (2022). GREENER pharmaceuticals for more sustainable healthcare. Environmental Science & Technology Letters, 9(9), 699-705. DOI: 10.1021/acs.estlett.2c00446 .
27. Nazar, R., Meo, M. S., & Ali, S. (2022). Role of public health and trade for achieving sustainable development goals. Journal of Public Affairs, 22(3), e2585. DOI: 10.1002/pa.2585.
28. Patel, V., Saxena, S., Lund, C., Thornicroft, G., Baingana, F., Bolton, P., & UnÜtzer, J. (2018). The Lancet Commission on global mental health and sustainable development. The lancet, 392(10157), 1553-1598. DOI: 10.1016/S0140-6736(18)31612-X .
29. Paunović, I., Apostolopoulos, S., Miljković, I. B., & Stojanović, M. (2024). Sustainable Rural Healthcare Entrepreneurship: A Case Study of Serbia. Sustainability, 16(3), 1143. https://doi.org/10.3390/su16031143.
30. Salman, A., Fakhraldeen, S., Chun, S., Jamil, K., Gasana, J., & Al-Hunayan, A. (2020). Enhancing Research and Development in the Health Sciences as a Strategy to Establish a Knowledge-Based Economy in the State of Kuwait: A Call for Action. Journal of healthcare, 8, 264. DOI: 10.3390/healthcare8030264 .
31. Sandelowski, M., & Barroso, J. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer Publishing Company. DOI: 10.4236/ojog.2014.47062.
32. Schuhmacher, A., Gassmann, O., & Hinder, M. (2016). Changing R&D models in research-based pharmaceutical companies. Journal of translational medicine, 14(1), 1-11. DOI: 10.1186/s12967-016-0838-4.
33. Sepetis, A., Rizos, F., Pierrakos, G., Karanikas, H., & Schallmo, D. (2024). A Sustainable Model for Healthcare Systems: The Innovative Approach of ESG and Digital Transformation. In Healthcare, 12, 2, 156. MDPI. https://doi.org/10.3390/healthcare12020156.
34. Shelton, R. C., Cooper, B. R., & Stirman, S. W. (2018). The sustainability of evidence-based interventions and practices in public health and health care. Annual review of public health, 39, 55-76. DOI: 10.1146/annurev-publhealth-040617-014731 .
35. Sherman, J. D., Thiel, C., MacNeill, A., Eckelman, M. J., Dubrow, R., Hopf, H., & Bilec, M. M. (2020). The green print: advancement of environmental sustainability in healthcare. Resources, Conservation and Recycling, 161, 104882. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2020.104882.
36. Thakur, V., Mangla, S. K., & Tiwari, B. (2021). Managing healthcare waste for sustainable environmental development: A hybrid decision approach. Business Strategy and the Environment, 30(1), 357-373. https://doi.org/10.1002/bse.2625.
37. Thakur, V. (2021). Framework for PESTEL dimensions of sustainable healthcare waste management: Learnings from COVID-19 outbreak. Journal of cleaner production, 287, 125562. doi: 10.1016/j.jclepro.2020.125562.
38. Vishwakarma, L. P., Singh, R. K., Mishra, R., & Kumari, A. (2023). Application of artificial intelligence for resilient and sustainable healthcare system: Systematic literature review and future research directions. International Journal of Production Research, 1-23. doi:10.1080/00207543.2023.2188101.
39. Wu, D., & Song, W. (2023). Does green finance and ICT matter for sustainable development: role of government expenditure and renewable energy investment? Environmental Science and Pollution Research, 30(13), 36422-36438. DOI: 10.1007/s11356-022-24649-3 .
